'Những thực tại thay thế' - triển lãm hồi tưởng của nghệ sĩ Tom Hricko

Noirfoto Darkroom-Studio-Gallery hợp tác cùng Gốc Creation tổ chức triển lãm nhiếp ảnh nghệ thuật “Alternate Existence/s” hay “Những thực tại thay thế” tại TP.HCM. Đây là một triển lãm hết sức đặc biệt khi trưng bày đa dạng các tác phẩm nhiếp ảnh và hiện vật trong suốt hơn 40 năm lao động sáng tác của nhiếp ảnh gia - nhà giáo dục nghệ thuật Tom Hricko, một người Mỹ đã tìm thấy quê hương thứ hai của mình ở Việt Nam.

Nhiếp ảnh gia - nhà giáo dục nghệ thuật Tom Hricko trong một công đoạn chuẩn bị cho triển lãm.

Đến với triển lãm, khán giả sẽ được ngắm nhìn các tác phẩm ảnh in kỹ thuật số chất lượng quốc tế và những tác phẩm in thủ công với kỹ thuật bậc thầy tận dụng phép màu của phòng tối, bao gồm cả một trong những bức ảnh in tay lớn bậc nhất tại Việt Nam.

Những tác phẩm Polaroid 4 x 5” sử dụng các loại kính lọc màu tạo ra những sắc độ không thể tồn tại trong hiện thực khiến ta hồ nghi về cái thật và cái ảo…

Những bức ảnh phơi sáng nhiều lần với sự sắp đặt vật thể và ánh sáng tinh tế ghi lại sự dịch chuyển của thời gian trong một không gian hình ảnh tĩnh đầy suy tư.

Những phong cảnh nhân tạo đưa người xem vào thế giới song song, những khung cảnh thường nhật được nhìn qua con mắt của người nghệ sĩ nhiếp ảnh trở thành tấm màn với màu sắc lạ thường, phủ lên cánh cổng dẫn tới chốn vô định… tất cả đều hiện diện trong triển lãm hồi tưởng chặng đường thực hành 40 năm của Tom Hricko.

Không gian triển lãm.

Bên cạnh đó, triển lãm còn trưng bày những tư liệu thú vị và quý giá về tác giả nhưng phản ánh lịch sử của nhiếp ảnh từ những năm 70 tới nay - từ khi chỉ có nhiếp ảnh thủ công, phòng tối cho tới khi máy ảnh kỹ thuật số xuất hiện và phát triển nhanh chóng.

Chiêm ngưỡng các tác phẩm đầy kỳ ảo vừa quen vừa lạ, khán giả có thể tìm thấy những phiên bản thực tại khác nhau của riêng mình. Rất có thể, trong mỗi một thực tại ấy, từng người xem lại rung động theo một cách khác nhau, và khám phá ra trong mình nhiều khía cạnh của cảm xúc. K

hi dừng lại để nhìn lâu, ngắm kỹ, và cảm nhận những thực tại mới ấy, chúng ta sẽ thấy chính mình thực sự mới lạ với những cảm xúc mới lạ.

In Vitro Landscape (1977) (Tạm dịch: Những phong cảnh trong ống nghiệm).

Feather-Stone(1979 - 2022).

Những “bản thể thay thế"

Những tác phẩm được trưng bày tại “Alternate Existence/s” là minh chứng cho khả năng độc đáo của nhiếp ảnh: tạo ra những “bản thể thay thế" vừa giống lại vừa khác với những sự vật và sự kiện quen thuộc của thế giới thường nhật. Từ đó, người nghệ sĩ kiến tạo nên những thực tại mới chỉ có thể thấy được qua biểu hiện của tác phẩm nhiếp ảnh. Đó là phép màu làm ta rúng động vì sự thân thuộc dung dị lẫn tính biến đổi vô thường của nó.

Tom Hricko đã thực hiện những việc ấy bằng kỹ năng bậc thầy trong cả phương tiện thủ công và kỹ thuật số.

