Quảng Bình: Tháng Ba lên Minh Hóa chung vui hội Rằm

Chương trình nghệ thuật chào mừng hội Rằm tháng Ba

Tháng Ba về với phố núi, thị trấn Quy Đạt như một nàng thiếu nữ đỏng đảnh làm dáng sau giấc ngủ say. Chợ tình Minh Hóa được người dân địa phương xem là ngày hội lớn, bởi chợ tình được họp duy nhất một lần trong năm mà thôi. Cho nên, con dân Minh Hóa dù có đi xa chăng nữa cũng luôn thu xếp trở về quê hương để chung vui với hội Rằm, tham gia các trò chơi dân gian đặc sắc như đánh đu, kéo co, bóng chuyền; tham gia những gian hàng trưng bày trong hội chợ. Đặc biệt, hội Rằm tháng Ba là ngày hội dành cho những đôi trai gái đến tìm duyên và gặp gỡ nhau, trao cho nhau những câu hò điệu hát bên chum rượu nồng, gửi nhau lời hẹn ước yêu thương, để rồi mai này có thể cùng nhau vun xây hạnh phúc.

Đã trở thành thông lệ hàng năm, người dân Minh Hóa dặn lòng với nhau rằng “Thà rằng ốm đau mà nằm/Chớ ai lại bỏ chợ Rằm tháng Ba”, câu ca ấy đã in sâu vào máu thịt của bao thế hệ con dân Minh Hóa nơi này.

Nếu như những kỳ hội Rằm trước, các hoạt động về ẩm thực chỉ dừng ở việc tổ chức thi các món ăn thì năm nay, huyện Minh Hóa sẽ dựng các gian hàng và mời các cá nhân, tổ chức, các nhà hàng, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ ăn uống… tham gia trưng bày, bán các sản vật địa phương và các món ăn đặc sản, riêng có của quê hương Minh Hóa phục vụ cho người dân và du khách trong suốt thời gian diễn ra hội Rằm thay vì chỉ trong vòng một ngày như những năm trước.

Các gian hàng giới thiệu sản vật của Minh Hóa

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Chủ tịch UBND huyện Minh Hóa từng chia sẻ: Minh Hóa là nơi có phong cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp với núi rừng hùng vĩ, thung lũng, sông suối, hang động tự nhiên như hang động Tú Làn ở Tân Hóa, Thác Mơ ở Hóa Hợp, Thác Bụt – Giếng Tiên ở Yên Hóa, hang Rục Mòn, hồ Yên Phú và các hang động ở Thượng Hóa, Hóa Tiến, Hóa Thanh, Hóa Sơn… đó là tiềm năng để phát triển du lịch sinh thái, khám phá và trải nghiệm.

Trải qua bao biến thiên thăng trầm của lịch sử, lễ hội Rằm tháng Ba cùng với các làn điệu dân ca như: Điệu hò thuốc, điệu đúm ví và điệu ru con đã trở thành nét văn hóa truyền thống không thể thiếu trong cuộc sống được người dân Minh Hóa gìn giữ từ bao đời nay. Đã là người dân Minh Hóa dù đi đâu, ở đâu cũng không thể nào quên ngày rằm tháng Ba.

Với chủ đề “Ân tình Minh Hóa quê tôi” năm 2019, đó là một lời chào và cũng là ân tình tha thiết của mỗi người dân Minh Hóa luôn hiếu khách. Đến với phiên chợ rằm, người dân và du khách được mua bán các mặt hàng nông sản, hàng hóa của các dân tộc anh em trên địa bàn huyện Minh Hóa và nhiều món ăn truyền thống đặc trưng của người dân Minh Hóa.

Nguồn gốc của lễ hội và chợ Rằm tháng Ba Minh Hóa được truyền kể lại rằng: Xưa có 2 anh em nhà nọ lên lèn ông Ngoi ở phía Bắc thị trấn Quy Đạt để tìm mật ong. Lên đến đỉnh, họ gặp một giếng nước trong vắt, cạnh giếng có một cây quýt trĩu quả. Dưới bóng cây râm mát có 12 tượng đá giống hình ông Bụt. Bên cạnh có bàn đá bằng phẳng như bàn cờ tướng và trên đó có những quân cờ cũng bằng đá. Hai anh em nghỉ ngơi, ăn quýt và ngắm nhìn những tượng đá.

Thấy lạ, người anh dùng dây rừng buộc lấy một tượng đá và mang xuống núi, đến thác Cúi họ đặt tượng đá xuống tắm rửa. Nhưng lạ thay khi tắm xong, người anh đến nhấc tượng đá lên để mang về thì không sao nhấc nổi… Từ đó đến nay, thác Cúi, nơi hai anh em nhà nọ đặt bức tượng đá được gọi là thác Bụt. Và hàng năm, cứ đến rằm tháng ba, người dân lại đến đây cúng Bụt cầu tự, cầu tài, cầu lộc và tham gia lễ hội chợ rằm.

Thực hiện nghi thức dâng hương tại thác Bụt.

Theo quan niệm của người dân, vào ngày này ai cũng tranh thủ đến chợ rằm, nếu không xem như cả năm đó kém may mắn, nên từ tờ mờ sáng người dân Minh Hóa đã lũ lượt kéo nhau về phiên chợ để mua cho mình những món đồ yêu thích và đặc biệt là cầu mong cho một năm làm ăn may mắn.

Thông tin từ Văn phòng UBND huyện Minh Hóa được biết: Tuần lễ Văn hóa - Thể thao - Du lịch và Hội Rằm tháng Ba Minh Hóa có các chuỗi hoạt động vô cùng hấp dẫn. Mục đích của lễ hội này là nhằm đẩy mạnh việc quảng bá hình ảnh quê hương, con người, cảnh quan thiên nhiên và những nét văn hóa độc đáo, đặc sắc của vùng đất Minh Hóa đến đông đảo bạn bè trong cả nước; tạo ấn tượng, điểm nhấn để thu hút sự chú ý và tham gia của du khách thập phương, làm tiền đề để kích cầu cho phát triển du lịch trên địa bàn huyện.

Và như vậy, nếu bạn du lịch Quảng Bình vào dịp tháng ba âm lịch thì hãy đến với Minh Hóa để hòa mình vào không khí tưng bừng của lễ hội đêm trăng rằm tháng ba huyền ảo, tham gia phiên chợ tình đã kết duyên nhiều đôi nam thanh nữ tú của miền sơn cước. Khám phá nét văn hóa đặc sắc nơi đây, tìm hiểu ngôn ngữ tiếng Nguồn là “đặc sản” văn hóa mà chỉ có ở Minh Hóa mới có.

Nhất Linh - Phi Long