Phe Dân chủ: TT Trump đã 'phản bội đất nước'

Ông Trump bị cáo buộc hai tội danh là lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội khi gây áp lực để buộc Ukraine điều tra đối thủ tranh cử của mình là Joe Biden, bằng cách treo viện trợ quân sự mà Ukraine đang cần để chống lại các lực lượng thân Nga.

Hạ viện sẽ bỏ phiếu ngày 18/12, và gần như chắc chắn ông Trump sẽ bị luận tội (do phe Dân chủ chiếm đa số). Dù vậy, ông dự kiến sẽ được trắng án tại phiên xét xử ở Thượng viện (phe Cộng hòa chiếm đa số trong khi cần 2/3 số phiếu).

Báo cáo 650 trang của Hạ viện cáo buộc ông Trump “phản bội đất nước và lạm dụng chức vụ cao cấp của mình, đề nghị nước ngoài can dự vào bầu cử dân chủ”.

Tóm lược các bằng chứng luận tội mà Ủy ban Tình báo Hạ viện đã thu thập được, bản báo cáo nói tổng thống Mỹ “đã cho thấy ông sẽ là mối đe dọa đến an ninh quốc gia và Hiến pháp nếu được phép tiếp tục chức vụ”.

Sương mù bao phủ Điện Capitol, trụ sở Quốc hội Mỹ, tối 13/12. Ảnh: AP.

Phản ứng về bản báo cáo, Nhà Trắng tiếp tục nói bản báo cáo là “một trò lừa dối mang tính đảng phái”.

Hạ viện vẫn chưa bỏ phiếu luận tội, nhưng mọi đồn đoán giờ đã đổ dồn về phiên xét xử ở Thượng viện vào tháng 1/2020.

“Cần phải có phiên xét xử công bằng, nơi toàn bộ sự thật được phơi bày”, lãnh đạo phe thiểu số ở Thượng viện, Thượng nghị sĩ Chuck Schumer của phe Dân chủ, nói ngày 15/12 ở New York.

Trong bức thư gửi lãnh đạo phe Cộng hòa ở Thượng viện Mitch McConnell, ông Schumer đề nghị gọi thêm các nhân chứng, như cựu cố vấn an ninh quốc gia John Bolton, quyền Chánh văn phòng Nhà Trắng Mick Mulvaney, và hai quan chức dưới quyền, nhằm “cân nhắc mọi dữ kiện liên quan”.

Ông Bolton từng nhắc đến chính sách ngoại giao “ngầm” mà luật sư riêng Rudy Giuliani của ông Trump thao túng. Ông ví đó là “thỏa thuận buôn lậu ma túy” mà ông không hề muốn dính dáng. Ông rời Nhà Trắng vào tháng 9.

Lãnh đạo phe thiểu số ở Thượng viện, Thượng nghị sĩ Chuck Schumer của phe Dân chủ. Ảnh: AP.

Ông Schumer và ông McConnell dự định sẽ gặp nhau để bàn về cách thức tổ chức phiên xử.

Đảng Cộng hòa kiểm soát Thượng viện, nhưng chỉ với đa số mong manh 53-47 ghế, ông McConnell chưa chắc có thể quyết định mọi mặt của phiên xử. Mọi đề xuất về phiên xử cần 51 phiếu để thông qua, tức nếu một đề xuất nào đó của ông McConnell không được 3 nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ, ông sẽ không được như ý.

Một số nghị sĩ Cộng hòa có thể bị đảng Dân chủ gây áp lực buộc phải bỏ phiếu cho phép gọi thêm nhân chứng, nhất là nghị sĩ ở những bang “dao động” vốn không đứng vững trong địa phương mà mình đại diện.

Nhưng đảng Dân chủ cũng có rủi ro, nếu đảng Cộng hòa làm theo ý ông Trump. Ông Trump muốn gọi đối thủ là Joe Biden và con trai Hunter ra phiên xử, để giành lấy lợi thế chính trị cho mình. Phía Cộng hòa đã nói nhà Biden cần phải bị điều tra vì hoạt động ở Ukraine, nhưng không cung cấp bằng chứng.

Ông Schumer đang đề xuất cấu trúc của phiên xử đầu năm sau, trong đó có 24 giờ cho đảng Dân chủ trình bày cáo trạng, 24 giờ cho luật sư Nhà Trắng phản biện, rồi đến nhiều ngày nghe lời khai nhân chứng.

Ngoài ra có phiên riêng để các thượng nghị sĩ tra hỏi đại diện đảng Dân chủ Hạ viện và luật sư Nhà Trắng. Sau đó là lập luận kết thúc của đại diện Hạ viện, của Nhà Trắng, rồi tới 24 giờ để Thượng viện tranh luận.

Trọng Thuấn