Pha trộm thế kỷ ở Ngân hàng Banco Central

Những năm sau đó, đã có 54 người liên quan bị bắt nhưng kẻ chủ mưu là Paulo Sergio thì vẫn ngoài vòng pháp luật…

Những dấu vết ban đầu

Sáng thứ hai, ngày 8-6-2005, nhân viên Ngân hàng Banco Central lúc đến làm việc như thường lệ thì phát hiện 5 thùng tiền cất trong nhà kho nằm ngầm dưới đất đã không cánh mà bay. Trên sàn nhà kho bằng bê tông cốt thép dày 1,1m, có một lỗ thủng đường kính 1,5m. Qua lỗ thủng ấy, họ thấy một đường hầm dài hun hút nên họ tin rằng bọn trộm đã vào bằng lối này.

Lập tức, họ điện thoại báo cảnh sát. Kết quả điều tra cho thấy điểm khởi đầu của đường hầm xuất phát từ Công ty Grama Sintetica chuyên kinh doanh cỏ nhân tạo, giống cây trồng, nằm cách ngân hàng 4 tòa nhà rồi đi ngầm dưới đại lộ Dom Manoel. Miệng hầm là một cái hố đường kính 1,7m, sâu 7,8m còn tổng chiều dài đường hầm là 80m, được gia cố bằng những ống sắt và cột gỗ để chống lở đất cùng hệ thống đèn chiếu sáng, quạt thông gió, nhiều chỗ còn lắp cả máy lạnh!

Trước khi vụ trộm xảy ra, trong kho có 5 thùng đựng đầy những tờ 50 real đã cũ, tổng cộng 164.755.150 real được Ngân hàng Banco Central thu hồi chờ tiêu hủy. Và chính vì tiền cũ nên ngân hàng không lưu lại số seri cũng như không bảo hiểm vì ban giám đốc cho biết số tiền trả cho bên bảo hiểm gần bằng một nửa số tiền trong kho.

Theo cảnh sát, tang vật bỏ lại hiện trường cho thấy bọn trộm đã sử dụng một ròng rọc chạy bằng động cơ điện để cẩu 5 thùng tiền, mỗi thùng nặng 700kg lên mặt đất rồi chở nó đi bằng xe tải. Người dân ở xung quanh tòa nhà trụ sở Công ty Grama Sintetica cho biết công ty này thường xuyên có từ 6 đến 10 người đàn ông và hàng ngày, họ thấy nhiều chiếc xe tải chở đất ra khỏi tòa nhà nhưng họ nghĩ đây là hoạt động bình thường. Khám xét trụ sở Công ty Grama Sintetica, cảnh sát thu được một xe bán tải có logo của Grama Sintetica, 1 xe mini múc đất, 1 xe xúc đất, 2 máy cắt bu lông, 1 máy hàn điện, 1 cưa điện, 1 máy định vị GPS và các công cụ khác dùng để phá bê tông. Bên cạnh đó, còn có 1 thẻ điện thoại trả trước vứt trong thùng rác. Tất cả những thứ này đều được rắc bột phấn để tránh lưu lại dấu vết.

Marcio Rafael Pierre, kẻ đứng tên đăng ký thành lập Công ty Grama Sintetica bị bắt.

Tiến hành truy xét những cuộc gọi đến và đi từ chiếc thẻ trả trước, cảnh sát tìm thấy hơn 30 số máy di động, trong đó có số máy của một nhân vật đứng tên thuê bao là Pablo Sergio. Nội dung các cuộc trao đổi giữa Pablo Sergio và một số người nằm trong danh sách 30 điện thoại di động dẫn đến nghi vấn rằng Sergio có thể là kẻ chủ mưu. Chưa hết, việc xác minh những nơi đã bán chiếc xe bán tải cùng các công cụ khác cho Công ty Grama Sintetica dùng trong vụ trộm cho thấy có 2 người đàn ông đã mua những thứ này nhưng cảnh sát không vội phát lệnh truy nã vì họ biết để đào được đường hầm, nhóm trộm phải có nhiều thành viên, trong đó chắc chắn phải có những kẻ giàu kinh nghiệm về địa chất, toán học, xây dựng… để có thể định hướng cho việc đào hầm. Hơn nữa, họ muốn bắt được kẻ chủ mưu đồng thời thu hồi số tiền 164.755.150 real trước khi chúng bị tẩu tán.

Vì thế, ngày 1-9-2006, một chiến dịch đặc biệt mang tên “Operacao Faccao Toupeira” với sự phối hợp giữa cảnh sát liên bang, đơn vị chống rửa tiền thuộc Bộ Tài chính và Interpol Brazil ra đời.

