Nữ Thủ tướng New Zealand kiên cường trước 'bão táp' sau vụ xả súng

Nữ tỷ phú Mỹ Sheryl Sandberg đã miêu tả Thủ tướng Jacinda Ardern là một “thần đồng chính trị” khi bà được chọn vào danh sách 100 người có ảnh hưởng nhất thế giới. Trong 16 tháng đầu tiên của nhiệm kỳ, bà được khen ngợi là nhà lãnh đạo nữ trẻ và tiến bộ. Bà Ardern trở thành Thủ tướng trẻ nhất New Zealand ở tuổi 37 sau thỏa thuận liên minh thành lập chính phủ tháng 10/2017 và là nữ Thủ tướng đầu tiên trong lịch sử nước này sinh con khi đang tại nhiệm. Bà Ardern cũng gây chú ý khi đưa con gái 3 tháng tuổi tới cuộc họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York (Mỹ). Sự nổi lên nhanh chóng của Ardern đã khiến người dân nước này đặt ra cụm từ “Jacinda-mania” (nguồn cảm hứng Jacinda).

Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern tại cuộc họp báo ở Wellington về vụ xả súng Christchurch

“Cơn sốt Jacinda” tiếp tục tăng cao trong những ngày qua khi New Zealand trải qua 2 vụ xả súng đẫm máu tại thành phố Christchurch làm 50 người thiệt mạng và 50 người khác bị thương. Sự bình tĩnh và lòng trắc ẩn được bà Ardern thể hiện khi phản ứng với việc 50 người Hồi giáo bị nghi phạm theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng sát hại đã làm tăng uy tín của bà giữa lúc sự nổi tiếng của bà bị những nhà phê bình nghi ngờ. Nhiều người từng chỉ trích cách bà xử lý nền kinh tế khi niềm tin của giới doanh nghiệp đã giảm xuống mức thấp nhất trong một thập kỷ sau khi bà hạn chế quyền sở hữu tài sản nước ngoài và tăng lương tối thiểu. Chính phủ của bà cũng phải đối mặt với các cuộc đình công lớn của các giáo viên tiểu học, y tá và tài xế xe buýt yêu cầu tăng lương mà không thể đưa ra giải pháp ngay lập tức. Tuy nhiên, bi kịch của thành phố Christchurch đã khiến nhiều người dân rũ bỏ cảm giác nghi ngờ về năng lực của bà. Ardern trở thành chính trị gia xuất hiện nhiều nhất, lên tiếng nhiều nhất về vụ tấn công. Ngay khi vụ tấn công vừa xảy ra, bà nhanh chóng họp báo về vụ việc, gọi đây là "những ngày đen tối nhất" trong lịch sử New Zealand". Bà liên tục cập nhật về vụ việc, nhóm họp với các quan chức, tới hiện trường tưởng nhớ các nạn nhân, thăm hỏi động viên các người thân. Nhiều người đã khen ngợi cách thức phản ứng rất kịp thời của Thủ tướng Ardern.

Bà gọi các vụ tấn công là “khủng bố”, lên án nó bằng những ngôn từ mạnh mẽ nhất và thẳng thắn chỉ trích việc một nghị sĩ Australian liên hệ giữa người nhập cư Hồi giáo và bạo lực là “sự xấu hổ”. Bà Ardern nói bà sẽ không để kẻ bị cáo buộc tấn công khủng bố ở thành phố Christchurch trở nên nổi tiếng như hắn muốn và kêu gọi mọi người không nhắc tên nghi phạm. Bà tuyên bố sẽ làm hết khả năng để ngăn chặn tên này phát tán quan điểm của mình. “Cách phản ứng của bà Arden đã rất mạnh mẽ và tôi tin bà được ủng hộ vì điều đó cả ở trong nước lẫn nước ngoài”, nhà bình luận chính trị Bryce Edwards nói.

