'Nóng' tranh luận với Bộ trưởng Trần Tuấn Anh về dự án điện 'treo' 18 tháng

Như VnMedia đã đưa tin, chiều qua (6/11), ĐB Nguyễn Huy Thái (Bạc Liêu) bức xúc cho biết, dự án Nhà máy điện khí hóa lỏng LNG Bạc Liêu báo cáo với Thủ tướng 18 tháng này và đã được Thủ tướng đồng ý về nguyên tắc. Nhà đầu tư đã hoàn thành thủ tục đầu tư tròn 12 tháng nay theo yêu cầu của Bộ Công Thương. Thủ tướng đã hai lần chỉ đạo Bộ Công Thương có văn bản trình Thủ tướng phê duyệt bổ sung dự án và Quy hoạch Điện VII điều chỉnh.

“Trong thời gian chờ đợi các ban, bộ, ngành Trung ương, tỉnh Bạc Liêu và Đoàn đại biểu QH tỉnh đã có không dưới 30 văn bản đề nghị và kiến nghị sớm trình để phê duyệt dự án. Tuy nhiên, cho đến nay thì dự án quan trọng này của tỉnh nghèo Bạc Liêu vẫn chưa được Bộ trưởng Bộ Công Thương trình Thủ tướng phê duyệt. Xin đề nghị Bộ trưởng vui lòng cho biết tại sao lại có sự chậm trễ như vậy. Cần tiếp tục thực hiện những thủ tục gì để dự án này được Bộ trưởng trình Thủ tướng phê duyệt bổ sung vào Quy hoạch Điện VII điều chỉnh” - ĐB tỉnh Bạc Liêu đặt câu hỏi.

ĐB Nguyễn Huy Thái

Chia sẻ với ĐB tỉnh Bạc Liêu, ĐB Lưu Bình Nhưỡng thẳng thắn đặt câu hỏi Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh: “có hay không có việc phớt lờ chỉ đạo của đồng chí Thủ tướng Chính phủ và của đồng chí Chủ tịch Quốc hội trong dự án điện Bạc Liêu và có hay không có khuất tất về dự án này liên quan đến vấn đề lợi ích nhóm, liên quan đến dự án điện khí Cà Ná. Đề nghị Bộ trưởng cho biết trách nhiệm trong dự án điện Long Phú 1.”

ĐB Lưu Bình Nhưỡng

Cũng liên quan đến vấn đề năng lượng sạch, ĐB Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) đề nghị Bộ trưởng cho biết có bao nhiêu dự án năng lượng điện tái tạo chậm tiến độ? Bộ trưởng có giải pháp gì để cho các doanh nghiệp thực hiện được dự án của mình mà không bị phá sản, đồng thời tăng nguồn điện lực cho tất cả các cơ quan hiện nay?

Sáng nay, trả lời các câu hỏi này, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, về các dự án năng lượng tái tạo chậm tiến độ, ngoài các dự án đã được phê duyệt đã đưa vào sử dụng với tổng sản lượng khoảng 5000MW thì hiện nay, có gần 260 dự án điện mặt trời với tổng công suất là 28.300MW chuẩn bị đưa vào sử dụng theo quy hoạch, 150 dự án điện gió với khoảng 4800MW đang đợi phê duyệt.

Ngoài ra có 8 dự án lớn về điện khí nhập khẩu đang được nghiên cứu trình Chính phủ, trong đó có 3 cụm năng lượng đã trình Thủ tướng. Chưa kể hơn 300 dự án hạ tầng, chuyển tải điện, trạm biến áp… đang cần được bổ sung vào quy hoạch để đảm bảo công suất.

“Sau khi có hướng dẫn của QH về giải thích pháp luật, hiện nay Chính phủ đang tổng hợp để thẩm định các dự án, bổ sung vào quy hoạch để tổ chức thực hiện ngay trong năm 2020” - Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết.

Đối với điện gió, ông Trần Tuấn Anh cũng cho hay, sau tháng 11/2021 sẽ áp dụng theo cơ chế khuyến khích mới và Chính phủ sẽ có văn bản chỉ đạo để đảm bảo cơ chế mới vẫn khuyến khích phát triển và khắc phục được những mặt hạn chế, tạo nên môi trường công bằng mình bạch.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh

Về dự án điện Bạc Liêu, Bộ trưởng cho biết, dự án này nằm trong Quy hoạch Tổng sơ đồ 7 điều chỉnh, trong đó có nhà máy điện Cái Cùng Bạc Liêu được dự kiến đưa vào vận hành từ năm 2029 và đây là dự án điện dự phòng cho Tây nam bộ và cho cả nước. Tuy nhiên dự án được đưa ra khỏi QH Tổng sơ đồ 7 tại văn bản số 32 của Thủ tướng năm 2016.