Diễn tiến vụ trộm thế kỷ

3 tháng trước ngày xảy ra vụ trộm, Luis Fernando Ribeiro, 26 tuổi đứng tên thuê một tòa nhà nằm cách Ngân hàng Banco Central 69m. Sau đó, một người khác là Marcio Rafael Pierre đăng ký thành lập Công ty Grama Sintetica với chức năng mua bán cỏ nhân tạo, giồng cây trồng. Đây là bức bình phong nhằm che giấu việc đào dường hầm đến nhà kho chứa tiền của Banco Central bởi lẽ với việc kinh doanh như đã nói, thì sự xuất hiện của những chiếc máy ủi, máy xúc, xe chở đất… sẽ chẳng làm ai nghi ngờ.

Ngày 9-5-2005, việc đào hầm bắt đầu sau khi nhóm trộm xác định phương hướng và khoảng cách từ Công ty Grama Sintetica đến Ngân hàng Banco Central qua hệ thống định vị GPS. Tất cả số đất sau khi đào lên đều được phủ một lớp cỏ nhân tạo để ngụy trang rồi được đổ tại một khu rừng cách thành phố Fortaleza, bang Ceara hơn 100km. Đây là nơi chính quyền bang Ceara dự định mở một con đường mới nên những chiếc xe đổ đất không gây ra bất kỳ sự nghi ngờ nào.

Những ngày sau đó, khi đạt được độ sâu 7,8m, nghĩa là đã tránh được một số móng của các tòa nhà lân cận, nhóm trộm bắt đầu phát triển đường hầm theo chiều ngang dựa trên định vị GPS. Với chiếc xe múc mini cùng một xe xúc, đường hầm được xe múc gặm nhấm từng mét đất rồi xe xúc đổ đất vào chiếc thùng dung tích nửa mét khối. Tiếp theo, ròng rọc chuyển thùng lên miệng hầm để xe tải mang đi. Một số lời khai của những kẻ bị bắt sau này cho thấy luôn có từ 10 đến 12 người thay nhau làm việc trong đường hầm. Cứ 10m lại có một quạt hút để đẩy khí thải thoát ra từ xe múc, xe xúc. Toàn bộ chiều dài 80m của đường hầm được bố trí 4 máy lạnh, công suất mỗi máy 5 mã lực cùng hàng chục bóng đèn nên lúc nào trong hầm cũng sáng như ban ngày.

Ngày 3-8, việc đào đường hầm đã chạm đến sàn bê tông cốt thép của kho chứa tiền. Sau khi bàn bạc, nhóm trộm quyết định sẽ tiến hành phá sàn vào sáng thứ bảy ngày 4-8 vì như vậy, chúng sẽ có thêm thời gian là ngày chủ nhật trong trường hợp gặp trở ngại. Để giảm thiểu tiếng ồn và sự chấn động, bọn trộm không dùng máy khoan cắt bê tông như vẫn thường thấy ở các công trình xây dựng mà chúng dùng một loại khoan điện đặc biệt, đầu mũi khoan là một đĩa tròn đường kính 30cm, có gắn 8 mẩu kim cương nhỏ xíu, quay với vận tốc 600 vòng/phút. Lúc áp cái đĩa này vào mặt tường, nó sẽ mài mòn lớp bê tông cho đến khi lộ ra cốt thép. Tiếp theo, bằng máy hàn điện, cưa điện, bọn trộm cắt đứt các cốt thép rồi lại tiếp tục khoan cho đến khi thủng sàn.

Những cái chết bí hiểm

Ngày 10-8-2005, dựa trên việc theo dõi các số điện thoại nằm trong diện nghi ngờ, cảnh sát liên bang Brazil bắt giữ hai người đàn ông lái một chiếc xe rơ-moóc chở theo 3 chiếc bán tải trên đường cao tốc Sete Lagoas, gần thành phố Belo Horizonte, bang Minas Gerais. Khám xét 3 xe bán tải, họ thu được 2,13 triệu real, tất cả đều là những tờ 50 real cũ. Tiếp theo, ngày 28-9-2005, cảnh sát bắt thêm 5 người cùng 5,22 triệu real. Theo lời khai của những kẻ này, tổng số người tham gia đào hầm là 26, trong đó những tên cầm đầu gồm Pablo Sergio, Luis Fernando Ribeiro (kẻ đã thuê tòa nhà làm trụ sở Công ty Grama Sintetica) và Marcio Rafael Pierre (kẻ đứng tên đăng ký thành lập Công ty Grama Sintetica). Vẫn theo lời khai, vài ngày sau vụ trộm, Pablo Sergio đã tiến hành thuê một chiếc máy bay du lịch để vận chuyển 164.755.150 real sang Colombia nhưng không thuê được.

Hai tháng sau vụ cướp, ngày 8-10-2005, Luiz Fernando Ribeiro bị bắt cóc bên ngoài một hộp đêm ở Sao Paulo. Sau vài giờ, luật sư Marcio nhận được cuộc gọi đầy lo lắng từ gia đình Luiz. Họ nói có ai đó đã điện thoại cho họ, yêu cầu phải trả tiền chuộc để Luiz được tự do nên họ nhờ luật sư Marcio đứng ra làm trung gian. Sau vài cuộc điện thoại giữa gia đình Luiz và bọn bắt cóc, tối 12-10 Marcio đã gặp những kẻ bắt cóc tại một trạm xăng và nói chuyện với Luiz qua điện thoại để chứng tỏ rằng anh ta còn sống. Tiếp theo, luật sư Marcio giao cho bọn bắt cóc 893.600 real và được hứa hẹn rằng ngay trong đêm hôm ấy, Luiz sẽ trở về.

