Phát huy truyền thống, tiếp tục xây dựng Bộ Tổng Tham mưu xứng đáng là cơ quan chỉ huy, tham mưu chiến lược, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao

Với tầm nhìn chiến lược thiên tài, tại Bắc Bộ phủ, trong buổi giao nhiệm vụ cho đồng chí Hoàng Văn Thái, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: “Ta vừa giành được độc lập, tự do, cả nước đang tích cực xây dựng Quân giải phóng và tự vệ để cùng toàn dân giữ độc lập, tự do. Chính phủ lâm thời đã quyết định tổ chức Bộ Quốc phòng, nay Đoàn thể lập Tham mưu Cục(*) để chỉ huy, điều hành lực lượng vũ trang (LLVT) trong cả nước. Tham mưu Cục là cơ quan cơ mật của Đoàn thể, là cơ quan quan trọng của Quân đội có nhiệm vụ tổ chức, huấn luyện Quân đội cho giỏi; tổ chức nắm địch, nắm ta rõ ràng; bày mưu kế khôn khéo; tổ chức chỉ huy thống nhất, bí mật, nhanh chóng, kịp thời, chính xác để đánh thắng mọi kẻ thù, bảo vệ cách mạng". Người căn dặn: “Bây giờ chưa có kinh nghiệm, chưa hiểu biết về công tác tham mưu, có khó khăn đấy, nhưng phải cố gắng vừa làm, vừa học, có quyết tâm thì khó mấy cũng làm được... Có Đoàn thể lãnh đạo, nhất định chúng ta làm được”; và “thế nào ta cũng xây dựng được một ngành tham mưu vững mạnh, tài cán, xứng đáng với dân tộc Việt Nam mưu trí, sáng tạo và anh hùng bất khuất để bảo vệ độc lập của Tổ quốc, tự do của dân tộc...”.

Quán triệt sâu sắc lời dạy của Người, ngay từ khi thành lập, Bộ Tổng Tham mưu (BTTM) đã từng bước vừa củng cố tổ chức, bổ sung lực lượng, vừa hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ của cơ quan; tiến hành vừa làm, vừa học, khắc phục mọi khó khăn, triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao. Nhận thức rõ công tác tham mưu chiến lược cho Quân ủy Trung ương (QUTƯ), Bộ Quốc phòng (BQP) đề xuất với Đảng, Nhà nước về công tác quân sự, quốc phòng (QS, QP) là một nhiệm vụ, trách nhiệm rất nặng nề, khó khăn, phức tạp nhưng rất vinh dự, là lĩnh vực đặc thù, có tính cơ mật cao, đòi hỏi phải giải quyết đồng bộ, nhanh chóng, kịp thời, chính xác các vấn đề chiến lược về đối tượng tác chiến, mục tiêu, nội dung, tính chất, nhiệm vụ tác chiến liên quan đến Quân đội, chiến tranh, hòa bình và vận mệnh quốc gia-dân tộc.

Thượng tướng Phan Văn Giang cùng các đại biểu tham quan mô hình, sáng kiến cải tiến kỹ thuật tại Đại hội Thi đua Quyết thắng Bộ Tổng Tham mưu, giai đoạn 2014-2019. Ảnh: PHÚ SƠN

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, với phương châm vừa học, vừa làm, BTTM đã từng bước xây dựng thành một cơ quan tham mưu chiến lược ngày càng vững mạnh, hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, tham mưu chỉ đạo thành công việc tổ chức, xây dựng, phát triển LLVT cả về số lượng và chất lượng, quy mô tổ chức, vũ khí, trang bị và trình độ tác chiến từ thấp đến cao theo tiến trình phát triển của cuộc kháng chiến. Đồng thời, nghiên cứu từng bước xây dựng các kế hoạch tác chiến chiến lược, kết hợp chiến tranh chính quy với chiến tranh du kích; giữa bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân du kích; phối hợp tác chiến giữa các chiến trường, tham mưu cho Tổng Quân ủy và Bộ Tổng tư lệnh đề ra những chủ trương, kế hoạch tác chiến chiến lược, mở các chiến dịch có ý nghĩa chiến lược; tổ chức, chỉ đạo, chỉ huy điều hành nhiều chiến dịch trên các chiến trường. Những thắng lợi có ý nghĩa to lớn như Chiến dịch Biên giới năm 1950, chiến cuộc Đông Xuân 1953-1954, mà đỉnh cao là trận quyết chiến chiến lược ở Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, góp phần quyết định kết thúc cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945-1954) thể hiện tài mưu lược, sáng suốt, nhạy bén, kịp thời của BTTM.