Bà Jacinda Ardern đến chia sẻ cùng người dân Hồi giáo

Khi tới Christchurch hôm 16/3, một ngày sau vụ tấn công, bà Ardern đã tới thăm các gia đình nạn nhân và các thành viên cộng đồng Hồi giáo. Mặc trang phục đen và đội khăn trùm đầu kiểu Hồi giáo, bà xúc động nói rằng cả đất nước New Zealand đang đoàn kết trong đau thương. Bà nói rằng cuộc tấn công xảy ra không phải vì đất nước của họ là nơi dung chứa sự thù ghét, phân biệt chủng tộc hoặc cực đoan. Theo bà, New Zealand sẽ đoàn kết trong nỗi đau. Đây là mảnh đất đại diện cho sự đa dạng, lòng tốt, lòng trắc ẩn, là ngôi nhà, là nơi trú ẩn cho những ai cần nó.

"Thông điệp của tôi là: Sự thông cảm và tình yêu đối với tất cả cộng đồng Hồi giáo", bà nói và cho biết thêm rằng tình cảm đó vẫn đã tồn tại trong nước. Trùm chiếc khăn đội đầu màu đen, bà ôm họ, lắng nghe và an ủi mọi người với sự tôn trọng hết mực. "Khi Thủ tướng đội khăn trùm đầu, điều đó có ý nghĩa lớn với chúng tôi", Dalia Mohamed, người đang chịu tang Hussein Mustafa, một tình nguyện viên tại nhà thờ Hồi giáo Al Noor, nói. Còn theo nhà bình luận chính trị Mỹ gốc Iran Negar Mortazavi, đội khăn trùm đầu là một hành động thể hiện sự tôn trọng. Ngoài ra, nhiều người dân New Zealand và thế giới đã nhiệt liệt hoan nghênh Thủ Tướng New Zealand về những quan điểm nhân văn của bà cũng như những lời lẽ quyết liệt lên án chủ nghĩa cực đoan và tinh thần bất khoan dung.

Trùm chiếc khăn đội đầu màu đen, bà ôm, lắng nghe và an ủi mọi người với sự tôn trọng hết mực

Một video quay cảnh bà Ardern ôm một phụ nữ Hồi giáo và động viên bà đã gây ấn tượng mạnh. “Các bạn có tưởng tượng được có một nhà lãnh đạo đất nước thể hiện sự chia sẻ như thế này. Cảm ơn Jacinda Ardern vì đã nhắc nhở thế giới một nhà lãnh đạo là như thế nào và nên như thế nào”, nhà văn Jonny Geller viết trong một thông điệp nhận được 58.000 lượt thích.

Không chỉ cách ăn mặc của bà nhận được nhiều sự ủng hộ. Nhiều người cũng khen ngợi bà về cam kết chi trả toàn bộ chi phí đám tang cho 50 nạn nhân và hỗ trợ tài chính cho các gia đình bị ảnh hưởng. Hiện cơ quan nhập cư New Zealand đã thu xếp làm thủ tục ưu tiên một cách nhanh chóng nhất có thể cho các gia đình có người thân bị thiệt mạng hoặc bị thương trong vụ xả súng để có được visa vào New Zealand.

Cảnh sát tăng cường kiểm soát an ninh

Nội các của bà nhanh chóng hành động về việc kiểm soát súng đạn. Điều có thể gây khó khăn về mặt chính trị nhưng được chính phủ của bà ưu tiên. Ngày 18/3, Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern đã công bố các kế hoạch thắt chặt luật sử dụng súng. Bà Ardern cho biết kế hoạch chi tiết sửa đổi luật sở hữu súng sẽ được chính phủ công bố trong tuần tới nhưng cũng để ngỏ các biện pháp như mua lại súng và cấm một số loại súng trường bán tự động. Thủ tướng Ardern cũng yêu cầu các mạng xã hội giải trình về việc phát livestream các diễn biến của vụ xả súng. Theo Facebook, mạng xã hội này đã dỡ bỏ 1,5 triệu video về vụ tấn công trên phạm vi toàn cầu trong vòng 24 giờ sau khi sự việc xảy ra.

Nguyên Bách - CTV