Những quả đồi 'biến mất' tại Bắc Giang – Kỳ 7: Thừa nhận hàng chục nghìn khối đất bị 'đánh cắp' tại Tân Yên

Theo đó, thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh về việc giao Sở TN&MT kiểm tra, xử lý thông tin phản ánh của Báo Tuổi trẻ Thủ đô điện tử về hoạt động khai thác, vận chuyển đất sai phép, trái phép tại địa bàn các xã Lam Cốt, An Dương, Việt Ngọc, Cao Xá (thuộc huyện Tân Yên) đang diễn ra vô cùng phức tạp, từ nhiều tháng nay; lợi dụng giấy phép để trục lợi tài nguyên đất không chỉ là thất thoát thuế, phí mà còn phá vỡ cảnh quan, hệ sinh thái tự nhiên; hoạt động này còn gây ô nhiễm môi trường, sạt lở đất, hư hỏng đường giao thông, ảnh hưởng đến cuộc sống người dân; tuy nhiên, không thấy sự vào cuộc xử lý của cơ quan có thẩm quyền, đặc biệt là chính quyền địa phương.

Nhằm xác minh, làm rõ nội dung Báo Tuổi trẻ Thủ đô điện tử đã đăng tin như trên, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh theo yêu cầu. Từ ngày 31/8 – 06/9/2018, Sở TN&MT đã phối hợp với Phòng TN&MT huyện Tân Yên, UBND các xã liên quan kiểm tra thực tế việc khai thác, vận chuyển đất tại 8 khu vực thuộc địa bàn các xã Lam Cốt, An Dương, Cao Xá, Việt Ngọc thuộc huyện Tân Yên.

Tại địa bàn xã Cao Xá, huyện Tân Yên có 3 tổ chức, cá nhân được cấp có thẩm quyền cho phép khai thác đất, san gạt mặt bằng, hạ cốt nền và vận chuyển đất dư thừa theo quy định. Cụ thể: Công ty TNHH Khoáng sản Trung Bắc khai thác đất tại khu vực núi Hin với tổng diện tích 20.000m2, thời hạn đến tháng 10/2018; Công ty Cổ phần Khoáng sản Bắc Giang san gạt, hạ cốt nền tại khu vực mỏ Barit Lang Cao để xây dựng các hạng mục công trình phục vụ dự án khai thác quặng barit, như: sân phơi quặng, bãi tập kết quặng, khu sơ tuyển quặng và khu hệ thống xử lý môi trường với tổng diện tích 19.687m2, được gia hạn đến hết tháng 11/2018; hộ ông Nguyễn Văn Tuyến được UBND huyện Tân Yên cho phép san gạt, hạ cốt nền tại khu vực núi Hin, thôn trại với diện tích 1.311m2 thuộc đất ở, đất vườn, sâu bình quân 2,5m và vận chuyển khối lượng đất dư thừa 2.903m3 đi san lấp, thời gian thực hiện 30 ngày và được gia hạn đến ngày 23/8/2018.

Qua kiểm tra cho thấy: Cả 3 tổ chức, cá nhân kể trên đều có hành vi khai thác đất trái phép, vận chuyển đất đi san lấp không đúng địa điểm cho phép (thay vì chỉ được chuyển đất dư thừa trong địa bàn huyện Tân Yên thì lại mang đi bán cho các cá nhân, tổ chức ở địa bàn khác như: vành đai 4 tại huyện Việt Yên, Hiệp Hòa hoặc các dự án khác ngoài huyện). Khối lượng đất bị “đánh cắp” và vận chuyển mang đi ước tính hàng chục nghìn khối khiến cho ngân sách nhà nước bị thất thu thuế hàng trăm triệu đồng.

Tại mỏ Barit Lang Cao, xã Cao Xá: Công ty TNHH Khoáng sản Linh Trung (đơn vị được Công ty Cổ phần Khoáng sản Bắc Giang thuê thực hiện san gạt, vận chuyển đất dư thừa) đã thi công vượt ra ngoài ranh giới khu vực cho phép với diện tích 1.020m2, độ sâu bình quân 3,5m. Ngoài ra, đơn vị còn vận chuyển đất đi san lấp không đúng địa điểm cho phép. Tại khu vực núi Hin, thôn tại, xã Cao Xá: Công ty TNHH Khoáng sản Trung Bắc đã khai thác đất trái phép với tổng diện tích 2.515m2 và tổng khối lượng đất đã vận chuyển đi khoảng 9.500m3. Theo báo cáo của ông Nguyễn Ngọc Biển, Trưởng thôn Trại thì Ban Quản lý thôn Trại đã thuê ông Nguyễn Văn Đỗ (địa chỉ: thị trấn Cao Thượng, huyện Tân Yên) thực hiện khai thác, vận chuyển đất từ thời điểm tháng 4/2018 đến nay (sau khi được UBND xã Cao Xá nhất trí nhưng chưa được cấp phép).