Sau khi miền Bắc được hoàn toàn giải phóng, BTTM tập trung vào chỉ đạo xây dựng kế hoạch chuyển miền Bắc từ thời chiến sang thời bình, tiếp quản các khu vực, đấu tranh đòi đối phương thi hành Hiệp định Geneva, góp phần ổn định chính trị-xã hội. Đồng thời tích cực nghiên cứu, hiểu rõ quy luật chiến tranh, nhận định, đánh giá chính xác, kịp thời âm mưu, thủ đoạn của địch, tham mưu với QUTƯ, BQP đề xuất với Trung ương Đảng, Bộ Chính trị đề ra những chủ trương, phương thức tác chiến chiến lược đúng đắn trên các chiến trường. Nắm chắc tình hình, đánh giá đúng âm mưu chiến lược của Mỹ và ngụy quyền Sài Gòn trong chiến lược “chiến tranh đặc biệt”, “chiến tranh cục bộ”, “Việt Nam hóa chiến tranh”... BTTM đã có những đề xuất kịp thời, sát đúng giúp QUTƯ và BQP chỉ đạo chuyển đổi phương thức đấu tranh ở miền Nam, thực hiện đấu tranh vũ trang cùng với đấu tranh chính trị trên ba vùng chiến lược; xây dựng kế hoạch chiến lược bảo vệ miền Bắc; mở một số tuyến đường vận chuyển chiến lược bảo đảm kịp thời cho nhiệm vụ chi viện người và vũ khí, phương tiện cho chiến trường miền Nam.

Những thắng lợi to lớn làm chuyển biến cục diện, tạo ra những bước ngoặt quyết định. Chiến dịch Bình Giã (1965); Chiến dịch Ba Gia (1965); Chiến dịch Đồng Xoài (1965); Chiến dịch Plây Me (1965); Chiến dịch Bàu Bàng-Dầu Tiếng (1965); Chiến dịch Tây Sơn Tịnh (1966); Chiến dịch Sa Thầy (1966); Chiến dịch đánh bại cuộc hành quân Gian-xơn Xi-ti (1967); Chiến dịch Đăk Tô-Tân Cảnh (1967); cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân (1968); Chiến dịch Đường 9-Nam Lào (1971); cuộc tiến công chiến lược năm 1972 trên chiến trường miền Nam; Chiến dịch phòng không Hà Nội-Hải Phòng cuối năm 1972; Chiến dịch Tây Nguyên mở đầu cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 cho đến Chiến dịch Huế-Đà Nẵng và đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã thể hiện tài mưu lược, tham mưu với QUTƯ, BQP đề xuất với Đảng, Nhà nước những quyết sách chiến lược đúng đắn để giành thắng lợi, giải phóng hoàn toàn miền Nam, kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Tiếp nối những chiến công vĩ đại trong 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc (1945-1975), BTTM đã hoàn thành tốt chức năng tham mưu giúp QUTƯ, BQP lãnh đạo, chỉ đạo toàn quân, toàn dân ta lập những chiến công mới, giành thắng lợi trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc, làm tròn nghĩa vụ quốc tế giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi chế độ diệt chủng của chính quyền Khmer Đỏ.

Trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, BTTM luôn quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng: “Xây dựng phải đi đôi với bảo vệ Tổ quốc, gắn quốc phòng, an ninh (QPAN) với kinh tế-xã hội và kinh tế-xã hội với QPAN”. Trước những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới và khu vực, BTTM cùng với các cơ quan kịp thời tham mưu với QUTƯ, BQP đề xuất với Đảng, Nhà nước kịp thời điều chỉnh, đề ra những chủ trương, chính sách đúng đắn đối với nhiệm vụ QS, QP: Điều chỉnh lực lượng; tinh giản biên chế; xây dựng quân đội chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ (KVPT) vững chắc; xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân làm thất bại chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, góp phần giữ vững ổn định chính trị, xã hội. Chủ động phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, xây dựng BTTM vững mạnh toàn diện, “mẫu mực, tiêu biểu”.

