Những phi vụ 'dẫn lối' ông Tất Thành Cang vào vòng lao lý

Tòa nhà trụ sở IPC ở Q.7, TPHCM. Ảnh: IT

19 cá nhân liên quan sai phạm

Ngày 26/12/2018, Hội nghị Trung ương 9, khóa XII đã thông qua việc kỷ luật ông Tất Thành Cang bằng hình thức cách chức Ủy viên Trung ương Đảng khóa XII, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM nhiệm kỳ 2015 - 2020 vì đã có những khuyết điểm, vi phạm rất nghiêm trọng.

Việc ông Tất Thành Cang - Phó Trưởng Ban Biên soạn Lịch sử Đảng bộ TPHCM, cựu Phó Bí thư thường trực Thành ủy TPHCM, bị khởi tố, bắt giam gây sự chú ý và quan tâm của dư luận.

Theo đó, ngày 21/12, Công an TPHCM tổ chức buổi gặp mặt báo chí thông tin tình hình, kết quả công tác bảo đảm trật tự năm 2020 và một số công tác trọng tâm năm 2021. Liên quan đến thông tin về một số vụ án dư luận quan tâm như khởi tố, bắt tạm giam ông Tất Thành Cang, Thượng tá Phạm Văn Thành - Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế, tham nhũng và buôn lậu (PC03) Công an TPHCM cho biết, PC03 thụ lý điều tra vụ án “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và “tham ô tài sản” xảy ra tại Công ty TNHH MTV Phát triển Công nghiệp Tân Thuận (IPC) và Công ty CP Phát triển Nam Sài Gòn (SADECO).

Đây là vụ án được PC03 tiếp nhận điều tra trên cơ sở kết luận thanh tra TPHCM, cơ quan điều tra đã phối hợp chặt chẽ, thường xuyên với viện kiểm sát, tòa án trong việc đánh giá tài liệu chứng cứ, xác định vai trò trách nhiệm của từng cá nhân liên quan đến sai phạm trong việc bán 9 triệu cổ phiếu của SADECO cho Công ty Nguyễn Kim, không thông qua đấu giá đấu thầu theo quy định.

Liên ngành tư pháp TPHCM xác định có 19 cá nhân liên quan sai phạm. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TPHCM thay mặt liên ngành tư pháp TPHCM, báo cáo các cấp có thẩm quyền về chủ trương xử lý hình sự với các cá nhân sai phạm và được sự đồng ý của các cấp có thẩm quyền.

Theo đó, ngày 16/12, Cơ quan CSĐT Công an TPHCM đã tống đạt Quyết định khởi tố vụ án, Quyết định khởi tố bị can và lệnh bắt để tạm giam ông Tất Thành Cang để điều tra về tội danh “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí”.

Chiều cùng ngày, Thường trực HĐND TPHCM đã có quyết định tạm đình chỉ tư cách đại biểu HĐND TPHCM nhiệm kỳ 2016 - 2021 đối với ông Tất Thành Cang. Ông Tất Thành Cang được cho là có sai phạm liên quan đến việc bán 9 triệu cổ phiếu tại SADECO.

Trước đó, tại buổi tiếp xúc cử tri Quận 5, 10, 11 (TPHCM) báo cáo kết quả Kỳ họp thứ 9 của Quốc hội do Tổ đại biểu Quốc hội đơn vị 4 phụ trách (ngày 22/6), nhiều cử tri đề cập đến hàng loạt sai phạm nghiêm trọng xảy ra tại IPC, đồng thời đề nghị xem xét, xử lý hình sự ông Tất Thành Cang vì đã “chấp thuận chủ trương phương án phát hành cổ phần cho cổ đông chiến lược để tăng vốn điều lệ tại công ty SADECO”.

Cụ thể, cử tri Mai Thanh Hà (Q.5, TPHCM) đề cập cụ thể đến một số cán bộ vi phạm vẫn chưa bị xử lý, đồng thời cho rằng “Ông Tất Thành Cang và nhiều cán bộ có hàng loạt sai phạm vì sao đến nay vẫn chưa bị xử lý?”.

Theo trình bày của cử tri Hà, ngày 18/5/2017, Văn phòng Thành ủy TPHCM có Văn bản 495 truyền đạt ý kiến của Phó Bí thư thường trực thành ủy Tất Thành Cang “chấp thuận chủ trương phương án phát hành cổ phần cho cổ đông chiến lược để tăng vốn điều lệ tại Sadeco” liên quan đến hàng loạt sai phạm nghiêm trọng tại IPC”.

