Phe Dân chủ lợi thế Hạ viện, Cộng hòa dựa vào kinh tế và nhập cư

Kết quả thăm dò dân ý trên toàn nước Mỹ của tờ Washington Post cho thấy đảng Dân chủ vẫn giữ được lợi thế trong cuộc chiến giành Hạ viện. Tuy nhiên, kinh tế tăng trưởng tích cực cùng những tuyên bố tấn công mạnh mẽ của Tổng thống Donald Trump vào người nhập cư và an ninh biên giới có thể sẽ trở thành phao cứu cánh cho đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào ngày 6/11.

Cơ hội lội ngược dòng cho Cộng hòa?

Cuộc thăm dò dân ý chỉ ra rằng những cử tri đăng ký đi bầu ưu ái các ứng viên đảng Dân chủ hơn đảng Cộng hòa cho vị trí tại Hạ viện, với tỷ lệ tương ứng là 50% và 43%.

Dựa trên số liệu của các chiến dịch vận động bầu cử giữa kỳ trước đây, biên độ 7 điểm %này chính là những gì đảng Dân chủ cần để giành được thế đa số so với đảng Cộng hòa tại Hạ viện.

Kết quả cuộc khảo sát cho thấy lợi thế đang nghiêng về phe Dân chủ. Đồ họa: Washington Post.

Tuy nhiên, không thể quy đổi số liệu toàn quốc thành con số tương ứng trong cuộc chạy đua ở các bang. Kết quả của cuộc đua này mới chính là nhân tố quyết định cuối cùng.

Ứng viên Hạ viện của phe Cộng hòa, một phần ba tại các chiến trường đó từng bầu cho Hillary Clinton năm 2016, đang đối mặt với nguy cơ thua khi tỷ lệ ủng hộ ông Trump thấp - điều thường kéo theo thất bại bầu cử giữa kỳ. Nhưng ông chủ Nhà Trắng đương nhiệm từng cho thấy rằng tiền lệ thống kê không phải lúc nào cũng đúng.

Tỷ lệ ủng hộ ông Trump của người trưởng thành vào khoảng 40% và duy trì ổn định kể từ cuộc thăm dò dân ý đầu tháng 10, cao hơn 36% được thống kê vào tháng 8. Trong khi đó, tỷ lệ phản đối là 53%.

Trong tổng số những cử tri đăng ký đi bầu, tỷ lệ ủng hộ tổng thống Mỹ là 44% và phản đối là 52%.

Bầu cử giữa kỳ Mỹ là cuộc trưng cầu ý dân về tổng thống đương nhiệm và ông Trump đang biến cuộc chạy đua lần này hướng về mình hơn bất kỳ người tiền nhiệm nào khác. Hơn thế nữa, bầu cử giữa kỳ cũng phản ánh quan điểm về nền kinh tế. Tuy nhiên, lịch sử hiếm khi chứng kiến khoảng cách quá xa giữa tỷ lệ ủng hộ tổng thống và ủng hộ chính sách kinh tế như năm nay.

Ngày 2/11, báo cáo hàng tháng của Bộ Lao động Mỹ cho thấy một chuỗi những con số ấn tượng: Tỷ lệ thất nghiệp tiếp tục giảm ở mức 3,7%, thấp nhất trong nửa thế kỷ; có thêm 250.000 việc làm mới và tiền lương tăng lên mức cao nhất trong gần một thập kỷ với tốc độ nhanh hơn tỷ lệ lạm phát.

Cuộc thăm dò ý kiến của Washington Post và ABC News cũng ghi nhận nhiều thái độ lạc quan nhất về nền kinh tế trong gần hai thập kỷ, với 65% người Mỹ đánh giá nền kinh tế hiện tại là tốt hoặc xuất sắc, còn 34% đánh giá tiêu cực. Gần đây nhất, tín hiệu tích cực ở mức cao như vậy chỉ có vào tháng 1/2001.

Chiến lược giành lá phiếu

Các ứng viên đảng Cộng hòa cố gắng nhấn mạnh dấu hiệu tích cực của nền kinh tế trong chiến dịch vận động bầu cử, nhưng luận điểm này đôi lúc bị đè bẹp bởi những lời đe dọa của ông Trump và bởi những đòn tấn công sắc bén của phe Dân chủ về vấn đề chăm sóc sức khỏe.

Trong những tuần cuối cùng trước bầu cử, tổng thống Mỹ đã có nhiều phát ngôn tiêu cực nhằm vào người di cư hơn bất kỳ vấn đề nào khác. Ông Trump đã cảnh báo đoàn người di cư Trung Mỹ “caravan” có thể là mối đe dọa với nước Mỹ. Đồng thời, ông chủ Nhà Trắng cũng chỉ đạo quân đội liên bang triển khai lực lượng tại biên giới để đáp trả.

Tuần trước, ông Trump đã đăng tải đoạn quảng cáo cho chiến dịch bầu cử của đảng Cộng hòa lên Twitter. Video gây tranh cãi có hình ảnh của một người nhập cư Mexico là tội phạm giết người và cho rằng đảng Dân chủ là nguyên nhân những tên tội phạm như vậy tràn vào đất nước. Phe Dân chủ sau đó đã cáo buộc đoạn quảng cáo là phân biệt chủng tộc.

Việc ông Trump tập trung vào vấn đề nhập cư đã khiến cử tri dồn sự chú ý vào tầm quan trọng của vấn đề này. Trong cuộc thăm dò dân ý được thực hiện 3 tuần trước bởi Washington Post và ABC News, tỷ lệ thành viên đảng Cộng hòa cho rằng “nhập cư là một trong những vấn đề quan trọng nhất” đối với lá phiếu đã tăng từ 14% lên 21%, trong khi đó tỷ lệ tương ứng đối với phe Dân chủ giảm từ 23% xuống còn 11%.

Kết quả khảo sát cho thấy tỷ lệ tin tưởng của cử tri cho hai đảng trong từng vấn đề. Đồ họa: Washington Post.

Trả lời câu hỏi tin tưởng đảng nào hơn để giải quyết vấn đề nhập cư, đảng Dân chủ lại là phe chiếm ưu thế với 47% so với 42% của phe Cộng hòa. Ngược lại đối với vấn đề an ninh biên giới, đảng của ông Trump lại được tin tưởng hơn với tỷ lệ 43% so với 39% của đảng Dân chủ.

Số liệu từ cuộc khảo sát cho thấy kể từ tháng 10, những người chuyển sang ủng hộ phe Cộng hòa trong vấn đề nhập cư thuộc nhóm da trắng không có bằng đại học, cử tri trên 65 tuổi và cử tri sống tại vùng nông thôn. Đây cũng là những nhóm cử tri chủ chốt của đảng này trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.

Cuộc thăm dò ý dân của Washington Post và ABC News được tiến hành từ ngày 29/10-1/11 với sự tham gia của 1.255 người trưởng thành, 65% trong số đó trả lời qua điện thoại và 35% còn lại trả lời trực tiếp. Tuy nhiên, sai số hoàn toàn có thể xảy ra và kết quả cuối cùng sẽ được quyết định vào ngày bỏ phiếu 6/11.

Hương Ly