Phát triển Khu kinh tế Vân Phong: Lo ngại thiếu nước lẫn... nguồn nhân lực

Báo cáo tại cuộc họp Ban chỉ đạo phát triển Khu kinh tế (KKT) Vân Phong về tình hình triển khai thực hiện nhiệm vụ trong nhiệm kỳ 2016 -2020, ông Trần Sơn Hải - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Khánh Hòa, cho biết: đến nay, KKT Vân Phong đã có 155 dự án đầu tư, với tổng vốn đăng ký hơn 4 tỷ USD, vốn thực hiện là 664 triệu USD, đạt 17% vốn đăng ký. Trong đó, từ năm 2016 đến tháng 5-2018, thu hút được 32 dự án (trong đó có 4 dự án có vốn đầu tư nước ngoài) với tổng vốn đăng ký 60.270 tỷ đồng (tương đương hơn 2,7 tỷ USD).

Mừng “ngân sách”, lo…“ nhân lực”?

Tại khu vực Nam Vân Phong, hiện nay, có nhiều nhà đầu tư đang khảo sát và đề xuất các dự án công nghiệp lớn trong lĩnh vực hóa dầu, điện khí, phát triển khu công nghiệp, phụ trợ đóng tàu…

Bên cạnh đó, dự án Khu đô thị Đông Bắc Ninh Hòa đã có hơn 10 nhà đầu tư đăng ký; dự án Khu dân cư Ninh Long, Ninh Thủy đang được đẩy nhanh các thủ tục để triển khai xây dựng. Đây là những tín hiệu tốt đối với phát triển đô thị tại khu vực Nam Vân Phong.

KKT Vân Phong đã có 155 dự án đầu tư, với tổng vốn đăng ký hơn 4 tỷ USD, vốn thực hiện là 664 triệu USD, đạt 17% vốn đăng ký.

Cũng theo ông Hải, các dự án đã đi vào hoạt động trong KKT Vân Phong đóng góp cho ngân sách tỉnh năm sau cao hơn năm trước. Cụ thể, năm 2016 chiếm 30,4% tổng ngân sách tỉnh; năm 2017 chiếm 31.85% và quý I/2018 chiếm 49,36%, nguồn thu chủ yếu từ thuế xuất nhập khẩu xăng dầu. KKT Vân Phong cũng giải quyết việc làm cho hơn 6.000 lao động. Một số dự án lớn như: Nhiệt điện BOT Vân Phong 1, Dự án Tổ hợp lọc hóa dầu Nam Vân Phong, các cảng tổng hợp ở Nam Vân Phong và Bắc Vân Phong, Khu Công nghiệp Ninh Thủy… đang triển khai xây dựng là tín hiệu đáng mừng – ông Hải nói.

Các dự án trong KKT Vân Phong đóng góp cho ngân sách tỉnh năm sau cao hơn năm trước. Cụ thể, năm 2016 chiếm 30,4% tổng ngân sách tỉnh; năm 2017 chiếm 31.85% và quý I/2018 chiếm 49,36%, nguồn thu chủ yếu từ thuế xuất nhập khẩu xăng dầu.

Trao đổi tại cuộc họp về về những tồn tại và khó khăn tại KKT, ông Hoàng Đình Phi - Trưởng ban Quản lý KKT Vân Phong cho biết: Diện tích của KKT Vân Phong sẽ giảm đáng kể, từ 70.000ha còn 30.000ha, ảnh hưởng đến thu hút đầu tư. Ngoài ra, nguồn đầu tư từ ngân sách hiện nay được phân bổ khá thấp so với các KKT ven biển khác nên khó khăn cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng. Nếu tình hình này không được cải thiện sẽ ảnh hưởng đến việc phát triển KKT Vân Phong trong những năm tiếp theo. Các vấn đề nguồn nhân lực, công tác giải phóng mặt bằng, nước phục vụ cho sản xuất, kinh doanh cho KKT và đặc khu trong tương lai cũng là vấn đề nan giải – ông Phi nhấn mạnh.

Sẽ thiếu nước nếu… “không đầu tư”

Trao đổi với DĐDN, liên quan đến vấn đề cấp nước phục vụ cho sinh hoạt, sản xuất kinh doanh tại KKT nói riêng và Khánh Hòa nói chung, ông Trần Văn Huy – Tổng giám đốc Công ty Cấp thoát nước Khánh Hòa, cho biết: theo định hướng cấp nước phục vụ cho sinh hoạt, sản xuất kinh doanh từ nay tới năm 2025, về cơ bản có thể đáp ứng được…

Tuy nhiên, hiện tại các đường ống dẫn nước hiện nay đã quá cũ, xuống cấp trầm trọng (do đầu tư từ những năm 1990 -1991), hiện tượng vỡ ống dẫn nước do quá cũ đã xảy ra ở một số địa điểm, ảnh hưởng tới việc cấp nước phục vụ cho nhu cầu của người dân và doanh nghiệp trong thời gian gần đây. Do đó, đã đến lúc phải thay thế mới để đảm bảo phục vụ cho nhu cầu nêu trên là hết sức cần thiết.

