Nỗ lực chấm dứt tình trạng khai thác hải sản bất hợp pháp

Cán bộ Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Quy Nhơn, BĐBP Bình Định tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, giúp ngư dân nắm vững các quy định khi đánh bắt trên biển. Ảnh: Công Cường

Theo thống kê của các đơn vị BĐBP, từ đầu năm đến hết tháng 8-2018, xảy ra 120 vụ/194 tàu/1.390 ngư dân Việt Nam bị nước ngoài xua đuổi, bắt giữ, xử lý (giảm so với cùng kỳ năm 2017). Riêng về tàu cá, ngư dân Việt Nam bị nước ngoài bắt giữ, xử lý: Xảy ra 82 vụ/153 tàu/1.123 ngư dân (giảm 5 vụ/12 tàu/198 ngư dân so với năm 2017). Đây là kết quả của những nỗ lực không mệt mỏi của BĐBP trong công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật kết hợp tuần tra, kiểm soát, đặc biệt là tuyên truyền, vận động ngư dân không vi phạm vùng biển nước ngoài. Nội dung tuyên truyền được thể hiện dưới nhiều hình thức linh hoạt, như tuyên truyền tại bến tàu thuyền, tuyên truyền đến các hộ ngư dân trong các hội nghị hoặc sân khấu hóa với các hoạt cảnh, vở kịch ngắn dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện.

Đến nay, các đơn vị BĐBP đã tổ chức 360 buổi tuyên truyền/180.988 lượt người nghe, đồng thời cấp phát 92.500 cuốn sách pháp luật, 900 đĩa DVD, 766 tờ rơi với nội dung tuyên truyền, định hướng công tác biển đảo, hướng dẫn ngư dân đánh bắt xa bờ, vươn khơi bám biển, không sang vùng biển nước ngoài khai thác hải sản trái phép. Các đơn vị BĐBP còn tổ chức các tủ sách pháp luật đặt tại cảng cá hoặc những địa điểm thuận lợi để ngư dân có thể tìm hiểu.

Thực tế, có một số ngư dân bị nước ngoài bắt giữ và xử lý do không biết rõ ranh giới vùng biển nước ta và nước ngoài, các vùng biển chồng lấn, chưa được phân định... Từ thực tế đó, các đơn vị BĐBP đã cấp phát cho ngư dân 381.000 tờ sơ đồ ranh giới vùng biển, đồng thời tham mưu cho địa phương thành lập 1.365 Tổ tàu thuyền an toàn để hỗ trợ, giúp đỡ, hướng dẫn nhau chấp hành pháp luật trong quá trình hoạt động trên biển.

Trò chuyện với chúng tôi, anh Võ Văn Minh, Tổ trưởng Tổ tàu thuyền an toàn thôn Phú Hòa, xã Mỹ Đức, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định cho biết: “Chúng tôi tổ chức cho ngư dân sinh hoạt đều đặn hằng tháng với sự tham gia của cán bộ Biên phòng để trao đổi tình hình chấp hành pháp luật trên biển. BĐBP không chỉ phổ biến các văn bản pháp luật, quy chế biên giới biển, mà còn quan tâm tới tâm tư, nguyện vọng của người dân. Trong thời gian qua, định kỳ 3 tháng một lần, BĐBP trực tiếp tổ chức các đợt tuyên truyền pháp luật tập trung tới ngư dân, thuyền trưởng, đồng thời vận động chủ tàu, thuyền trưởng ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài. Nhờ đó, nhận thức của ngư dân được nâng cao, trong những năm qua, 100% tàu thuyền và ngư dân trong xã không vi phạm vùng biển nước ngoài”.

Cùng với công tác tuyền truyền, BĐBP các tỉnh, thành phố cũng phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND cấp huyện ven biển tiến hành điều tra cơ bản, rà soát thống kê, phân loại, lập danh sách theo dõi quản lý các phương tiện ra vào hoạt động trên biển, đặc biệt là các tàu cá đánh bắt xa bờ, dài ngày. Đồng thời, tham mưu xây dựng cơ sở dữ liệu nghề cá gồm: Các thông tin về đăng ký tàu cá hoạt động khai thác, sản lượng lên bến tại cảng cá... Đây là những dữ liệu cơ bản góp phần quản lý tàu cá chặt chẽ và hiệu quả.

BĐBP Thừa Thiên Huế tuyên truyền, vận động ngư dân tuân thủ pháp luật khi hoạt động khai thác hải sản. Ảnh: Ngọc Bình

Ngoài việc tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, thi hành pháp luật trên biển, các đơn vị BĐBP còn kiểm tra, giám sát tàu cá đánh bắt xa bờ vào bến, kiên quyết không cho tàu ra khơi khi chưa đủ các thủ tục, giấy tờ, trang thiết bị theo quy định. Trong 1 năm qua, BĐBP đã độc lập tổ chức hơn 15.000 lượt đội tuần tra, kiểm soát trên biển; phối hợp với các lực lượng chức năng khác tổ chức hơn 2.100 lượt tuần tra, kiểm soát với hơn 10.000 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia; kiểm soát, đăng ký, kiểm chứng hơn 102.000 lượt phương tiện/gần 580.000 lượt người. Các đơn vị BĐBP đã điều tra, xử lý vi phạm hành chính 13 trường hợp tàu cá ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản trái phép. Đồng thời tiếp nhận, điều tra, xác minh 71 ngư dân Việt Nam bị các nước Inđônêxia, Niu Calêđônia, Thái Lan, Malaixia bắt giữ được trao trả về nước.

Cùng với việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật kết hợp với tuần tra, kiểm soát chặt chẽ tàu cá của ngư dân Việt Nam hoạt động trên biển, các đơn vị BĐBP còn tăng cường kiểm tra, xua đuổi tàu cá nước ngoài vi phạm vùng biển Việt Nam. Từ đầu năm đến hết tháng 8-2018, các đơn vị BĐBP phát hiện 2.540 lượt tàu cá nước ngoài, chủ yếu là tàu Trung Quốc vi phạm vùng biển Việt Nam, khai thác hải sản trái phép (so với cùng kỳ năm trước tăng 1.113 lượt chiếc). Các đơn vị BĐBP đã xua đuổi 400 lượt chiếc và cảnh cáo, phóng thích 60 tàu/362 ngư dân Trung Quốc vi phạm chủ quyền vùng biển Việt Nam để khai thác trộm hải sản.

Bích Nguyên