'Phiên chợ quê' - đậm đà hương vị quê ở Đồng Tháp
Chúng tôi, có người xuất thân từ chốn làng quê, người sống ở đô thị. Từ bé đến giờ, ai cũng từng ít nhất một vài lần đặt chân đến chợ quê, rồi một ngày không thấy chợ quê, chợt nhớ. Ai chưa từng thấy cảnh chợ quê cũng mong có dịp tìm đến.
Phiên chợ quê xã Long Thuận, huyện Hồng Ngự
Có lẽ chính vì điều này mà tại 3 xã ở TP Cao Lãnh, huyện Tháp Mười và huyện Hồng Ngự (tỉnh Đồng Tháp) đã cho triển khai 3 “Phiên chợ quê” đáp ứng nhu cầu ăn uống, mua sắm, tham quan của du khách. Địa phương hoạt động lâu nhất cũng được hơn 9 tháng, nơi sớm nhất gần 4 tháng. Các phiên chợ quê đều rất đông du khách tìm đến.
Dịp cuối tuần, chúng tôi đến TP Hồng Ngự rồi qua phà Mương Lớn để đến Phiên chợ quê xã cù lao Long Thuận, huyện Hồng Ngự. Trên chuyến phà qua sông, tâm trạng ai cũng háo hức. Cũng lâu rồi, đây là cơ hội để chúng tôi được trở về chợ quê, tìm lại những món ăn dân dã do chính bà con nông dân tự tay làm, rồi mang ra phiên chợ quê ngồi bán. Đặt chân đến phiên chợ quê, bất chợt ký ức xưa hiện về. Nào là si rô đá bào, ốc, hến, bánh xèo, bắp nướng, mắm, bánh bò, bánh tét, bánh ít, bánh canh, thức ăn chay... Từng món đều được trang trí bắt mắt, đậm đà hương vị của quê hương xứ sở cù lao.
Phiên chợ quê xã Long Thuận nằm trên đường nhánh ông Thắng (ấp Long Hòa), hoạt động từ 15 giờ đến 21 giờ vào ngày thứ Bảy hàng tuần. Phiên chợ là mô hình chợ quê tái hiện lại khung cảnh xưa với gần như đầy đủ các món ăn “cây nhà lá vườn”, nhất là các món ăn dân dã và truyền thống. Khu tự sản tự tiêu với các loại rau, cá đồng, khô các loại và trái cây do người dân tự trồng, thu hái. Phiên chợ quê xã Long Thuận bước đầu có 3 khu vực mua bán của người dân với quy mô hơn 65 điểm mua bán.
Các mặt hàng ăn uống đều đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, người bán phải được tập huấn kiến thức an toàn thực phẩm. Ngoài ra, du khách còn được trải nghiệm chụp ảnh check-in, ngắm cảnh đồng quê với vườn rau hữu cơ. Anh Dương Minh Sang - Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất - tiêu thụ rau an toàn xã Long Thuận cho biết: “Hoạt động phiên chợ quê xã Long Thuận do UBND xã phối hợp với Hợp tác xã tổ chức. Sắp tới, Ban Tổ chức tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất đảm bảo hoạt động diễn ra thường xuyên và thông suốt. Xây dựng các tiểu cảnh phụ để du khách có thể chụp ảnh, check-in, tạo điểm nhấn thu hút khách du lịch. Bố trí nơi giữ xe cho khách tham quan, phối hợp với đơn vị thu gom rác và bố trí tần suất thu gom rác thải phù hợp với hoạt động của phiên chợ”.
Chợ Cù lao Tân Thuận Đông (TP Cao Lãnh) thuộc khu vực ấp Tân Phát có 24 hộ dân tham gia trưng bày và mua bán các sản phẩm đặc trưng của địa phương như: các loại bánh dân gian, trái cây, rau củ, tôm cá... Đồng thời tổ chức giao lưu, biểu diễn Đờn ca tài tử-Hò Đồng Tháp, trò chơi dân gian và các hoạt động văn hóa, văn nghệ vui tươi. Thời gian hoạt động từ 10 giờ đến trước 19 giờ thứ Bảy hàng tuần. Tùy tình hình thực tế sẽ điều chỉnh thời gian và số ngày hoạt động phù hợp. Những người tham gia phiên chợ là thành viên hợp tác xã, hội quán, Nhân dân và doanh nghiệp. Mặt hàng mua bán là sản phẩm địa phương, sản phẩm OCOP... Theo UBND TP Cao Lãnh, chợ Cù lao Tân Thuận Đông đã đón hơn 60 ngàn lượt khách đến tham quan, vui chơi, mua sắm, tổng doanh thu đạt gần 4 tỷ đồng. Hiện đã có 66 hộ dân tham gia mua bán, giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động và tạo thu nhập cho người dân địa phương, thu hút lượng lớn du khách từ các nơi đến tham quan, trải nghiệm.
