Nợ thuế hơn 1.500 tỷ, Xuyên Việt Oil vướng loạt sai phạm gì?

Cơ quan Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an vừa khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Mai Thị Hồng Hạnh (SN 1979), Giám đốc và Nguyễn Thị Như Phương (SN 1992), Phó Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil (gọi tắt Công ty Xuyên Việt Oil).

Cả hai bị can bị khởi tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, quy định tại khoản 3, Điều 219 Bộ luật Hình sự.

Bị can Mai Thị Hồng Hạnh (trái) và bị can Nguyễn Thị Như Phương (phải).

Trước khi lãnh đạo Công ty Xuyên Việt Oil “xộ khám”, tại doanh nghiệp này vướng hàng loạt sai phạm.

Nợ thuế cao

Theo tìm hiểu, Công ty Xuyên Việt Oil - nơi bà Mai Thị Hồng Hạnh làm chủ - được thành lập từ năm 2005, có địa chỉ trụ sở chính 465-467 Hai Bà Trưng, phường Võ Thị Sáu, quận 3, TP HCM.

Xuyên Việt Oil được Sở Kế hoạch và Đầu tư TP HCM cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu vào năm 2005 và đăng ký thay đổi lần thứ 21 vào tháng 9/2022. Đây là một đầu mối xuất nhập khẩu lớn ở khu vực phía Nam, với doanh số bán ra cả tỷ lít xăng dầu mỗi năm, với số tiền bán hàng có năm lên tới con số chục nghìn tỷ đồng.

Tuy nhiên năm 2022, Xuyên Việt Oil không được Hải quan TP HCM giải quyết nhập khẩu xăng, dầu. Lý do được Bộ Tài chính nêu là do công ty chậm nộp thuế, số thuế cưỡng chế lên tới trên 684 tỷ đồng.

Tại ngày 31/12/2022, chỉ tiêu thuế và các khoản phải nộp nhà nước tại Xuyên Việt Oil lên đến 1.373 tỷ đồng. Trước đó, hồi cuối năm 2021, chỉ tiêu này thậm chí còn lên đến 1.810 tỷ đồng.

Đăc biệt, trong báo cáo 6 tháng đầu năm 2023 của Cục Thuế TP HCM, Xuyên Việt Oil cũng nằm trong danh sách những doanh nghiệp đang nợ thuế cao với số tiền lên tới 1.531 tỷ đồng.

Trước khi lãnh đạo Công ty Xuyên Việt Oil “xộ khám”, tại doanh nghiệp này vướng hàng loạt sai phạm.

Gian lận đại lý, thu hồi giấy phép

Trước đó, Xuyên Việt Oil được Bộ Công Thương cấp giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu vào ngày 19/11/2021, hiệu lực trong 5 năm.

Tại kết luận thanh tra được Bộ Công Thương thực hiện hồi đầu năm 2022, công bố vào cuối năm này, đã chỉ ra để đủ điều kiện về hệ thống phân phối, có 37 đại lý bán lẻ của Công ty CP Đại Đồng Xuân được Công ty Xuyên Việt Oil kê khai thuộc hệ thống của mình thông qua cơ chế công ty mẹ - con. Cụ thể, Xuyên Việt có góp vốn trên 50% vào Công ty CP Đại Đồng Xuân.

Trong chính ngày Bộ Công Thương cấp giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu, Công ty Xuyên Việt Oil và Công ty CP Đại Đồng Xuân đã ký kết văn bản hủy bỏ hợp đồng chuyển nhượng cổ phần và tại thời điểm hủy bỏ, “hai bên chưa thực hiện bất cứ quyền và nghĩa vụ nào của hợp đồng đã ký kết”.

Theo Bộ Công Thương, điều này là "không đúng quy định". Bộ Công Thương cũng kết luận Công ty Xuyên Việt Oil chưa đáp ứng điều kiện về hệ thống phân phối xăng dầu của thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu (có tối thiểu 40 tổng đại lý hoặc đại lý hoặc thương nhân nhượng quyền bán lẻ xăng dầu).

Bên cạnh đó, kết quả kiểm tra thực tế cho thấy, hồ sơ Công ty Xuyên Việt Oil và Vụ Thị trường trong nước cung cấp không khớp. Năm 2021, Công ty Xuyên Việt Oil không đăng ký hệ thống phân xăng dầu định kỳ với cơ quan quản lý.

Trong quá trình thanh tra, Công ty Xuyên Việt Oil bị phạt hành chính tới 4 hành vi, trong đó có việc không đăng ký hệ thống phân phối; không đáp ứng điều kiện hệ thống phân phối; gian lận trong kê khai đại lý...

Kết luận với Xuyên Việt Oil, đoàn thanh tra của Bộ Công Thương kiến nghị giao Vụ Thị trường trong nước chấn chỉnh kịp thời những sai sót trong công tác thẩm định, cấp giấy phép kinh doanh xăng dầu và kiểm tra, giám sát việc duy trì điều kiện kinh doanh xăng dầu.

Trước khi bị thanh tra khoảng nửa năm, Xuyên Việt Oil từng bị Bộ Công Thương đình chỉ giấy phép làm đầu mối kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu trong 1,5 tháng, tính từ ngày 28/7/2022. Tuy nhiên, phải đến tháng 8 vừa qua, Xuyên Việt Oil mới chính thức bị Bộ Công Thương thu hồi giấy phép làm đầu mối xăng dầu (Quyết định có hiệu lực bắt đầu từ ngày 11/8/2023).

Khánh Hoài