Trải qua 75 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ BTTM luôn nỗ lực phấn đấu, khắc phục mọi khó khăn, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, lập nhiều thành tích xuất sắc trong chiến đấu, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hun đúc nên truyền thống “Trung thành-mưu lược; Tận tụy-sáng tạo; Đoàn kết-hiệp đồng; Quyết chiến-quyết thắng”, góp phần làm rạng rỡ truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Hiện nay và những năm tới, tình hình thế giới, khu vực vẫn tiềm ẩn những yếu tố gây mất ổn định, diễn biến mau lẹ, phức tạp, tác động trực tiếp đến nước ta, nhất là trên lĩnh vực QS, QP. Trong nước, các thế lực thù địch, cơ hội tiếp tục đẩy mạnh chống phá ta trên mọi lĩnh vực, nhất là trước thềm đại hội đảng các cấp, bằng nhiều phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt, trực diện; luôn tìm mọi cách hòng xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng, đẩy mạnh “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; kích động chia rẽ, thực hiện âm mưu "phi chính trị hóa" quân đội; lợi dụng internet và mạng xã hội để tuyên truyền xuyên tạc, hạ thấp, phủ nhận vai trò, uy tín lãnh đạo của Đảng; xóa bỏ mục tiêu lý tưởng, con đường đi lên CNXH... Tình hình an ninh nông thôn, an ninh đô thị ở một số nơi còn tiềm ẩn nhiều yếu tố dễ gây mất ổn định. Toàn quân tổ chức đại hội đảng các cấp hướng đến Đại hội XI của Đảng bộ Quân đội và Đại hội XIII của Đảng. Tình hình dịch bệnh, thiên tai, bão lụt, ô nhiễm môi trường diễn biến phức tạp. Quân đội tiếp tục điều chỉnh tổ chức lực lượng, cơ cấu lại, đổi mới, sắp xếp doanh nghiệp quân đội; sửa chữa, nâng cấp lớn vũ khí trang bị, sẽ tác động đến thực hiện nhiệm vụ QS, QP.

Tình hình trên đặt ra cho Quân đội chúng ta những nhiệm vụ hết sức nặng nề. Trong đó, BTTM cần tiếp tục nghiên cứu, vận dụng tốt các bài học kinh nghiệm trong các cuộc chiến tranh, thực hiện tốt chức năng tham mưu với QUTƯ, BQP đề xuất với Đảng, Nhà nước về công tác QS, QP; thường xuyên nêu cao cảnh giác, nắm chắc tình hình, dự báo chính xác mọi âm mưu, hành động chống phá của các thế lực thù địch; đề ra các đối sách hợp lý để giải quyết tốt các vấn đề phức tạp, nhạy cảm liên quan trực tiếp đến QPAN của đất nước, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống; tập trung xây dựng BTTM thực sự là cơ quan chỉ huy, tham mưu chiến lược vững mạnh toàn diện, nắm bắt kịp thời những thành tựu của cuộc cách mạng khoa học công nghệ và nghệ thuật quân sự mới, đủ khả năng hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Để hoàn thành tốt các nhiệm vụ trong tình hình mới, BTTM cần tập trung thực hiện một số nội dung sau:

Một là, thường xuyên quán triệt và tổ chức thực hiện tốt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, QUTƯ, BQP về nhiệm vụ QS, QP. Xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; trước mắt tập trung xây dựng một số quân, binh chủng, lực lượng tiến lên hiện đại. Tổ chức biên chế tinh, gọn, mạnh, cơ động, có sức chiến đấu cao. Điều chỉnh thế bố trí chiến lược phù hợp; nâng cao chất lượng xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân. Xây dựng các tuyến phòng thủ và KVPT các cấp, đáp ứng yêu cầu khi chuyển đất nước sang thời chiến. Tham mưu với QUTƯ, BQP đề xuất với Đảng, Nhà nước về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân ngày càng vững chắc, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ thời kỳ mới. Trong đó, tập trung chỉ đạo xây dựng tiềm lực, lực lượng, thế trận quốc phòng, chuẩn bị các tiềm lực quốc gia; nâng cao tính bền vững và khả năng huy động đáp ứng yêu cầu trong các tình huống quốc phòng; nâng cao chất lượng xây dựng và hoạt động KVPT tỉnh, huyện gắn kết chặt chẽ với thế phòng thủ của các quân khu và phạm vi cả nước. Xây dựng công trình chiến đấu, công trình phòng thủ trên các tuyến biên giới, các tuyến đảo ven bờ; chuẩn bị chu đáo mọi mặt đáp ứng yêu cầu động viên trong các trạng thái quốc phòng. Triển khai xây dựng quy hoạch tổng thể bố trí quốc phòng gắn với chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, đề án, dự án phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội giai đoạn 2021-2030, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời bình và khi có tình huống.