“Qua phiên chợ cho thấy, nhu cầu trải nghiệm của du khách là rất lớn. Đây cũng chính là tiềm năng, điều kiện để phát triển các loại hình dịch vụ khác tại xã Tân Thuận Đông và một số địa phương khác của TP Cao Lãnh. Tuy vậy, trong quá trình triển khai thực hiện bộc lộ một số vướng mắc, hạn chế như: nhân lực phục vụ, trang trí, việc bố trí các bến bãi đưa rước khách chưa hợp lý, khoa học... cần phải sắp xếp, tổ chức lại để trở thành điểm đến hấp dẫn, một nơi để khách nhớ và quay lại”, Phó Chủ tịch UBND TP Cao Lãnh Lê Thị Mai Trinh cho biết.
Phiên chợ quê Gò Tháp, huyện Tháp Mười cũng có nét đặc trưng riêng khi được tổ chức theo hình thức của chợ quê xưa gắn với không gian sen tại Di tích Quốc gia đặc biệt Gò Tháp. Phiên chợ được tổ chức mỗi tháng một lần vào ngày thứ Bảy của tuần cuối cùng của mỗi tháng. Nhằm tái hiện lại không gian chợ quê xưa, các gian hàng phiên chợ quê Gò Tháp được bày trí theo kiểu chợ truyền thống Nam bộ với mái che lợp lá, quầy sạp bằng tre, gỗ, dừa... và trang trí bằng những chất liệu mộc mạc, đơn sơ có tại địa phương. Các quầy hàng bày bán các sản phẩm đặc trưng của địa phương như: cháo cá lóc đồng rau đắng, cháo ếch, cháo vịt xiêm, cá lóc đồng nướng ăn lá sen non, ốc luộc sả... đặc biệt là có hơn 30 loại bánh dân gian và các loại trái cây (mít, ổi, xoài...). Đến chợ quê Gò Tháp, du khách còn được thưởng thức và giao lưu đờn ca tài tử. Doanh thu bán hàng tăng dần, ước đạt từ 150 triệu đồng - 450 triệu đồng/phiên chợ.
Lượng khách đến chợ ngày một tăng dần. Đa số du khách đến từ các tỉnh: Tiền Giang, An Giang, Vĩnh Long, Cần Thơ, Long An, Bình Dương, TP Hồ Chí Minh và các huyện, thành phố của tỉnh Đồng Tháp. Theo Ban Quản lý Khu di tích Gò Tháp, hoạt động phiên chợ quê Gò Tháp ngày càng thu hút du khách đến tham quan và trải nghiệm; số lượng người dân tham gia buôn bán ngày càng tăng, qua đó góp phần tạo việc làm, tăng nguồn thu nhập cho người dân và phát triển kinh tế địa phương.
Tỉnh Đồng Tháp là địa phương duy nhất ở đồng bằng sông Cửu Long có các phiên chợ quê diễn ra đều đặn định kỳ hàng tuần, hoặc hàng tháng. Đây là loại hình du lịch cộng đồng mang đến nhiều điều thú vị, mới mẻ đối với du khách gần xa. Trưởng Phòng Quản lý du lịch (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Tháp) Trần Chí Cường cho biết: “Hoạt động phiên chợ quê hiện nay đáp ứng nhu cầu phục vụ du khách. Bước đầu có hiệu quả, thu hút nhiều du khách đến với Đồng Tháp. Công tác tổ chức cơ bản đáp ứng được những yêu cầu của một phiên chợ quê. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã hỗ trợ, hướng dẫn cho các địa phương, người dân trong việc nâng cao chất lượng phục vụ khách tại phiên chợ quê”.
Đến với các phiên chợ quê ở tỉnh Đồng Tháp, điều đầu tiên chúng tôi cảm nhận được là các sản phẩm đa dạng, đáp ứng tốt nhu cầu khách tham quan, trải nghiệm. Không gian chợ quê sạch sẽ, người dân mua bán có thái độ gần gũi, rất nhiệt tình, giá cả bình dân và đặc biệt là trong từng món ăn, thức uống đều chất chứa đậm đà hương vị quê nhà.
