Ôtô taxi Renault 4CV 1954 'siêu hiếm' tại Sài Gòn

Một trong những phương tiện giao thông nổi bật của Sài Gòn qua những thập niên 1950 đến 1970, ngoài những chiếc xe gắn máy còn có những chiếc xe ôtô Renault 4CV. Nó đã đã để lại những dấu ấn khó phai trong nét sinh hoạt của người dân Sài Gòn thời điểm đó.

Anh Dzũng Trần sống tại TP HCM, một người thích sưu tập và lưu giữ những vật dụng và hình ảnh của một Sài Gòn xưa luôn mê "đắm đuối" chiếc xe taxi sơn xanh dương đã gắn bó với những sinh hoạt đời thường ngày trước của mình như; khi dạo chơi, lúc đến sở làm, khi đi chợ...

“Khi nghe nói có người còn lưu lại được chiếc taxi Renault 4CV ngày xưa, tôi bồi hồi lắm, phải tìm cách nhìn tận mắt, sờ tận tay. Sau đó, tôi phải mất đến 3 năm để thuyết phục người chủ cũ chuyển nhượng quyền sở hữu lại chiếc xe cho mình". Anh Dzũng Trần cho biết.

Được biết, sau khi có được chiếc xe anh Dzũng Trần đã phải mất thêm hơn hai năm mày mò tìm kiếm và “dọn lại” các chi tiết để giúp chiếc xe taxi Renault 4CV lấy lại dáng nguyên bản ban đầu để có thể "chạy" trên phố.

Vào ngày 3/10/1946, tại Triển lãm ôtô Paris, tại Pháp Quốc lần thứ 33 sau 8 năm ngưng hoạt động vì khó khăn về kinh tế và chiến tranh ở Châu Âu. Mẫu xe Renault 4CV đầu tiên được trình diển và ra mắt công chúng với nhiều cảm giác mới lạ.

Được triển khai phương án chế tạo một chiếc xe ôtô dầy đủ tiện nghi và hợp với túi tiền, Renault 4CV do Régie Renault phác họa trong bí mật khi Pháp Quốc bị chiếm đóng bởi quân đội Đức Quốc Xã Hitler, nó ngay lập tức chinh phục người tiêu dùng.

Đến khoảng năm 1950 -1954, chiếc xe được thay đổi kiết cấu và thiết kế với kiểu xe dễ dàng tùy chỉnh, cải tiến nên những người thợ cơ khí giàn đồng thủ công có thể cải tiến tùy thích. Renault 4CV cũng thành công với kỷ lục 500.000 xe rời dây chuyền sản xuất vào tháng 4/1954.

Sáu năm sau đó, năm 1960 - dây chuyền ngưng sản xuất xe Renault 4CV với tổng cộng 1.105.547 xe xuất xưởng. Một kỷ lục về công nghệ xe ôtô Pháp vào thời điểm ấy và đánh dấu như một sản phẩm kỳ diệu phục vụ đời sống dân chúng tại Pháp Quốc thời kỳ đó.

Những chiếc Renault 4CV đầu tiên được nhập cảng vào Việt Nam vào cuối thập niên 1940, sau đó xe được cải biến thành xe taxi do nhu cầu vận chuyển đặc biệt của thành phố Sài Gòn nơi điểm nối của các nước Đông Nam Á và Thế giới.

Được sơn với 2 màu trắng ngà và xanh nước biển, những chiếc xe taxi Sài Gòn thoạt đầu chỉ có kiểu Renault 4CV trong thập niên 1950, nhưng sau đó do nhu cầu nên dần xuất hiện thêm các kiểu xe Renault Dauphine, Simca, Peugeot trong thập niên 1960.

Mặc dù hãng xe Renault tại Pháp đã ngưng sản xuất dòng xe 4CV từ năm 1961, nhưng những chiếc xe Renault 4CV taxi Sài Gòn vẫn là biểu tượng duy nhất của thành phố dưới bàn tay khéo léo của các tay thợ máy lành nghề thời điểm đó.

Nhờ tài năng của các thợ phay tiện lành nghề, họ đã tự chế tạo được các cơ phận rời để thay thế cho xe. Chính vì vậy, những xe taxi Renault 4CV vẫn thường xuyên hoạt động tót và chạy bon bon trên đường phố cho đến sau năm 1975 khi giải phóng Sài Gòn.

Xe Renault 4CV taxi đã biến mất trên đường phố một phần do chính sách và những nhà máy ngưng hoạt động vì thiếu nguyên liệu. Những cỗ máy không có nguyên liệu thay thế dần rỉ sét dưới nắng mưa theo thời gian và những chiếc taxi Renault 4CV cũng cùng chung số phận.

Quay lại chiếc Taxi Renault 4CV trong bài viết của anh Dzũng Trần, chiếc xe hiện tại được anh cùng những người thợ máy tại TP HCM don dẹp và giữ lại được gần như nguyên bản chiếc xe - ngay cả lớp sơn gốc cả bên trong lẫn bên ngoài, các phụ tùng, đường chỉ vẫn còn nguyên.

"Tuy nhiên, do thời gian bào mòn, và tôi cũng là người tỉ mẩn nên để hồi sinh chiếc xe tốn mất 2 năm. Tôi muốn chiếc xe có thể chạy được trên đường, trở nên hữu dụng chứ không phải một vật chết chỉ trưng bày trong viện bảo tàng hay trùm mền trong garage”. Anh Dzũng Trần cho biết.

Hành trình “dọn” lại chiếc xe quả là gian nan, Anh Dzũng đã tìm mọi cách giữ lại các chi tiết cả trong lẫn ngoài, để nó mang theo cả “màu thời gian" như khi lần đầu xuất hiện trên đường phố. Đây là việc không dễ bởi chiếc xe đã hơn 50 năm tuổi nên đòi hỏi sự kỳ công trong phục chế và giữ gìn.

Anh cũng đại tu lại máy móc, phục chế sửa chữa gầm xe để đảm bảo an toàn khi di chuyển trên đường, làm mới nội thất theo cách lấy lại nguyên bản của nội thất taxi thời đó. Bảng tên người chủ sở hữu đầu tiên của xe vẫn được giữ lại, dòng chữ "Đừng bỏ rác xuống đường" viết bên trong xe cũng được anh Dzũng để nguyên.

Tuấn Nguyễn