Hai là, chủ động, nhạy bén, nắm chắc tình hình, chú trọng nghiên cứu, đề xuất các chủ trương, giải pháp tổng thể, cơ bản, lâu dài ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột. Tham mưu xử lý kịp thời, chính xác ngay từ cơ sở, không để bị động, bất ngờ, nhất là bất ngờ về chiến lược. Tham mưu triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ, sâu rộng, có trọng tâm, trọng điểm và hiệu quả các chiến lược QPAN và hệ thống pháp luật về QS, QP. Thường xuyên duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu, chủ động nắm chắc tình hình, nhất là trên biển, biên giới, không gian mạng, các địa bàn trọng điểm và hoạt động của nước ngoài trên Biển Đông; các khu vực trọng điểm về an ninh, trật tự. Quản lý chặt chẽ vùng trời, vùng biển, biên giới và địa bàn phức tạp, kịp thời tham mưu với QUTƯ, BQP đề xuất với Đảng, Nhà nước những đối sách, biện pháp xử trí thắng lợi mọi tình huống, tránh xảy ra xung đột, giữ vững hòa bình, ổn định, bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Ba là, chỉ đạo toàn quân tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả Kết luận số 60-KL/QUTW ngày 18-1-2019 về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 765-NQ/QUTW của QUTƯ về nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013-2020 và những năm tiếp theo. Tổ chức tốt các nội dung hội thi, hội thao, kiểm tra các cấp bảo đảm thực chất, hiệu quả. Chỉ huy các đơn vị cần coi trọng huấn luyện làm chủ vũ khí trang bị (VKTB); tăng cường huấn luyện đêm, huấn luyện cơ động, huấn luyện theo tình huống, rèn luyện thể lực cho bộ đội; tích cực ứng dụng công nghệ thông tin vào huấn luyện, diễn tập. Xây dựng, nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Quân đội nhân dân và dân quân tự vệ. Duy trì nghiêm các chế độ sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện sát với phương án tác chiến. Tiếp tục đột phá đổi mới huấn luyện; xây dựng, hoàn thiện cơ chế quản lý, điều hành huấn luyện, đào tạo; huấn luyện “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng truyền thụ kinh nghiệm, sát thực tế chiến đấu; huấn luyện đêm, huấn luyện làm chủ VKTB, nhất là VKTB mới, hiện đại; nâng cao khả năng cơ động trong mọi tình huống; bảo đảm an toàn trong huấn luyện, diễn tập.

Bốn là, tiếp tục xây dựng Đảng bộ BTTM-Cơ quan BQP vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức gắn với xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Đảng bộ và từng cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ chủ trì, lãnh đạo, chỉ huy các cấp phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định. Giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, đề cao tự phê bình và phê bình, giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng bộ và cơ quan. Nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến", "tự chuyển hóa” trong nội bộ, gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Xây dựng đội ngũ cán bộ BTTM có bản lĩnh chính trị vững vàng, trí tuệ, mưu lược, luôn trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc, với nhân dân và Quân đội, thực sự tiêu biểu về phẩm chất chính trị, đạo đức. Đồng thời, phải có năng lực và trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao, nắm vững khoa học quân sự, hiểu biết thực tiễn, tư duy chiến lược sắc sảo; có năng lực quán triệt, cụ thể hóa quan điểm, đường lối của Đảng vào thực hiện nhiệm vụ chính trị; có tư duy nhạy bén, sắc sảo về chính trị, linh hoạt trong nắm bắt, xử lý, có năng lực chỉ huy, tổ chức thực hiện, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của cơ quan chỉ huy, tham mưu chiến lược.

Năm là, thường xuyên nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, kịp thời sơ, tổng kết rút ra những bài học kinh nghiệm, đề ra những chủ trương, giải pháp đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của từng giai đoạn lịch sử, từng tình huống cụ thể, hoàn thành tốt nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Chặng đường 75 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành và phát triển, nhiều bài học thực tiễn có giá trị cần được nghiên cứu, được rút ra để tiếp tục vận dụng xây dựng BTTM vững mạnh, xứng đáng là cơ quan chỉ huy, tham mưu chiến lược của Quân đội nhân dân Việt Nam trong tình hình mới...

Thượng tướng, TS PHAN VĂN GIANG, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng

(*) Lúc này Bộ Tổng Tham mưu được gọi là Tham mưu Cục