Philippines 'không thể ngồi yên' sau vụ tàu Trung Quốc bí mật đi vào lãnh hải

Theo ông Lorenzana, quy trình vận hành bộ quy tắc mới sẽ xác định các bước để đối phó với sự xâm phạm trái phép của các tàu nước ngoài vào phần lãnh thổ của Philippines, dựa trên chỉ thị được Tổng thống Rodrigo Duterte đưa ra trước đó.

"Trước đây, chúng tôi không có cơ sở nào để tiếp cận các con tàu xâm phạm trái phép này, nhưng gần đây, Tổng thống đã tuyên bố rằng tất cả các con tàu đều phải xin phép trước khi vào lãnh hải Philippines", Bộ trưởng Quốc phòng Philippines chia sẻ.

Tuyên bố này được ông đưa ra tại phiên điều trần của Ủy ban phụ trách ngân sách Hạ viện hôm 27-8, khi ông kêu gọi Quốc hội tăng cường ngân sách cho Bộ Quốc phòng vào năm 2020.

Trước đó hôm 20-8, Reuters dẫn lời ông Salvador Panelo, người phát ngôn của Tổng thống Duterte, cho biết Tổng thống đã yêu cầu "tất cả các tàu nước ngoài đi vào lãnh hải của chúng tôi phải thông báo và được cơ quan chức năng phù hợp cấp phép trước".

Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana. Ảnh: Rappler

"Nếu chúng tôi không nhận được sự hợp tác và tuân thủ một cách thân thiện, chúng tôi sẽ phản ứng lại một cách không thân thiện", ông Panelo nhấn mạnh.

Theo Inquirer, yêu cầu của Tổng thống được đưa ra sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana tuyên bố quân đội nước này ghi nhận 5 vụ tàu chiến Trung Quốc bí mật đi vào vùng biển của Philippines thông qua eo biển Sibutu từ tháng 7.

Ông Lorenzana nói các hành trình bí mật này không vi phạm luật, nhưng "không tuân theo phép tắc lịch sự thông thường". Đại sứ Trung Quốc tại Manila sau đó xác nhận một số vụ lưu thông của hải quân nước này đã diễn ra kể từ tháng 2.

Ông Lorenzana cũng khẳng định, lực lượng hải quân các nước khi đi qua vùng lãnh hải Philippines, trong đó có eo biển Sibutu, đều thông báo cho lực lượng vũ trang Philippines. "Tuy nhiên, Trung Quốc không thông báo cho chúng tôi khi đi qua eo biển", ông cho biết.

Tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Philippines được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Duterte đang có chuyến thăm đến Trung Quốc kéo dài từ ngày 28-8 đến 2-9.

Tổng thống Duterte cũng đang hứng chịu nhiều chỉ trích từ dư luận trong nước về "cách tiếp cận thụ động" của ông trước các động thái đưa tàu vào lãnh hải Philippines mà không xin phép từ phía Trung Quốc, theo CNBC.

Đối diện với những chỉ trích này, trước thềm chuyến thăm, ông cho biết sẽ thảo luận với nhà lãnh đạo Trung Quốc về sự hiện hiện của các tàu Trung Quốc trong khu vực lãnh hải của Philippines.

Theo CNBC, đây dự kiến cũng sẽ là lần đầu tiên nhà lãnh đạo Philippines đưa phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng tài quốc tế, theo đố vô hiệu hóa yêu sách của Trung Quốc trên Biển Đông, lên bàn đàm phán với phía Bắc Kinh.

Lam Ninh