Quảng Ninh: Nhiều 'khuất tất' trong quản lý, cấp phép khai thác tài nguyên

Trụ sở UBND tỉnh Quảng Ninh. Ảnh: Trọng Tài

"Mơ hồ" trong công tác quản lý...

Thực hiện kế hoạch, đoàn thanh tra đã tiến hành thanh tra 34 đơn vị được cấp phép khai thác cát, đá; 40 đơn vị sản xuất gạch, ngói nung và 6 đơn vị được cấp phép khai thác sét.

Đoàn thanh tra khẳng định, trong quá trình quản lý, cơ quan chuyên môn và chính quyền ở một số địa phương còn chưa sâu sát, kịp thời phát hiện cũng như kiên quyết ngăn chặn, xử lý dẫn tới vi phạm diễn ra trong thời gian dài.

Cụ thể, UBND huyện Hoành Bồ mới chỉ lập biên bản vi phạm hành chính rồi "làm ngơ", không tiến hành xử phạt khi Công ty Cổ phần (CP) Khoáng sản và Vật liệu xây dựng Hưng Long đầu tư mới dây chuyền sản xuất gạch tuynel trong khi theo quy hoạch phải là sản xuất ngói.

Việc doanh nghiệp (DN) này đầu tư thêm dây chuyền với công suất 45 triệu viên/năm (vượt 25 triệu viên/năm) đã vi phạm quy định của UBND tỉnh về quy hoạch phát triển vật liệu xây dựng (VLXD).

Kiểm tra 7 đơn vị đang sản xuất gạch theo công nghệ tuynel tại huyện Hải Hà và thị xã Đông Triều cho thấy, do chưa được cấp phép khai thác vùng nguyên liệu nên các DN phải tiến hành thu mua hoặc phải khai thác "lậu" đất lâm nghiệp làm nguyên liệu.

Ngoài ra, còn có hiện tượng một số nhà máy đã vận hành trong thời gian dài nhưng chưa được đầu tư đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật; chưa có văn bản xác nhận hoàn thành các công trình xử lý môi trường phục vụ giai đoạn vận hành dự án (D.A)... tuy nhiên, các cơ quan quản lý không kiên quyết xử lý.

Ngày 8/9/2015, UBND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành Quyết định số 2623, trong đó nêu rõ, từ năm 2016 - 2020 dừng triển khai thực hiện các D.A đầu tư sản xuất gạch ngói nung tuynel trên địa bàn tỉnh (trừ huyện Ba Chẽ).

Tuy nhiên, ngày 20/12/2016, UBND tỉnh Quảng Ninh lại ban hành Văn bản số 8258 đồng ý chủ trương cho phép Công ty CP Gốm xây dựng Uông Bí lập quy hoạch chi tiết xây dựng D.A đầu tư lò nung tuynel trên cơ sở nguyên liệu, mặt bằng mỏ sét của Công ty CP Gốm xây dựng Mạnh Cường.

Điều đáng nói, D.A này chưa được bổ sung quy hoạch phát triển vật liệu. Mặt khác, công suất phải đạt tối thiểu 20 triệu viên QTC/năm sẽ vượt quy hoạch đã được phê duyệt, chưa thực hiện việc giảm dần sản xuất gạch nung theo chủ trương của tỉnh.

Chưa hết, UBND tỉnh Quảng Ninh còn cấp giấy phép khai thác cho Công ty Hoàng Quế 22/12 với thời hạn đến ngày 10/6/2021; tuy nhiên, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho DN này lại chỉ có thời hạn sử dụng đến ngày 11/2/2017.

Đoàn thanh tra cũng chỉ rõ, UBND tỉnh Quảng Ninh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty TNHH MTV Duyên Hải - Xí nghiệp 359 với diện tích gần 75.000m2 để xây dựng nhà máy gạch, trong đó đã bao gồm toàn bộ diện tích nhà máy và diện tích mỏ là chưa phù hợp về mục đích sử dụng đất đối với diện tích mỏ (3,087ha) đã được cấp phép khai thác.

Không chỉ vậy, UBND tỉnh Quảng Ninh còn cấp gia hạn khai thác mỏ sét cho Công ty CP Vĩnh Tiến với diện tích 0,9ha khi tại vị trí này DN đã xây dựng hạng mục nhà bao che lò nung từ năm 2010.

Việc này dẫn đến thiết kế mỏ được lập và phê duyệt nộp cho các cơ quan quản lý Nhà nước là không phù hợp; các bản đồ hiện trạng chưa thể hiện đúng đối với phần diện tích nhà xưởng chồng lấn lên diện tích mỏ sét nhưng chưa có cơ quan nào phát hiện, kiến nghị xử lý theo quy định.

Ngoài ra, UBND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành 2 quyết định giao đất chưa đúng đối tượng nhưng chưa được đính chính lại cho phù hợp; cấp giấy phép khai thác khoáng sản cho Công ty CP Viglacera Hạ Long I nằm trong khu vực địa hình loại I quản lý theo Quyết định số 2412 ngày 19/12/2011, dẫn đến đơn vị chưa thể thực hiện giải phóng mặt bằng, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, hoàn thiện các thủ tục thuê đất theo quy định.

Lỏng lẻo trong cấp phép khai thác

Qua kiểm tra, đoàn thanh tra chỉ rõ, UBND tỉnh Quảng Ninh đã cho Công ty CP Hương Phong thuê đất với tổng diện tích 57.501m2 để sản xuất và chế biến đá xây dựng, thời hạn thuê đến ngày 11/11/2055 là chưa phù hợp. Và thực tế, DN này đang khai thác ngoài diện tích được thuê khoảng 5ha.

UBND tỉnh Quảng Ninh ban hành văn bản về việc điều chỉnh nội dung giấy phép khai thác cho Công ty CP sản xuất VLXD Hữu Nghị nhưng không có phụ lục quy định địa chỉ tiêu thụ khoáng sản kèm theo và không quy định rõ đá nguyên khai hay nguyên khối.

Kiểm tra ranh giới khu vực khai thác dọc mốc M1, M2 giữa Công ty CP sản xuất VLXD Hữu Nghị và Công ty CP xây dựng Quảng Ninh cơ bản trùng nhau, chưa đảm bảo an toàn sử dụng vật liệu nổ công nghiệp.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Quảng Ninh cũng ban hành quyết định về việc điều chỉnh nội dung giấy phép khai thác cho Công ty TNHH Khai thác đá xây dựng Hoành Bồ nhưng không có phụ lục kèm theo. Qua kiểm tra phát hiện, UBND tỉnh Quảng Ninh chưa ban hành quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất khu vực khai thác theo quy định...

Hàng loạt vi phạm tại các cơ sở khai thác tài nguyên, sản xuất VLXD cũng được đoàn thanh tra chỉ ra. Tuy nhiên, theo nguồn tin của Báo Thanh tra, đến nay, UBND tỉnh Quảng Ninh vẫn đang cố tình "phớt lờ" kiến nghị của Thanh tra Bộ Xây dựng trong việc kiểm điểm trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân đứng đầu có liên quan...

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin.

Trọng Tài