Nóng Venezuela: Ân xá đối lập, Maduro giúp sửa sai cho Trump

Chính phủ Venezuela ân xá cho hơn 100 nhân vật đối lập

RT đưa tin, ngày 31/8, Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro tuyên bố ân xá cho 101 nhân vật đối lập, động thái được cho là nhằm thúc đẩy hòa hợp dân tộc trước khi diễn ra cuộc bầu Quốc hội vào tháng 12 tới.

Trong danh sách những người được ân xá lần này có những nhân vật nổi bật của phe đối lập như : Phó Chủ tịch thứ nhất Quốc hội Juan Pablo Guanipa và Chủ tịch đảng Hành động Quốc gia Henry Ramos Allub.

Các nghị sĩ từng bị tước quyền miễn trừ truy tố theo quy định của Hiến pháp dành cho nghị sĩ Quốc hội nước này, như : Freddy Guevara, Mariela Magallares, Carlos Lozada, Jose Guerra, cũng được ân xá lần này.

Danh sách ân xá của chính quyền Caracas còn gồm cả các chính trị gia đối lập đã bỏ trốn khỏi Venezuela và những người đã bị chính quyền bắt giữ, chẳng hạn như Gilber Caro và Renzo Prieto.

Ân xá cho các nhân vật đối lập là một nước cờ của Maduro

Tuy nhiên, nhà chính trị đối lập trẻ tuổi, cựu Chủ tịch Quốc hội và là Tổng thống lâm thời tự phong Juan Guaido không có tên trong danh sách được chính quyền Caracas ân xá lần này.

Phó Tổng thống kiêm Bộ trưởng Truyền thông Venezuela Jorge Rodriguez cho biết những người được ân xá hoàn toàn có thể tham gia cuộc cử vào Quốc hội sẽ diễn ra ngày 6/12/2020, nếu họ muốn.

Ông Rodriguez cho biết thêm, biện pháp này do Ủy ban Sự thật, Công lý và Hòa bình đề xuất nhằm tăng cường nền dân chủ và "các kênh hành động chính trị mở" trong khuôn khổ Hiến pháp Venezuela.

Điều này phù hợp với chủ trương của chính phủ Venezuela kêu gọi đoàn kết dân tộc để đối mặt với “sự phong tỏa giết người" của Mỹ và chung tay phòng chống đại dịch Covid-19, thúc giục phe đối lập tìm kiếm sự chung sống hòa bình.

Chưa biết những người "chung chiến hào nhưng chọn khác chiến tuyến" chính quyền Cacaras vừa được ân xá có lấy đoàn kết quốc gia làm hệ quy chiếu cho hành động của mình hay họ vẫn tiếp tục hành động theo "kim chỉ nam ở phương trời xa".

Nhưng quan đây cho thất, rõ ràng chính quyền Caracas đã chủ động chìa bàn tay ra với phe đối lập vì mục đích hòa giải, hòa hợp dân tộc, vì hòa bình, ổn định và phát triển cho đất nước đúng theo quy định của pháp luật và trên tinh thần nhân đạo.

Caracas giúp sửa sai cho Washington

Tổng thống Maduro ký lệnh ân xá cho những nhân vật đối lập và trong đó có những người là cộng sự của "tổng thống lâm thời tự phong" Juan Guaido, nhưng không ân xá cho nhà chính trị đối lập này, được xem là một điều đáng chú ý.

Bởi với vị thế và vai trò là thủ lĩnh phe đối lập Venezuela hiện nay, thì việc ân xá cho Juan Guaido có hiệu ứng gấp hàng trăm lần việc ân xá cho các nhân vật đối lập khác và Caracas có thể phần nào giảm nhẹ áp lực từ Washington.

Việc Guaido, trước khi Tổng thống Maduro ký lệnh ân xá, tuyên bố tin tưởng trừng phạt của Mỹ sẽ khiến chế độ Maduro sụp đổ, hay cáo buộc Tổng thống Maduro "buôn bán ma túy và khủng bố" đã được lý giải là nguyên nhân Guaido "lọt sàng".

Tuy nhiên, theo giới phân tích thì bản chất sự việc không hẳn là như vậy, mà Nicolas Maduro không ân xá cho Juan Guaido được xem là ngầm giúp Doald Trump sửa sai trong ván cờ Venezuela, trong đó có liên quan đến vị "tổng thống lâm thời tự phong".

Nhận định đó càng có cơ sở hơn khi lệnh ân xá được ký sau chuyến thăm của Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đến Caracas mà được xem là thực hiện vai trò "sứ giả", làm cầu nối cho Washington với Caracas.

Sứ giả Mevlut Cavusoglu trong chuyến công du đến Caracas

Xin nhắc lại, ngày 18/8, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đã đến thủ đô Caracas trong chuyến thăm Venezuela, chuyển giao thiết bị y tế giúp quốc gia Nam Mỹ này đối phó với đại dịch coronavirus đang bùng phát trở lại, theo Reuters.

