Nòng súng vươn chạm ráng mây chiều
Chiều ngoại ô, gió thổi vào thành phố/ Quấn quýt hương thơm của lúa/ Ngọt ngào vị mật cỏ - hoa/ Và hương tóc thơm cô gái làng Cổ Nhuế
LTS: Nhớ lại 40 năm trước khi tiếng súng vang trên bầu trời biên giới, tác giả Văn Đình Ưng nay nguyên là Phó Chánh Văn phòng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trưởng Ban Thông tin và Truyền thông Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam đã viết bài thơ "Chiều ngoại ô".
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài thơ này.
"Chiều ngoại ô" là bài thơ tôi viết 40 năm trước, chỉ vài ngày sau khi “tiếng súng vang trên bầu trời biên giới”.
Ngày 17/2/1979, cả nước lại bước vào cuộc chiến đấu mới, thanh niên lên đường nhập ngũ để được trực tiếp chống quân Trung Quốc bành trướng trên toàn tuyến biên giới phía Bắc.
Khi đó chúng tôi đang là học viên, học tập và nghiên cứu lý luận Mác – Lê Nin tại Trường Tuyên huấn Trung ương (nay là Học viện Báo chí và Tuyên truyền).
Chúng tôi hầu hết là sinh viên đã tham gia cuộc chiến tranh giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, qua các chiến trường, hoàn thành nhiệm vụ, nay được về trường cũ để tiếp tục học tập và đã tốt nghiệp một trường đại học.
Chúng tôi vừa học vừa tham gia lực lượng quân dự bị địa phương, hàng ngày luyện tập sẵn sàng chiến đấu.
Bài thơ này tôi viết ngay trên bãi tập. Sau đó, tôi mượn xe đạp đi ra Tòa soạn Báo Hà Nội Mới gửi để đăng báo.
Thật bất ngờ chỉ 3 ngày sau, bài thơ đã được đăng trang trọng trên Trang Văn Nghệ của Báo Hà Nội Mới.
Bạn bè khi đó đọc thơ Văn Đình Ưng trên Báo Hà Nội Mới ai cũng bất ngờ, nhưng khen hay.
Nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn - phụ trách trang thơ của Báo Hà Nội Mới cũng động viên, Văn Đình Ưng làm thơ được đấy, làm nữa đi...
Thì ra, cuộc chiến tranh của nhân ta chống giặc bành trướng phương Bắc 40 năm trước lại là cái cớ để tôi bất đắc dĩ cầm bút làm thơ.
Bài "Chiều ngoại ô" là bài thơ đầu tiên tôi viết hoàn chỉnh và gửi đăng báo chính thức.
Chỉ là tôi muốn qua bài thơ trên nói lên vẻ đẹp thanh bình của một vùng ngoại ô của Thủ đô đất nước ngay cả khi quân bành trướng đã bất ngờ tiến công đồng loạt toàn tuyến biên giới.
Tôi muốn nói lên sự bình tĩnh, tự tin, sẵn sàng của nhân dân ta đối mặt, và tin chắc chắn sẽ chiến thắng.
Trước đây, khi tôi là chiến sỹ chiến đấu tại mặt trận Quảng Trị cũng có làm thơ, nhưng chỉ là những đoạn, những câu xen vào nhật ký.
Thế rồi, theo lời khuyên của Nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn và động viên của bạn bè, tôi cũng viết tiếp những bài thơ, viết không nhiều và tích góp được gần 200 bài thơ, chọn lựa xuất bản được 2 tập thơ nhỏ: Cuộc đời lạ lùng (Nhà xuất bản Hà Nội năm 1998) và Chiều tây thiên (Nhà xuất bản Thông tin năm 2014).
Bài thơ "Chiều ngoại ô":
Chiều ngoại ô, gió thổi vào thành phố
Quấn quýt hương thơm của lúa
Ngọt ngào vị mật cỏ - hoa
Và hương tóc thơm cô gái làng Cổ Nhuế
Vài cánh chim phác những đường rất khỏe
Nối qua trời chiều - ngày và đêm
Đẹp như tình yêu và tuổi trẻ
Tôi ngẩng đầu theo những cánh chim...
Anh bộ đội về đâu qua đây
Chiều ngoại ô khoác cho anh màu áo
Đội tự vệ nào sẵn sàng chiến đấu
Nòng súng vươn chạm ráng mây chiều
Và em gái nhỏ nào đáng yêu
Sáng đi học, chiều chăn trâu về muộn
Bím tóc nhỏ tựa đuôi diều gió cuốn
Nhịp nhàng theo bước trâu đi
Chiều ngoại ô tôi bước say mê
Cái hương lúa tự thuở nào thơm ngát
Cái nhịp sống tự bao giờ rạo rực
Nói điều gì bền vững với tương lai!
