Ô tô Trung Quốc đẹp, rẻ nhưng an toàn... 2 sao, chất lượng xuống nhanh?

Ô tô Trung Quốc giá rẻ

Những năm đầu thế kỷ 21, thị trường xe máy tại Việt Nam đánh dấu bước chuyển mình quan trọng, trong đó phải kể đến cuộc chiến không khoan nhượng giữa xe chính hãng của Nhật Bản và xe nhái xuất xứ Trung Quốc.

Thời đó, Honda, Suzuki là những ước mơ xa vời với hầu hết mọi người. Rất ít người có đủ khả năng sắm cho mình một chú "ngựa sắt". Những chiếc xe Nhật thời đó được bán giá từ 20 đến 30 triệu đồng, khi mà thu nhập bình quân đầu người chỉ vào khoảng 405 USD năm 2001.

Hình ảnh những chiếc xe máy Trung Quốc tràn vào Việt Nam (Ảnh minh họa).

Nhưng rồi mọi chuyện bắt đầu thay đổi khi thị trường xe máy chuyển sang giai đoạn mới, với làn sóng xe Trung Quốc ồ ạt tràn vào. Một chiếc xe "Tàu" đời đầu có giá trên 10 triệu đồng, sau đó, giá hạ xuống từ 5 đến 7 triệu. Với kiểu dáng giống hệt những chiếc xe Nhật, đội quân xe nhái xuất xứ từ Trung Quốc nhanh chóng chiếm được cảm tình của đa số dân nghèo thời bấy giờ. Xe máy Tàu xuất hiện trên mọi nẻo đường, nhất là vùng nông thôn, miền núi.

Xe nhái của Trung Quốc giá rẻ là cơ hội giúp người dân tiếp xúc với nền văn hóa cơ khí, thoát khỏi những chiếc xe đạp và bắt đầu mơ đến những chiếc Honda đắt tiền. Sở dĩ nói xe Tàu có tác động cực lớn đối với người Việt là bởi từ khi các hãng xe nhái này ồ ạt tràn vào thị trường Việt Nam, những ông lớn thời đó như Honda, Suzuki đã phải thay đổi cách tiếp cận thị trường, giá cả những chiếc xe dần cân bằng hơn với thu nhập của người dân. Năm 2000, nhờ tác động của xe Tàu, thị trường xe máy tăng trưởng 300%, và thị phần của các hãng xe Nhật từ 90% xuống còn 30%.

Còn ở thời điểm hiện tại, những chiếc ô tô Trung Quốc đang âm thầm vào Việt Nam, Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, trong năm 2018, lượng xe con Trung Quốc nhập khẩu vào Việt Nam đạt khoảng 800 chiếc, chủ yếu là dòng xe du lịch đa dụng (SUV) dưới 9 chỗ ngồi, mang các thương hiệu nội địa Trung Quốc.

Mẫu xe ô tô Trung Quốc có thiết kế khá đẹp.

Theo tìm hiểu, thương hiệu xe con Trung Quốc phổ biến nhất tại Việt Nam là Zotye với mẫu xe Z8 và BAIC với mẫu Q7. Những mẫu xe này có kiểu dáng thiết kế gần giống với những hãng xe sang trứ danh thế giới như Porsche, Range Rover hay Mercedes-Benz. Điều đáng nói, so với những mẫu xe của các thương hiệu nổi tiếng có giá bán lên tới vài tỷ đồng những chiếc xe con Trung Quốc rẻ hơn rất nhiều với mức giá lăn bánh chỉ hơn 700 triệu đồng.

Theo Báo giao thông, hiện nay tại Việt Nam, kinh doanh dòng xe Zotye và BAIC có 2 công ty chia đều cho 2 miền Nam, Bắc "tham chiến". Theo một nhân viên đại lý phân phối xe Zotye và BAIC, mỗi tháng hai đại lý này bán ra khoảng 300 chiếc xe Zotye và BAIC. Zotye Z8 và BAIC Q7 hiện đang được rao bán với giá từ giá 725 - 745 triệu đồng.

Chất lượng thế nào?

Chia sẻ về dòng xe Trung Quốc, anh Nam (Hà Nội) chủ sở hữu một chiếc Zotye Z8 cho biết, anh mua chiếc Zotye Z8 do tính hiếu kỳ. Sau gần 1 năm sử dụng chưa thấy vấn đề gì bất thường về máy móc nhưng do xe có nhiều trang bị nên hay bị hỏng vặt. “Cá nhân tôi không kỳ vọng chiếc Zotye của mình có thể bền như những chiếc xe Toyota hay Honda. Tôi từng dùng nhiều dòng xe thì nhận ra rằng càng nhiều đồ chơi thì những chiếc xe sẽ gặp nhiều vấn đề hơn”.

Theo một số đại lý kinh doanh xe Trung Quốc, máy móc và công nghệ của hầu hết các dòng xe Trung Quốc được sao chép từ các hãng xe Nhật, Thụy Điển, Đức… Do tiết kiệm được chi phí thiết kế nên giá xe Trung Quốc có giá bán cạnh tranh so với những mẫu xe của những thương hiệu lớn.

Nói về chất lượng của các mẫu xe Trung Quốc, đại diện Phòng Chất lượng xe cơ giới - VAQ (Cục Đăng kiểm Việt Nam) cũng cho biết, xe con Trung Quốc khi nhập khẩu vào Việt Nam đều phải được kiểm định chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường như ô tô nhập khẩu khác. Chỉ khi đạt được các yếu tố cần thiết mới được cấp giấy chứng nhận. Tuy nhiên, đạt chất lượng là một chuyện, còn việc mẫu xe đó có bền bỉ hay chất lượng tương đương với xe Nhật, Hàn hay không lại là chuyện khác.

Còn theo chuyên gia ô tô Nguyễn Minh Đồng chia sẻ trên Báo giao thông, xe Trung Quốc giá bán rất rẻ có nhiều yếu tố. Đầu tiên, loại động cơ sử dụng trên các mẫu xe Trung Quốc này là động cơ Mitsubishi thế hệ cũ. Thứ hai, giá trị thực sự của một chiếc xe hơi nằm ở sự an toàn. Tuy nhiên xe Trung Quốc mang sang châu Âu thử nghiệm chỉ đạt được mức độ an toàn 2 sao, trong khi xe châu Âu và xe Nhật là 5 sao. Vì mức độ an toàn thấp nên xe Trung Quốc không thể tiếp cận thị trường châu Âu.

Một chuyên gia về công nghệ xe hơi cũng cho biết: “Không thể nghĩ cứ công nghệ Nhật, Mỹ hay EU đặt trên một chiếc xe có khung gầm, hệ dẫn động là sẽ thành xe tốt được. Hệ thống khung gầm, máy xe là hai yếu tố quan trọng quyết định chất lượng xe nhưng cần có thiết kế đi liền với nhau. Hiện, trên thế giới đã có một số hãng xe nhỏ nhập máy móc của các hãng xe lớn nhưng không thể nhập được công nghệ đúc khuôn. Vì không đồng bộ nên chất lượng xuống rất nhanh”.

Bạch Dương