Liên quan sai phạm bán 9 triệu cổ phiếu tại SADECO

Ông Tất Thành Cang

Theo kết luận của Thanh tra TPHCM, đề án tái cơ cấu, Công ty TNHH MTV Phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC, trực thuộc UBND TPHCM) với tỷ lệ sở hữu vốn tại SADECO là 44%, nên không cần giảm tỷ lệ sở hữu vốn. Đặc biệt là trong bối cảnh SADECO hoạt động kinh doanh đang mang lại lợi nhuận rất cao, tỷ lệ chia cổ tức hằng năm có lúc lên đến 40%.

Tuy nhiên, IPC đã trình UBND TPHCM phương án tăng vốn điều lệ và giảm tỷ lệ sở hữu của IPC tại Sadeco từ 44% xuống 28,8%. IPC cũng nêu “Thường trực Thành ủy cũng đã chấp thuận chủ trương phương án phát hành cổ phần cho cổ đông chiến lược để tăng vốn điều lệ tại thông báo 495-TB/VPTU…”.

Đồng thời, liên quan đến “phi vụ” trên, Thanh tra TPHCM xác định IPC thực hiện việc này theo Văn bản số 495 ngày 18/5/2017 truyền đạt ý kiến chấp thuận chủ trương của Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM (giữ nhiệm vụ Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM vào thời điểm này là ông Tất Thành Cang).

Theo đó, với đề án tăng vốn điều lệ, giảm tỷ lệ sở hữu vốn của IPC tại Sadeco từ 44% xuống 28,8%, IPC đã phát hành cổ phiếu cho Công ty Nguyễn Kim không qua đấu giá. Kết luận của Thanh tra TPHCM cho rằng việc làm này là “trái quy định pháp luật”, dẫn đến gây thiệt hại ít nhất 153 tỷ đồng (chỉ tính chênh lệch giá cổ phiếu); nếu tính đầy đủ giá trị gia tăng tài sản của Sadeco lúc thời điểm giá đất tăng cao, con số thiệt hại “sẽ rất lớn”. Liên quan sai phạm ngày, Công an TPHCM đã thực hiện lệnh bắt tạm giam, khám xét nơi ở của ông Tề Trí Dũng, Tổng Giám đốc IPC.

Một diễn tiến khác, ông Tất Thành Cang còn liên quan đến việc mất quyền kiểm soát của Nhà nước tại Khu công nghiệp (KCN) Cát Lái. Theo kết luận của Thanh tra TPHCM, Công ty TNHH MTV Phát triển khu công nghiệp Sài Gòn (IPD) là đơn vị thực hiện dự án đầu tư xây dựng cảng KCN Cát Lái. IPD có 100% vốn Nhà nước, là công ty con của IPC.

Theo phương án được Thủ tướng phê duyệt và quyết định của UBND TPHCM, IPD phải cổ phần hóa, Nhà nước nắm giữ dưới 50% vốn điều lệ. Thời điểm đó, IPD đang được TPHCM cho thuê hơn 69ha đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng cảng KCN Cát Lái. Thế nhưng, Thanh tra TPHCM cho rằng việc trình, thẩm định, đề xuất, cơ cấu, quy mô, vốn điều lệ là “không có cơ sở và không phù hợp với quy định”.

Theo đó, khi thực hiện cổ phần hóa, IPD đề xuất 2 phương án về tỉ lệ vốn Nhà nước là 49% và 36%. Tuy nhiên, khi trình lên UBND TPHCM, IPC lại trình 2 phương án tỉ lệ vốn Nhà nước tại IPD sau cổ phần hóa là 65% và 75% để IPC có quyền chi phối.

Đồng thời, IPC đề nghị sẽ phát hành cổ phiếu để tăng vốn điều lệ nhưng cổ đông nhà nước sẽ không tham gia mua cổ phần. Kết luận của Thanh tra TPHCM cho rằng: “Khi đó Nhà nước không phải là cổ đông nắm giữ cổ phần chi phối tại IPD, đồng nghĩa việc quản lý, khai thác cảng biển Cát Lái không do doanh nghiệp Nhà nước nắm giữ...”.