Dự án mới của Bạc Liêu tại tờ trình 218 ngày 2/12/2018 về xây dựng nhà máy điện khí LNG ở Bạc Liêu được Bộ Công thương chỉ đạo xem xét sớm đưa vào bổ sung trong quy hoạch điện để phục vụ.

Tháng 12/2018, Công thương đã tổ chức xin ý kiến các bộ ngành để thẩm định và tổng hợp báo cáo Thủ tướng. Sau khi tổng hợp mặc dù còn thiếu ý kiến của bộ KH&ĐT và bộ Quốc phòng thì ngày 7/3/2019, bộ Công thương đã có văn bản báo cáo Chính phủ.

Ngày 29/8, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã chủ trì cuộc họp để xem xét các đề nghị của Bộ Công thương về bổ sung quy hoạch này và các quy hoạch liên quan ở Long Sơn và Cà Ná. Phó Thủ tướng đã kết luận, yêu cầu Bộ phải rà soát, đánh giá tổng hợp, bổ sung một số khía cạnh có liên quan đến cả nhà máy điện Bạc Liêu và một số nhà máy khác để đánh giá hiệu quả cũng như tác động chung đến cân đối điện và các mặt bằng giá điện..

Ngày 23/9, Bộ Công Thương có văn bản gửi các bộ liên quan để lấy ý kiến bổ sung, sau đó, ngày 30/10 Bộ đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ để hoàn thiện báo cáo bổ sung liên quan đến các trung tâm điện lực, trong đó có dự án điện Bạc Liêu.

“Như vậy, Bộ Công Thương báo cáo với các ĐB Quốc hội là Bộ đã khẩn trương, 2 lần báo cáo với Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ bổ sung quy hoạch dự án và Chính phủ sẽ dựa trên hướng dẫn của Thường vụ QH để xem xét để bổ sung quy hoạch, thực hiện trong thời gian tới” - Bộ trưởng nói.

Không hài lòng với câu trả lời này, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị Bộ trưởng cho biết dự án điện Bạc Liêu “bao giờ thì giải quyết?” vì đã “rất là chậm.”

“18 tháng, đầy đủ hết các thủ tục đầu tư, ý kiến của Chính phủ, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã xem xét việc này vì người ta kêu rất nhiều, bây giờ cũng nói chung chung là sẽ xem xét thì rất là khó. Đây là dự án của đồng bằng Sông Cửu Long, đề nghị Bộ trưởng cho biết từ giờ đến cuối năm có giải quyết được dự án này hay không?”

Tuy nhiên, trả lời câu hỏi này của Chủ tịch Quốc hội, ông Trần Tuấn Anh nói: “Tôi không thể nói thời điểm nào cho triển khai, vì cái này đợi Thủ tướng Chính phủ và thường trực Chính phủ cho ý kiến và hy vọng sớm sẽ triển khai trong đầu năm 2020.”

Tranh luận lại với Bộ trưởng, ĐB Vũ Thị Lưu Mai - Ủy viên Ủy ban Tài chính ngân cho rằng, Bộ trưởng Bộ Công Thương cần cân nhắc tính khả thi khi nói năm 2020 sẽ giải tỏa hết công suất nhà máy điện mặt trời. Theo bà Mai, thời gian thực hiện chỉ còn 1 năm trong khi cơ chế chính sách chưa rõ ràng, chưa kể quy trình đầu tư theo pháp luật đầu tư công mất thời gian; nguồn lực đầu tư chưa rõ ràng và số lượng dự án còn khá lớn.

"Tới giờ mới giải tỏa được 30%, nghĩa là còn 70% công suất nữa mà Bộ trưởng nói hy vọng trong một năm giải tỏa hết công suất. Tôi nghĩ khi đưa ra một thông điệp cần đảm bảo tính chắc chắn", bà Vũ Thị Lưu Mai nói.

Trong khi đó, trả lời chất vấn của ĐB Lưu Bình Nhưỡng, ông Trần Tuấn Anh thừa nhận, Tổng thầu dự án điện Long Phú (Sóc Trăng) không đủ điều kiện thực hiện. Hiện nay, Việt Nam đã tính đến phương án thay nhà thầu.

Tranh luận lại với Bộ trưởng, ĐB Lưu Bình Nhưỡng cho rằng, dự án điện Long Phú đã thất bại và khả năng sẽ gia nhập "câu lạc bộ nghìn tỷ" thua lỗ, nhà nước có khả năng mất hàng trăm triệu USD. Do đó, theo ông, cần tập trung vào dự án điện Cà Ná vì nếu không, không đảm bảo cho đồng bằng sông Cửu Long.

Xuân Hưng