Philippines mang lại cho Nhật Bản hy vọng mới trong giải quyết vấn đề Biển Đông

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tại cuộc hội đàm với Tổng thống Philippines Duterte. Ảnh: NHK

Phát biểu tại cuộc hội đàm, Thủ tướng Abe đã bày tỏ mong muốn tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác, hỗ trợ đối với Philippines trong lĩnh vực an ninh và kinh tế. Ngoài việc cung cấp cho Philippines 2 tàu tuần tra cỡ lớn nhằm nâng cao năng lực phòng vệ trên biển, hai bên cũng nhất trí các chính sách hỗ trợ cụ thể, như Nhật Bản sẽ cấp cho Philippines một khoản tín dụng bằng đồng Yen để thúc đẩy hoạt động kinh tế tại các địa phương có tốc độ phát triển chậm.

Tiếp đó, phát biểu tại cuộc họp báo chung sau hội đàm, Thủ tướng Abe cho hay hai bên đã nhất trí về tầm quan trọng của những giải pháp hòa bình cho những tranh chấp trên biển. Thủ tướng Abe mong muốn cùng Tổng thống Philippines đạt được nhận thức về tầm quan trọng của đồng minh Mỹ đối với hòa bình và ổn định trong khu vực.

Ngoài vấn đề Biển Đông được coi là mối quan tâm hàng đầu của dư luận, đặc biệt là truyền thông, Nhật Bản và Philippines còn nhất trí tăng cường hợp tác trên lĩnh vực an ninh và kinh tế. Tại Diễn đàn kinh tế Philippines được tổ chức tại Tokyo chiều 26-10, khi đề cập tới sự hiện diện của quân đội nước ngoài tại Philippines, ông Duterte bày tỏ hy vọng rằng, trong vòng hai năm tới sẽ giải tán được lực lượng đó ra ngoài và cũng lên tiếng yêu cầu Mỹ rút quân ra khỏi miền Nam Philippines. Đây là lần đầu tiên ông Duterte đề cập cụ thể tới thời gian mà quân đội Mỹ cần phải thực hiện việc rút quân. Ông cũng chỉ trích sự hiện diện của quân đội Mỹ tại nước này và tuyên bố rằng sẽ tiến hành chính sách ngoại giao độc lập, mong muốn quân đội nước ngoài ra khỏi Philippines.

Động thái này cho thấy rõ rằng Hiệp định quân sự Mỹ - Philippines được ký vào năm 2014 cho phép sự hiện diện của quân đội Mỹ trong trường hợp vấn đề Biển Đông căng thẳng sẽ được xem xét lại, không loại trừ khả năng một Hiệp định mới sẽ được ký kết, khiến hành động kiềm chế của Mỹ đối với Trung Quốc tại khu vực này khó khăn.

Tổng thống Duterte cũng khẳng định Nhật Bản là một “đồng minh lâu năm” và kêu gọi quốc gia Đông Á này đầu tư vào lĩnh vực cơ sở hạ tầng, nông nghiệp cũng như nhiều ngành khác tại Philippines. Trong những năm qua, Philippines đã đạt tốc độ tăng trưởng 6%, trở thành nền kinh tế đầy hứa hẹn trong nhiều thập kỷ tới. Theo thống kê của chính phủ, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Nhật Bản và Philippines đạt 19,5 tỷ USD trong năm 2014 và 18,67 tỷ USD vào năm 2015. “Tôi muốn nói với các lãnh đạo doanh nghiệp Nhật rằng Philippines mở rộng cửa đón các doanh nghiệp. Cụ thể, chúng ta có thể hợp tác phát triển các dự án cơ sở hạ tầng giao thông công cộng chất lượng cao”, ông Duterte nhấn mạnh.

Có thể nói, dù chuyến thăm chưa đạt được như mong muốn của hai nước, song có thể khẳng định rằng, chuyến thăm của ông Duterte tới Nhật Bản đã mang lại cho Nhật Bản hy vọng mới trong giải quyết vấn đề Biển Đông, điều mà cả Mỹ cũng đang đau đầu. Như vậy, chiến lược an ninh của ông Abe với việc tham gia vào các sự kiện quan trọng ngoài phạm vi Nhật Bản tạm thời có thêm một sức mạnh mới, giúp ông củng cố niềm tin đối với dân chúng trong sách lược ngoại giao.-.

Thu Uyên