Thổ Nhĩ Kỳ là đồng minh chiến lược của Mỹ trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, và đến nay không có đồng minh nào của Mỹ trong NATO hỗ trợ nhân đạo trực tiếp cho Caracas, mà hầu hết thông qua các tổ chức nhân đạo quốc tế.

Rõ ràng, với hành động mới nhất này cho thấy Ankara đã phớt lờ lệnh trừng phạt của Washington áp đặt đối với những thực thể được xác định là có động thái giúp chính quyền Caracas và cá nhân Tổng thống Maduro vượt khó.

Điều gì khiến Ankara lại mạo hiểm như vậy? Bởi lẽ, với hành động của mình, chẳng khác nào Ankara đã kết hợp với Moscow và Bắc Kinh phá hoại nước cờ, đánh sập thế cờ của Washington trong ván cờ Venezuela.

Giới phân tích cho rằng, không phải Ankara mạo hiểm mà thực chất là người "đồng minh khó bảo" này đang giúp Washington sửa sai trong ván cờ Venezuela ở những khía cạnh mà người Mỹ không thể ra mặt ngay lúc này được.

Với những chuyển độnh chính trị tại Venezuela sau khi Mỹ và nhiều nước đồng minh và các thực thể a dua công nhận thủ lĩnh đối lập Juan Guaido là "tổng tống lâm thời" của Venezuela, Washington đã nhận ra sự sai lầm trong hành động vội vã của mình.

Và Washington được nhận diện là đã tìm cách sửa sai trong đó có việc sẽ sớm loại bỏ nhà chính trị trẻ tuổi. Điều đó được chứng minh bằng Kế hoạch chuyển đổi dân chủ cho Venezuela do Ngoại trưởng Mike Pompeo công bố ngày 31/3/2020.

Hơn hai tháng sau, Washington tiến thêm bước nữa, khi ngày 19/6, trong trả lời với trang tin Axios, Tổng thống Trump đã nói về Tổng thống Nicolas Maduro với thái độ khá cởi mở, thậm chí còn nói về khả năng gặp gỡ nhà lãnh đạo mà ông muốn loại bỏ.

“Có thể tôi sẽ nghĩ về việc này…Maduro cũng sẽ muốn gặp. Tôi chưa bao giờ phản đối các cuộc đối thoại, bạn biết đấy, rất ít khi tôi phản đối các cuộc gặp gỡ. Tôi luôn nói, nếu đối thoại thì sẽ ít thiệt hại. Nhưng thời điểm này, tôi chưa cân nhắc điều đó”.

Cũng tại cuộc phỏng vấn, ông Trump cho biết không còn đặt nhiều niềm tin vào Juan Guaido vì nhà chính trị trẻ tuổi đã không thành công trong việc giành quyền kiểm soát đất nước Venezuela, dù có được sự ủng hộ của Mỹ và hàng chục quốc gia khác.

Song từ đó đến trước khi "sứ giả" Cavusoglu tới Caracas, không thấy Venezuela có dấu hiệu thay đổi nào, thậm chí Caracas còn có động thái thể hiện xem nhẹ "thiện chí" từ Washington, trong đó có việc đề nghị mua các loại tên lửa của Iran.

Maduro đang giúp Trump loại bỏ Guaido

Điều đó khiến kế hoạch sửa sai của Washington có nguy cơ bất thành. Vì vậy, yêu cầu đặt ra với người Mỹ là phải làm sao tiếp cận và bằng cách nào đó tác động để khiến Caracas phải lưu tâm đến "thiện chí" của Washington.

Với vị thế của mình, để đạt được yêu cầu, Washingon phải có sự giúp sức của các "sứ giả", nhưng việc lựa chọn "sứ giả" phải làm sao đảm bảo được hai điều cốt yếu là : Chuyển thông điệp chính xác và đảm bảo giữ thể diện cho Washington.

Trong trường hợp này, việc Thổ Nhĩ Kỳ hỗ trợ nhân đạo, rồi từ đó làm cầu nối phát triển quan hệ kinh tế với Venezuela là "nhất cử lưỡng tiện" cho tính toán của Mỹ và đương nhiên Washington sẽ có lại quả cho đồng minh.

Sau khi "sứ giả" Cavusoglu rời Venezuela thì Caracas ngay lập tức có động thái mà có thể được cho là sẽ "làm nức lòng" Washington, khi quyết định ân xá cho các cộng sự của Juan Guaido, nhưng nhân vật này thì lại lọt sàng.

Có thể thấy, việc Ankara "phớt lờ" trừng phạt của Washington, tăng cường quan hệ với Caracas hay việc Caracas "bỏ lọt tâm phúc" của Washington, nhìn trực diện thì chẳng có gì liên quan tới nhau.

Nhưng xâu chuỗi lại thì thấy mọi việc diễn ra theo trình tự không phải là ngẫu nhiên, mà dường như nó mang tính tất nhiên vì tính lô gic và hiệu ứng của nó. Vì vậy, việc Maduro ân xá cho các cộng sự của Guaido thực ra là giúp Trump sửa sai trong ván cờ Venezuela mà thôi.

Ngọc Việt