Tại địa bàn xã Lam Cốt, huyện Tân Yên có 2 hộ dân được Chủ tịch UBND huyện cho phép san gạt, hạ cốt nền và vận chuyển đất dư thừa. Cụ thể: hộ ông Nguyễn Hữu Thi, với diện tích san gạt 600m2 đất vườn, độ sâu hạ thấp 3,5m, khối lượng đất dư thừa 2.100m3 vận chuyển đi san lấp, đắp nền công trình tại xã Lam Cốt và Nhà máy Gạch Thăng Long, xã Việt Ngọc, thời hạn đến 20/8/2018; hộ ông Nguyễn Văn Quế, với diện tích 700m2 đất vườn, độ sâu hạ thấp 3,5m, khối lượng đất dư thừa 2.450m3 vận chuyển đi san lấp, đắp nền công trình tại xã Lam Cốt và Nhà máy Gạch Thăng Long, xã Việt Ngọc, thời hạn đến 20/8/2018.

Qua kiểm tra thực tế tại 2 hộ gia đình trên, cho thấy: Tại thời điểm kiểm tra, hộ ông Nguyễn Văn Quế chưa thực hiện san gạt, hạ cốt nền; hộ ông Nguyễn Hữu Thi đã san gạt 90m2 thuộc ranh giới cho phép, với độ sâu bình quân 2m, khối lượng đất đã chuyển đi 180m3, còn lại 510m3 chưa san gạt, hạ cốt nền. Tuy nhiên, trước đó, hộ ông Nguyễn Hữu Thi đã san gạt vượt ra ngoài ranh giới cho phép với diện tích 893m2 đất lâm nghiệp, độ sâu bình quân 1m, khối lượng đất dư thừa đã vận chuyển đi làm vật liệu san lấp là 893m3.

Tại địa bàn xã An Dương, huyện Tân Yên có 1 hộ dân là ông Nguyễn Hữu Bắc, được Chủ tịch UBND huyện Tân Yên cho phép san gạt, hạ cốt nền và vận chuyển đất tại khu đồi Ngàn Am, thôn Ngàn Am, xã An Dương với diện tích san gạt 680m2 đất ở, vườn, độ sâu hạ thấp bình quân 3,5m, khối lượng đất dư thừa 2.380m3 vận chuyển đi san lấp, đắp nền công trình tại xã An Dương và xã Việt Ngọc, thời hạn đến 20/8/2018. Tại thời điểm kiểm tra, hộ ông Bắc đã dừng hoạt động san gạt, vận chuyển đất; diện tích đã san gạt, hạ cốt nền được khoảng 77m2 đất vườn với độ sâu bình quân 3,5m và còn lại 603m2 đất ở, vườn chưa san gạt, hạ cốt nền.

Tuy nhiên, qua kiểm tra phát hiện có việc khai thác đất trái phép tại khu đất tiếp giáp, liền kề với ranh giới được chấp thuận cho hộ ông Bắc nêu trên. Tổng diện tích đã khai thác khoảng 3.440m2. Tổng khối lượng đất đã khai thác khoảng 9.500m3 đất được vận chuyển đi san lấp mặt bằng (cho Dự án vành đai 4 tại huyện Hiệp Hòa – PV). Qua xác minh cho thấy, việc khai thác đất trái phép trên là do ông Vũ Văn Mạnh (địa chỉ: thôn Trại Tón, xã Việt Ngọc) thực hiện.

Ngoài ra, tại khu vực núi Kẻng, thôn Ngàn Ván, xã An Dương có việc khai thác đất trái phép với tổng diện tích 6.490m2. Tổng khối lượng đất đã vận chuyển đi khoảng 34.480m3 làm vật liệu san lấp mặt bằng; việc khai thác đất tại khu vực trên là do Ban Quản lý thôn Ngàn Am thuê ông Vũ Văn Mạnh (địa chỉ: thôn Trại Tón, xã Việt Ngọc) .

Đối với việc khai thác đất tại khu vực núi Kẻng, thôn Ngàn Ván: Hoạt động khai thác, vận chuyển đất trái phép tại khu vực núi Kẻng nêu trên diễn ra từ tháng 4/2017 đến tháng 3/2018; cá nhân khai thác đất là ông Vũ Văn Mạnh (địa chỉ: thôn Trại Tón, xã Việt Ngọc), ông Nguyễn Hữu Du, ông Nguyễn Quang Tường (địa chỉ: thôn Đông An, Vân Trung, xã Lam Cốt). Toàn bộ khối lượng đất khai thác trái phép được vận chuyển đi san lấp mặt bằng.

