Phập phồng lo đê vỡ

Theo Chi cục Thủy lợi thuộc Sở NN-PTNT tỉnh Thừa Thiên - Huế, toàn tỉnh có 181 km đê, bảo vệ cho 11.119 ha hoa màu và 45.500 người dân. Hàng chục tuyến đê sông, đê phá trên địa bàn tỉnh đang trong tình trạng báo động, trong đó xuống cấp nghiêm trọng nhất là đê Tây phá Đông đoạn qua xã Phú An và Phú Mỹ (huyện Phú Vang); đê cửa sông Hương đoạn qua các xã Phú Thanh (huyện Phú Vang) và Hương Phong (huyện Hương Trà); đê Tây phá Cầu Hai đoạn qua xã Vinh Hà (huyện Phú Vang)... Từ năm 2006 đến nay, có 6 dự án nâng cấp đê được triển khai nhưng trong số đó còn 2 dự án dở dang là dự án nâng cấp tuyến đê Đông - Tây Ô Lâu và đê Tây phá Tam Giang. Hiện cả hai công trình vẫn chưa được bố trí vốn để hoàn thành. Mưa lớn làm vỡ hơn 200 m đê đoạn qua xã Hương Vinh vào cuối tháng 5-2009 khiến người dân phải bơm tháo nước để chống úng Tại huyện Quảng Điền, địa bàn thấp trũng nhất của tỉnh, tuyến đê Nho Lâm - Nghĩa Lộ có chiều dài hơn 4 km là tuyến đê chống lũ và bảo vệ lúa, hoa màu cho người dân các xã Quảng Phú, Quảng Thọ, Quảng Phước, Quảng An, Quảng Thành và thị trấn Sịa. Dù năm 2007, tỉnh Thừa Thiên - Huế đã đầu tư 9 tỉ đồng để nâng cấp những đoạn xung yếu của tuyến đê này nhưng trận lũ tháng 10-2008 đã cuốn trôi 35 m đê, khiến hàng ngàn hộ dân sống ở hạ lưu đê phải di dời khẩn cấp. Ngoài ra, đê Đông Lâm, một trong những tuyến đê xung yếu của huyện Quảng Điền, do đắp bằng đất lại bị mưa lũ tàn phá liên tục nên bị sạt lở ngày càng nhiều, khoét sâu vào chân đê. Ông Trần Chữ, người có nhà dưới chân tuyến đê này (xã Quảng Vinh), lo lắng nói: “Năm nào cũng có 5-6 đợt lũ nên cứ đến mùa mưa là chúng tôi cứ nơm nớp sợ đê vỡ...”. Tháng 6-2007, huyện Quảng Điền đầu tư 200 triệu đồng gia cố tuyến đê Đông Lâm nhưng khoản kinh phí này không nhiều nên chỉ được thực hiện sơ sài. Tại huyện Hương Trà, tuyến đê Hương Vinh - Hương Toàn - Hương Sơ dài 8 km bị xuống cấp nặng nên tháng 5 vừa qua, chỉ một trận mưa lớn làm nước sông Hương dâng cao đã đánh vỡ hơn 200 m của tuyến đê này (đoạn qua xã Hương Vinh), hàng ngàn hecta lúa vừa gieo sạ của người dân gần như mất trắng. Ông Lê Văn Anh, Trưởng Phòng Nông nghiệp huyện Hương Trà, cho biết để chuẩn bị cho mùa mưa bão, huyện đã huy động người dân gia cố các tuyến đê xuống cấp nhưng chỉ làm tạm thời vì kinh phí hạn hẹp. Riêng tuyến đê Hương Vinh - Hương Toàn - Hương Sơ, huyện đã lập dự án trình lên tỉnh nhưng đến nay vẫn chưa thấy phản hồi. Đợt mưa lũ đầu tháng 9 vừa qua đã gây sạt lở nhiều đập ở tỉnh Thừa Thiên - Huế. Bên cạnh đó, tình hình sạt lở ở sông Ô Lâu, sông Bồ, sông Hương, sông Truồi, sông Tà Rinh... trước đây chưa được khắc phục, nay tiếp tục sạt lở nặng hơn.