Quan hệ Mỹ - Iran gia tăng căng thẳng

Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) trong một cuộc duyệt binh ở thủ đô Teheran. Ảnh AP

Đây là lần đầu Washington chính thức coi lực lượng quân đội của một quốc gia khác là tổ chức khủng bố, động thái được cho là sẽ làm tình hình Trung Đông thêm căng thẳng. Trong một tuyên bố, Tổng thống D.Trump nêu rõ: “công nhận thực tế rằng Iran không chỉ là quốc gia bảo trợ khủng bố, mà IRGC còn chủ động tham gia hỗ trợ tài chính và thúc đẩy chủ nghĩa khủng bố”. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, quyết định này sẽ có hiệu lực trong vòng một tuần tới.

Trước đó, Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với một loạt công ty và cá nhân tại Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và Các Tiểu vương quốc A-rập thống nhất (UAE) vì cho rằng mạng lưới này đang cung cấp hàng tỷ USD cho IRGC. Bộ Tài chính Mỹ thông báo đưa vào “danh sách đen” 25 cá nhân và tổ chức, trong đó gồm bốn công ty đặt tại Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và UAE mà Washington cho là “bình phong” của IRGC và Bộ Quốc phòng Iran.

* Ngày 8-4, người đứng đầu ngành tư pháp của Iran E.Raisi cho biết, quyết định của Washington về việc đưa IRGC vào danh sách các tổ chức khủng bố không có giá trị về mặt chính trị hay pháp lý. Ông Raisi khẳng định không một quốc gia nào có quyền hợp pháp để coi lực lượng vũ trang của một quốc gia khác là khủng bố.

* Đáp trả động thái của Mỹ, ngày 8-4, Hội đồng an ninh quốc gia tối cao Iran (ISNSC) ra thông cáo lên án mạnh mẽ hành động bất hợp pháp và nguy hiểm của Mỹ khi liệt IRGC vào danh sách các tổ chức khủng bố, coi đây là biện pháp vô căn cứ và gây nguy hiểm cho hòa bình, an ninh của khu vực cũng như thế giới. ISNSC tuyên bố coi Chính phủ Mỹ là nhà tài trợ khủng bố và Bộ Chỉ huy trung tâm của quân đội Mỹ (CENTCOM) cũng như các lực lượng liên quan tại khu vực này là tổ chức khủng bố.

* Ngày 9-4, Tổng thống Iran H.Rouhani đã lên tiếng bảo vệ IRGC, khẳng định đây là lực lượng bảo vệ nước Cộng hòa Hồi giáo này. Trong phát biểu trực tiếp trên kênh truyền hình quốc gia, ông Rouhani nêu rõ các thành viên của IRGC đã hy sinh mạng sống để bảo vệ người dân và cuộc cách mạng Hồi giáo năm 1979. Ông coi quyết định của Mỹ là một sai lầm, trong khi các quan chức khác của Iran cảnh báo rằng, điều này sẽ gây nguy hiểm cho các lợi ích của Mỹ tại khu vực. Theo Tổng thống Iran, sai lầm của Mỹ sẽ khiến người dân Iran đoàn kết hơn và IRGC ngày càng lớn mạnh tại nước Cộng hòa Hồi giáo này.