Ông Trump ra đòn chia rẽ nội bộ OPEC?

Trong một tuyên bố được đăng tải trên trang Twitter cá nhân, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, ông đã kêu gọi Saudi Arabia đẩy mạnh sản xuất dầu để bù đắp lại lượng dầu thiếu hụt của Iran và Venezuela.

Tổng thống Mỹ muốn hích Saudi Arabia mâu thuẫn với thành viên OPEC?

Ông Trump cũng cho biết Quốc vương Saudi Arabia Salman bin Abdulaziz đã đồng ý với yêu cầu của ông về việc tăng cường sản xuất dầu "thêm 2.000.000 thùng".

"Vừa trò chuyện với Quốc vương Salman của Saudi Arabia và giải thích cho ông ấy về tình hình hỗn loạn ở Iran và Venezuela.

Tôi đang yêu cầu Saudi Arabia đẩy mạnh sản xuất dầu, có lẽ là thêm tận 2.000.000 thùng để bù đắp lại sự thiếu hụt… Ông ấy đã đồng ý!" – ông Trump tuyên bố trên Twitter.

Hãng thông tấn nhà nước Saudi Press Agency của Saudi Arabia hôm 30/6 cho biết Quốc vương Salman đã nhận được một cuộc gọi từ Tổng thống Mỹ Donald Trump và bàn bạc về những nỗ lực để "duy trì sự ổn định cho thị trường dầu".

Tuy nhiên, bản tin không xác nhận rằng phía Saudi Arabia đồng ý với mức tăng sản xuất thêm 2 triệu thùng/ngày của Tổng thống Trump.

Saudi Arabia là nước xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới và sản xuất khoảng 10 triệu thùng/ngày vào tháng 5/2018.

Nước này được ghi nhận có năng lực sản xuất dự phòng khoảng 1,5 triệu đến 2 triệu thùng/ngày nhưng các chuyên gia nói với Wall Street Journal rằng Saudi có thể không muốn đáp ứng yêu cầu của ông Trump.

"Saudi Arabia không thực sự muốn vượt quá 11 triệu thùng/ngày và không có ý định mở rộng năng lực sản xuất hiện tại. Việc đó rất tốn kém" - một quan chức Saudi nói với tờ báo.

Ông Trump đã nhiều lần chỉ trích Tổ chức các nước Xuất khẩu dầu hỏa (OPEC) và Nga đã cắt giảm sản lượng dầu mỏ để giá dầu trên thị trường là quá cao và tiềm ẩn nguy cơ khủng hoảng.

Ngày 20/4, ông Trump viết trên Twitter rằng giá dầu "bị đẩy lên rất cao". Điều này là "không tốt" và "không chấp nhận được!"

Ông Trump đã hối thúc Saudi Arabia - một đồng minh thân cận với Mỹ - cũng là một thành viên chủ chốt của tổ chức này cần phải tăng sản lượng dầu thô nhiều hơn mức mà OPEC đã đạt được với các nước ngoài tổ chức là tăng thêm 1 triệu trùng/ngày.

Hành động của ông Trump được một số người đặt dấu hỏi là khi giá dầu tăng cao, đáng lẽ Mỹ nên là người vui mừng bởi số lượng giàn khoan dầu đá phiến của họ đang tăng lên theo từng ngày với mục đích xuất khẩu.

Tuy nhiên, việc Mỹ yêu cầu Saudi Arabia và Nga tăng sản lượng khai thác cần nhìn nhận ở góc độ các biện pháp trừng phạt áp đặt lên Iran.

Mỹ đang tìm nhiều cách để trừng phạt Iran và đây là một trong những nguyên nhân khiến giá dầu bị đẩy lên mức cao nhất kể từ năm 2014. Nỗi lo thiếu nguồn cung khi cuộc khủng hoảng Venezuela xảy ra, đồng thời với việc Mỹ trừng phạt bất cứ công ty nào nhập khẩu dầu từ Iran đã khiến giá dầu tăng vọt.

Dù nỗi lo thiếu cung là bản chất của vấn đề nhưng Washington liên tục đổ lỗi cho Nga và OPEC, đồng thời hối thúc Saudi Arabia tăng sản lượng càng nhiều thêm càng tốt để kiềm giá dầu thấp xuống.

Tưởng rằng, đây sẽ là một sự thiệt thòi cho Mỹ với kịch bản giá dầu thấp nhưng mục đích thực sự mà ông Trump muốn hướng tới lại là sự mâu thuẫn đang tồn tại ở khối OPEC.

Tổ chức này đã trải qua thời gian khó khăn trong việc tìm kiếm một giải pháp thực sự với thỏa thuận nhằm ổn định thị trường với các nước ngoài tổ chức hồi giữa tháng 6.

Nga và Saudi Arabia đã đề nghị OPEC tăng sản lượng thêm 1,5 triệu thùng/ngày trong quý III/2018 nhằm ổn định lại nguồn cung trên thị trường sau cuộc khủng hoảng Venezuela và tình hình Iran.

Ít nhất ba nhà sản xuất trong khối OPEC không đồng tình với đề nghị này. Một nguồn tin từ OPEC nhận định: "Iran, Iraq, Venezuela và một số nhà sản xuất khác kêu gọi giữ nguyên mức trần sản lượng hiện nay của OPEC cho tới cuối năm 2018".

Trước đó, Iran, nhà sản xuất dầu lớn thứ 3 của OPEC, đã yêu cầu tổ chức này từ chối đề nghị tăng nguồn cung của Tổng thống Mỹ Donald Trump vì cho rằng Mỹ mới là nguyên nhân khiến giá dầu tăng vọt vì đã áp đặt lệnh trừng phạt lên Iran và Venezuela.

Mỹ chỉ muốn nhắm tới gây sức ép với Iran.

Việc Nga và Saudi Arabia thảo luận về vấn đề tăng sản lượng khai thác nhằm "hạ nhiệt giá vàng đen" đang cao hiện nay, tránh xảy ra cú sốc dầu mỏ như dự báo của nhiều chuyên gia do ảnh hưởng của tình hình chính trị tại một số nước xuất khẩu dầu như Iran, Venezuela.

Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) cũng cảnh báo thị trường dầu mỏ có nguy cơ bị gián đoạn vào năm 2019 ngay cả khi giải quyết được việc nguồn cung có thể thiếu hụt, do việc Mỹ tái áp đặt các biện pháp trừng phạt nhằm vào Iran cũng như tình hình bất ổn tại Venezuela gây ra.

Có thể thấy rõ, sự mâu thuẫn của OPEC đang được Washington tận dụng hết sức và muốn đẩy lên tới mức cao trào mà mục tiêu trước mắt vẫn là gây sức ép với Tehran.

Đông Phong