Phát huy giá trị các di tích về Bác tại Quảng Ninh

Sinh thời, Bác Hồ dành nhiều tình cảm cho vùng Đông Bắc Tổ quốc. Người đã nhiều lần về thăm, làm việc và nói chuyện với quân dân Quảng Ninh. Theo lát cắt thời gian, có thể thấy suốt chiều dài lịch sử kháng chiến cứu nước, hình ảnh thân thương của vị lãnh tụ đáng kính luôn gắn bó với quân dân Quảng Ninh. Đó là sự kiện ngày 30/3/1959, Bác đi thăm và căn dặn cán bộ, công nhân mỏ than sản xuất chăm chỉ, làm than cho tốt, xứng đáng là những người chủ mỏ. Tiếp đó, ngày 9/5/1961, Bác Hồ ra đảo Cô Tô thăm quân dân, một số cơ sở sản xuất, thăm ruộng khoai tại Dốc Khoai, đồng muối, rồi về nghỉ chân tại Ủy ban hành chính xã Cô Tô (nay là Nhà lưu niệm Bác Hồ trên đảo Cô Tô).

Du khách tham quan và chụp ảnh lưu niệm tại Khu di tích lưu niệm Hồ Chủ tịch trên đảo Cô Tô.

Khi chiến tranh còn ác liệt, ngày 11/12/1962, Bác Hồ đã đi máy bay từ thủ đô Hà Nội ra thăm, trò chuyện với quân dân đảo Ngọc Vừng; ra thăm đảo Tuần Châu 3 lần, bác động viên nhân dân Tuần Châu trồng cây, nuôi cá, phát triển đảo Tuần Châu thành Ngọc Châu; nói chuyện với 2 vạn dân tỉnh nhà tại Trường cấp 3 Hòn Gai (nay là Trường THPT Hòn Gai), thăm Minh Thành (Yên Hưng), thị xã Uông Bí dịp Tết Ất Tỵ (2/2/1965); nói chuyện với nhân dân xã Hồng Thái Tây (ngày 3/2/1965)...

Ngoài ra, còn có nhiều địa điểm nơi Bác Hồ thăm, dừng chân nói chuyện với quân, dân vùng Đông Bắc của Tổ quốc, như: Trà Cổ (Móng Cái), địa đầu Đông Bắc Tổ quốc; đảo Titốp... Theo thống kê của Sở VH-TT, cho đến nay trên địa bàn tỉnh có 7 di tích đã được xếp hạng. Trong đó có 2 di tích được xếp hạng cấp quốc gia là Khu di tích lưu niệm Hồ Chủ tịch trên đảo Cô Tô và Địa điểm lưu niệm Bác Hồ về thăm mỏ than Đèo Nai ngày 30/3/1959. Còn lại 5 di tích được xếp hạng cấp tỉnh, gồm có: Khu lưu niệm Bác Hồ trên đảo Tuần Châu; Lưu niệm Bác Hồ tại phường Trà Cổ (TP Móng Cái) năm 1961; Lưu niệm sự kiện Bác Hồ về thăm Uông Bí năm 1965; Lưu niệm Bác Hồ tại xã Hồng Thái Tây (Đông Triều); Di tích lưu niệm Bác Hồ trên đảo Ngọc Vừng, huyện Vân Đồn.

Đáng chú ý là nhiều cơ quan, đơn vị và các cơ quan chức năng đã có những hoạt động cụ thể, ý nghĩa để bảo tồn, tôn tạo các di tích. Tiêu biểu là, từ năm 2016, Ban quản lý các di tích và danh thắng tỉnh đã phối hợp cùng Công ty CP Than Đèo Nai - Vinacomin tiến hành khoanh vùng bảo vệ Di tích Bác Hồ về thăm mỏ than Đèo Nai với tổng diện tích trên 7.600m2, đồng thời tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa, như: Ôn lại lịch sử, tọa đàm, nghe các nhân chứng kể chuyện. Di tích lưu niệm Bác Hồ ở xã Hồng Thái Tây (Đông Triều), trên đảo Ngọc Vừng (huyện Vân Đồn) đều được địa phương quan tâm tôn tạo, mở rộng khang trang giai đoạn 2012-2013. Một số còn được quy hoạch thành điểm dừng chân du lịch như: Đồi thông xã Minh Thành, TX Quảng Yên nơi Bác dừng chân chúc Tết nhân dân...

Một số di tích đã được quản lý, tôn tạo tốt, phát huy trở thành điểm đến du lịch ý nghĩa. Tiêu biểu là Khu lưu niệm Bác Hồ trên đảo Tuần Châu nhiều lần được tôn tạo, gắn với các sản phẩm du lịch đảo Tuần Châu. Đầu năm 2019, Công trình lưu niệm Bác Hồ ra thăm đảo được xây dựng bên cạnh Khu lưu niệm trên diện tích 2.600m2, do Tập đoàn Tuần Châu đầu tư. Di tích này, hàng năm đón hàng trăm lượt khách tham quan. Đặc biệt là Khu di tích lưu niệm Hồ Chủ tịch trên đảo Cô Tô. Liên tục từ năm 2002 đến nay, di tích nhiều lần được tôn tạo. Năm 2010, toàn bộ Khu di tích đã được tôn tạo mở rộng với tổng diện tích trên 62.500m2. Gần đây, khu di tích tiếp tục được đầu tư trên 71 tỷ đồng tôn tạo khang trang, sưu tầm, bổ sung các bức ảnh về Bác Hồ với Cô Tô và các tư liệu khác liên quan. Huyện cũng đưa các chương trình giới thiệu, hướng dẫn giáo dục truyền thống hấp dẫn cho học sinh và các đoàn, thu hút khoảng 1.200 lượt học sinh, du khách tới tham quan di tích từ năm 2018 đến nay.

Tạ Quân