Tulips(1988).

Arrangement(1992).

Vào thời kỳ khám phá nghệ thuật thuở ban đầu, ở tuổi ba mươi, Tom Hricko thành thạo các kỹ thuật thủ công và sáng tạo những thực tại mới ngay trong phòng tối của mình - với những mối bận tâm điển hình của nghệ thuật tiên phong hiện đại: sự liên hệ giữa vật thể và hình ảnh, cũng như khả năng của nhiếp ảnh trong việc ghi lại một khoảng kéo dài thay cho một điểm duy nhất của thời gian.

Tới nay, sau vô số những chuyến phiêu lưu và đi tới trải nghiệm phi thường khi tìm thấy ngôi nhà đích thực của mình ở Việt Nam, Hricko nhìn ra những cánh cổng thông giữa mọi chiều kích không gian, những lớp hiện thực mờ phủ đè trên những lớp khác trong mọi khung cảnh thiên nhiên và con người.

Huế(2016).

Sau 40 năm thực hành, một triển lãm hồi tưởng là xứng tầm với người nghệ sĩ. Nhưng còn hơn thế nữa, triển lãm chứng tỏ sự vô hạn của sáng tạo, tiềm năng của nhiếp ảnh, cũng như thực hành nghệ thuật không ngơi nghỉ của một tác giả.

Bên cạnh đó, sự nghiệp của Hricko - được thể hiện bằng một triển lãm hồi tưởng - cũng phản ánh nửa thế kỷ phát triển nhanh chóng và đầy những biến đổi vừa qua của bộ môn nghệ thuật Nhiếp ảnh.

Echo Beach (Bãi biển tiếng vọng) (2017).

Chia sẻ về quan điểm xuyên suốt cuộc đời mình, Hricko nói: “Nhiếp ảnh là một quá trình giúp tôi có thể trích xuất một hình ảnh từ thực tại được chấp nhận hoặc đồng thuận, và biến đổi hình ảnh đó thành một hiện thể của một thực tại khác, có lẽ là song song. Các khía cạnh của quy trình nhiếp ảnh cho phép điều này xảy ra là những ứng dụng và thao tác quang học, ánh sáng, bộ lọc, màu sắc, sắc độ, giấy, hoặc những điều kiện hỗ trợ khác và kích cỡ, bên cạnh các biến số chưa liệt kê. Kết quả cho ra là một vật thể vật lý cho ta cơ hội được liếc nhìn vào một thực tại mới và tách biệt..”

Triển lãm nhiếp ảnh nghệ thuật “Alternate Existence/s” mở cửa từ 9h - 20h tất cả các ngày trong tuần và sẽ diễn ra đến 10.12.2022 tại không gian Toong (198 Nguyễn Thị Minh Khai, phường 6, quận 3, TP.HCM).

Tom Hricko (1945) là một nhiếp ảnh gia mỹ thuật và một nhà giáo dục nhiếp ảnh đến từ nước Mỹ. Ông đã sống ở Việt Nam từ năm 1994. Tác phẩm của ông nằm trong rất nhiều bộ sưu tập tư nhân và doanh nghiệp, trong đó bao gồm Lincoln Financial Group, Phoenix Mutual, và People’s Bank.

Trong tư cách một nhà giáo dục, ông giảng dạy nhiếp ảnh và in ấn ở trường Đại học bang của New York ở Purchase và trường Đại học Fairfield. Vào năm 1980, ông nhận được học bổng nhiếp ảnh của Hội đồng Nghệ thuật Connecticut. Vào đầu những năm 1990, Hricko làm việc với Lexington Labs để sản xuất ảnh cho các nhiếp ảnh gia thương mại và mỹ thuật bao gồm Bert Stern trong series “Marilyn Monroe - The Last Sitting” nổi tiếng.

Tác phẩm của ông được đại diện tại Mỹ bởi Mona Berman Fine Arts, New Haven, Connecticut.

Hương Mi Lê