Bên cạnh đó, việc khai thác nguồn nước để phục vụ cho người dân và nhu cầu sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp hiện nay duy nhất được lấy tại Sông Cái. Vì vậy trong tương lai, cần có các giải pháp khác như: tận dụng các hồ nước sẵn có trên địa bàn tỉnh, xây dựng hồ chứa nước để đáp ứng nhu cầu sử dụng nước ngày càng cao của doanh nghiệp và người dân hiện nay.

Tuy nhiên, một vấn đề hết sức khó khăn đối với doanh nghiệp cấp nước hiện nay là: nguồn vốn để sửa chữa, đầu tư thay thế mới hệ thống cấp nước do quá cũ đang là gánh nặng cho doanh nghiệp. Nguồn vốn để đầu tư cho việc này chủ yếu doanh nghiệp phải vay từ ngân hàng, do đó, áp lực từ lãi suất, cổ đông, đảm bảo cấp nước cho người dân và doanh nghiệp là vô cùng nặng nề. Vì vậy, nếu không được đầu tư bài bản, đồng bộ và kịp thời sẽ khó có thể đáp ứng được nhu cầu nêu trên - ông Huy chia sẻ.

Hệ thống dẫn nước trên đường 23 tháng 10, thuộc TP Nha Trang, Khánh Hòa bị vỡ vào ngày 22/6/2018, do quá cũ, đã ảnh hưởng tới việc cấp nước phục vụ cho nhu cầu của người dân và doanh nghiệp đang là áp lực rất lớn đối với Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Khánh Hòa.

Ông Lê Đức Vinh – Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, cho biết: Dù có nhiều tiềm năng nhưng du lịch ở Nam Vân Phong hiện phát triển chậm. Vừa qua, UBND tỉnh đã tiếp xúc với một số nhà đầu tư ở Nhật Bản để kêu gọi đầu tư vào khu vực này. Tuy nhiên hiện nay, việc cấp nước thô cho KKT Vân Phong gặp nhiều khó khăn trong thu hút đầu tư vì các dự án có sử dụng nước hiện chưa hoạt động. Do đó, nếu đầu tư các dự án cấp nước, các nhà đầu tư lo ngại việc chưa thể kinh doanh được – ông Vinh nói.

Theo ông Nguyễn Tấn Tuân - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh: Khi đặc khu hình thành, chúng ta phải tính đến phương án khu vực phòng thủ, nguồn nhân lực phục vụ cho đặc khu; cần phải làm ngay từ bây giờ mới kịp. Hiện nay, mỗi năm, cả tỉnh chỉ đào tạo được khoảng 2.000 lao động phục vụ cho du lịch, vậy khi thêm đặc khu nữa thì nguồn nhân lực sẽ rất thiếu. – ông Tuân đặt vấn đề.

Cũng theo ông Tuân, ngay từ bây giờ Khánh Hòa phải tính tới nguồn nước phục vụ cho cả KKT. Trước mắt, cần sử dụng các nguồn nước từ hồ Hoa Sơn (huyện Vạn Ninh), Tiên Du (thị xã Ninh Hòa) để đáp ứng nhu cầu ban đầu cho các nhà đầu tư - ông Tuân đề nghị.

Kết luận tại cuộc họp, ông Lê Thanh Quang - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, cho rằng: Dự án Luật Đặc khu chưa thông qua, song chúng ta vẫn phải chuẩn bị mọi mặt để phát triển KKT, phát triển đặc khu. Việc hình thành đặc khu sẽ không ảnh hưởng đến các nhà đầu tư ở Nam Vân Phong – ông Quang nói.

Theo ông Quang, Khánh Hòa cần phải chủ động để phát triển KTT Vân Phong, không phải đợi đến khi Dự án Luật Đặc khu được thông qua mới chuẩn bị, nếu không sẽ lỡ mất đi thời cơ. Do đó, ông Quang đề nghị, “tỉnh thu hút thêm vốn đầu tư, tiếp tục kêu gọi lấp đầy các dự án ở phía nam Vân Phong. Trong thời gian tới, phải tiến hành dẫn nước thô để phục vụ các công trình đang triển khai ở Vân Phong. Trước mắt, ở phía bắc dùng nước hồ Hoa Sơn, ở phía nam dùng nước hồ Tiên Du, Đá Bàn. Riêng về vấn đề nguồn nhân lực cần có sự phối hợp giữa Nhà nước và doanh nghiệp để sẵn sàng đáp ứng nhu cầu khi đặc khu kinh tế hình thành" – ông Quang nhấn mạnh.

Nguyễn Hùng