Tại địa bàn xã Việt Ngọc, huyện Tân Yên: Không có tổ chức, cá nhân được cấp có thẩm quyền cho phép khai thác đất, san gạt mặt bằng, hạ cốt nền và vận chuyển đất dư thừa. Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế tại khu vực đồi Trại Thượng (đồi ông Vẻ) thuộc địa bàn thôn Thế Hội, xã Việt Ngọc, huyện Tân Yên và thôn Đồng Thanh, xã Hoàng Thanh, huyện Hiệp Hòa thấy có việc khai thác, vận chuyển đất trái phép với tổng diện tích đã khai thác 3.743,5m2 (trong đó: thuộc thôn Thể Hội, xã Việt Ngọc 1.206,7m2; thuộc thôn Đồng Thanh, xã Hoàng Thanh, huyện Hiệp Hòa 2.536,8m2, độ sâu khai thác bình quân 3,2m). Theo báo cáo của Chủ tịch UBND xã Hoàng Thanh: Từ năm 2013, khu vực đồi ông Vẻ đã có việc khai thác đất trái phép, đối tượng khai thác đất trái phép là ông Nguyễn Văn Dũng (địa chỉ: Phố Mới, xã Việt Ngọc, huyện Tân Yên) và khối lượng đất khai thác vận chuyển đi đâu, UBND xã Hoàng Thanh không nắm được.

Với kết quả kiểm tra như trên, Sở TN&MT trường khẳng định: Nội dung phản ánh trên Báo Tuổi trẻ Thủ đô về tình trạng khai thác đất trái phép, sai phép tại huyện Tân Yên đang diễn ra vô cùng phức tạp, từ nhiều tháng nay, đặc biệt là các xã Lam Cốt, An Dương, Việt Ngọc, Cao Xá là... có cơ sở.

Nguyên nhân để xảy ra tình trạng vi phạm là do: Công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác của cấp huyện, cấp xã trên địa bàn huyện theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh chưa được thường xuyên, còn có hiện tượng buông lỏng quản lý ở một số điểm khai thác. Việc kiểm tra, ngăn chặn và xử lý các trường hợp khai thác, vận chuyển đất sai phép, trái phép tại địa phương chưa kịp thời, chưa nghiêm, thiếu kiên quyết…

Để chấn chỉnh tình trạng khai thác, vận chuyển khoáng sản đất sai phép, trái phép tại địa bàn huyện Tân Yên, huyện Hiệp Hòa như đã nêu trên; Sở TN&MT đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh một số nội dung sau:

Yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Tân Yên, Trưởng phòng TN&MT huyện Tân Yên, Chủ tịch UBND xã Việt Ngọc (huyện Tân Yên), Chủ tịch UBND xã Hoàng Thanh (huyện Hiệp Hòa) nghiêm túc rút kinh nghiệm trong công tác quản lý tài nguyên khoáng sản tại địa phương. Yêu cầu Chủ tịch UBND các huyện Tân Yên, Hiệp Hòa có trách nhiệm: Chỉ đạo Phòng TN&MT chủ trì, phối hợp với Công an huyện, UBND các xã liên quan làm rõ các sai phạm của các đối tượng khai thác đất sai phép, trái phép tại các khu vực nêu trên, xem xét, xử lý vi phạm theo quy định hiện hành. Chỉ đạo cơ quan chức năng của huyện tăng cường phối hợp kiểm tra, ngăn chặn hoạt động khai thác, san gạt mặt bằng, hạ cốt nền và vận chuyển đất sai phép, trái phép tạo những khu vực giáp ranh giữa 2 huyện và trên địa bàn quản lý. Kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo thẩm quyền hoặc đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh xử lý theo quy định. Đồng thời, yêu cầu Công an huyện tăng cường kiểm soát chặt chẽ và xử lý nghiêm các phương tiện vận chuyển đất quá khổ, quá tải, cơi nới thành thùng trái phép tại các khu vực mỏ được cấp phép khai thác và san gạt mặt bằng, hạ cốt nền thuộc địa bàn quản lý.

Giao Chủ tịch UBND huyện Tân Yên chỉ đạo, kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu và các cá nhân liên quan của UBND xã An Dương, UBND xã Cao Xá vì để hoạt động khai thác, san gạt, hạ cốt nền và vận chuyển đất sai phép, trái phép trong thời gian dài mà không kịp thời phát hiện, ngăn chặn và đề xuất cơ quan cấp trên xử lý dứt điểm.

Kết quả thực hiện các nội dung nêu trên, Chủ tịch UBND các huyện: Tân Yên, Hiệp Hòa có văn bản báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh (qua Sở TN&MT) và trả lời Báo Tuổi trẻ Thủ đô trước ngày 15/10/2018.

Trước đó, Báo Tuổi trẻ Thủ đô đã đăng tải 6 kỳ báo phản ánh về thực trạng các cá nhân, tổ chức đua nhau khai thác đất trái pháp luật tại nhiều xã thuộc huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang. Điều đáng ngạc nhiên là tình trạng này diễn ra nhiều năm, ngang nhiên và rầm rộ, tuy nhiên, các cấp chính quyền và lực lượng chức năng nơi đây dường như “bất lực” trước các đối tượng đất tặc. Không những vậy, khi nhóm phóng viên về tận nơi để điều tra làm rõ thông tin nhằm minh chứng rằng môi trường đang bị tàn phá, tài nguyên thì thất thoát, ngân sách thì thất thu nhưng đáp lại chỉ là sự thờ ơ (thậm chí là thách thức) của những người chịu trách nhiệm chính trong câu chuyện này.

Báo Tuổi trẻ Thủ đô tiếp tục thông tin.

Nhóm PVĐT