Đường hầm dẫn đến Ngân hàng Banco Central.

Tuy nhiên đến ngày 15, gia đình Luiz vẫn không thấy anh ta nên họ đã báo cảnh sát. Ngày 20-10-2005, người dân phát hiện thi thể của một thanh niên trên con đường vắng, nằm gần thành phố Camanducaia, cách Rio de Janeiro 320 km về phía Tây. Kết quả khám nghiệm cho thấy đó chính là Luiz Fernando Ribeiro, 26 tuổi, một trong 3 kẻ chủ mưu vụ trộm Ngân hàng Banco Central, bị bắn 7 phát vào đầu và cổ tay có dấu hiệu bị còng. Khai thác thông tin từ những cuộc trao đổi qua điện thoại giữa gia đình Luiz và bọn bắt cóc, cảnh sát liên bang bắt 3 cảnh sát vì có dấu hiệu tham gia vụ bắt cóc, giết người.

8 ngày sau, một cựu nhân viên bảo vệ Ngân hàng Banco Central và một người trong nhóm đào hầm cũng bị bắt với 85.100 real. Lời khai của hai kẻ này dẫn đến việc thu hồi 178.100 real chôn trong một ngôi nhà ở Natal, Rio Grande do Norte.

Ngày 3-10-2006, xác của Evandro Jose das Neves, một trong những tài xế lái xe tải của nhóm trộm được phát hiện tại một khu ổ chuột ở thành phố Sao Paulo với 3 viên đạn vào đầu. Đến ngày 28-1-2007, Marcio Rafael Pierre, kẻ đứng tên đăng ký thành lập Công ty Grama Sintetica bị bắt tại Sao Paulo. Gần 4 tháng sau, cũng tại Sao Paulo, kẻ điều khiển hệ thống ròng rọc để chuyển đất và tiền từ nhà kho lên xe tải đất là Edson Pereira de Queiroz bị bắt. Tuy nhiên vẫn không có một dấu vết gì về Pablo Sergio.

Pablo Sergio ở đâu?

Theo nhiều người dân sống ở xung quanh trụ sở Công ty Grama Sintetica, Pablo Sergio, 40 tuổi là người dễ mến. Anh ta thường lui tới vài quán bar trong khu vực và một nữ tiếp viên của một trong những quán bar này đã nhìn thấy thẻ căn cước của Sergio khi anh ta móc bóp trả tiền rồi vô tình làm rơi nó xuống đất. Khi vụ trộm xảy ra và khi cảnh sát khám xét trụ sở Công ty Grama Sintetica, cô tiếp viên khai: “Trong thẻ căn cước, tên ông ấy là Jorge Luiz”. Việc truy xét tàng thư cho thấy có hàng triệu đàn ông Brazil ở độ tuổi từ 35 đến 45 mang tên Jorge Luiz nhưng chẳng ai trong số đó là người mà cảnh sát cần tìm.

Hình ảnh hiếm hoi của Pablo Sergio, kẻ chủ mưu vụ trộm.

Cho đến nay, nhà chức trách đã bắt giữ 54 nghi phạm và cảnh sát liên bang Brazil cũng mới chỉ thu hồi được khoảng 20 triệu real. Mặc dù tất cả các ngân hàng, các tổ chức tín dụng, các siêu thị, nhà buôn, công ty kinh doanh ở khắp đất nước đã được thông báo rằng bất cứ cá nhân hay tập thể nào giao dịch với số tiền từ 100.000 real trở lên bằng những tờ 50 real đã cũ thì phải lập tức báo cho cảnh sát nhưng kết quả vẫn chỉ là con số 0. Một sĩ quan Interpol Brazil nhận định số tiền 140 triệu real còn lại của vụ cướp có lẽ đã được chuyển sang nước ngoài, chẳng hạn như Colombia bằng các đường dây rửa tiền. Tại đó, nó sẽ được dùng để thanh toaá́n cho các thương vụ mua bán ma túy rồi quay lại với Pablo Serio (Jorge Luiz) bằng đồng USD!

Hiện tại, lệnh truy nã Pablo Serio (Jorge Luiz) trên toàn thế giới do Interpol ban hành vẫn còn hiệu lực nhưng có vẻ như ông ta đã tan biến vào hư vô. Theo Hiệp hội các ngân hàng thế giới, vụ trộm ở Banco Central được xem là vụ trộm thế kỷ vì bọn chủ mưu biết những tờ 50 real là tiền cũ, không được áp dụng những biện pháp an ninh đồng thời sử dụng những công nghệ tiên tiến nhất lúc bấy giờ để đào hầm và đã thành công trót lọt…

Vũ Cao (Theo Latin America Today)