Quảng Ninh: 'Siết' quản lý hoạt động cư dân biên giới để ngăn buôn lậu

Lực lượng Hải quan, Biên phòng cửa khẩu quốc tế Móng Cái phối hợp làm thủ tục nhập cảnh. Ảnh: Quang Hùng.

Xuất cảnh chỉ để xách hàng thuê

Ở cửa khẩu quốc tế Móng Cái, nếu như trước đây cả hành khách XNC và hàng hóa XNK đều được làm thủ tục qua cửa khẩu Bắc Luân I, thì khi đưa cầu Bắc Luân II vào sử dụng đã có sự thay đổi. Theo đó, kể từ ngày 19/3, mọi thủ tục đối với hàng hóa XNK được thực hiện qua cầu Bắc Luân II, còn thủ tục XNC của hành khách và cư dân biên giới được thực hiện qua cầu Bắc Luân I. Để chuẩn bị cho sự thay đổi này, lực lượng Hải quan, Biên phòng, Kiểm dịch đã chủ động bố trí, sắp xếp đủ cán bộ, công chức giải quyết thủ tục tránh gây xáo trộn trong hoạt động quản lý tại đơn vị.

Có mặt tại khu vực cầu Bắc Luân I, phóng viên nhận thấy, khu vực cửa khẩu có khá đông hành khách, cư dân biên giới đang giải quyết thủ tục nhập cảnh. Tại các khu vực, lực lượng Hải quan, Biên phòng luôn túc trực hướng dẫn thủ tục cho hành khách và cư dân biên giới; 100% hành lý, hàng hóa qua khu vực soi chiếu. Tuy nhiên, do lượng hành khách, cư dân biên giới qua lại rất đông, lực lượng Biên phòng, Hải quan buộc phải thực hiện phân luồng để giảm ùn tắc.

Lưu lượng hành khách, cư dân biên giới XNC gia tăng khiến các lực lượng chức năng tỉnh Quảng Ninh lo ngại tình trạng lợi dụng hoạt động mua bán trao đổi cư dân biên giới để buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới, cũng như gây mất trật tự tại khu vực cửa khẩu.

Qua tìm hiểu của phóng viên, thời gian qua, lượng cư dân biên giới hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa qua cửa khẩu Bắc Luân tăng cao so với cùng kỳ. Đã xuất hiện tình trạng một số đối tượng lợi dụng chính sách, chủ trương đóng dấu kiểm chứng 10 ngày/lần để không nhập cảnh vào Đông Hưng (Trung Quốc) chỉ đến giữa cầu Bắc Luân I nhận hàng, rồi vận chuyển vào nội địa và thực hiện quay vòng nhiều lần trong ngày. Đây chủ yếu là các cư dân được chủ đầu nậu thuê vận chuyển hàng để hưởng theo tiêu chuẩn miễn thuế của cư dân biên giới. Mặc dù các lực lượng chức năng tăng cường công tác quản lý nhưng nhiều cư dân không tuân thủ, thậm chí một số đối tượng kích động nhân dân tập trung phản đối, gây sức ép đối với các ngành, lực lượng chức năng tại cửa khẩu.

Theo báo cáo mới nhất của Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái (Cục Hải quan Quảng Ninh), quý I/2019, đơn vị đã phối hợp làm thủ tục cho 1.721.249 lượt hành khách, cư dân biên giới XNC, tăng 0,7% so với cùng kỳ năm 2018. Trong số này có 811.215 lượt xuất cảnh và 910.034 lượt nhập cảnh. Riêng trong tháng 3/2019, lượng hành khách, cư dân biên giới XNC tăng đột biến, tăng 196% so với cùng kỳ tháng 2.

100% hành lý của hành khách, cư dân biên giới qua khu vực soi chiếu. Ảnh: Quang Hùng.

Kiên quyết không làm thủ tục hàng ngoài danh mục

Nhằm siết chặt quản lý hoạt động trao đổi hàng hóa của cư dân biên giới, UBND tỉnh Quảng Ninh yêu cầu các ngành thành viên của Ban Chỉ đạo 389 tỉnh (Hải quan, Biên phòng, Công an, Quản lý thị trường) và Ban Chỉ đạo 389 TP Móng Cái tăng cường kiểm tra, kiểm soát hàng hóa mua bán, trao đổi của cư dân biên giới theo quy định. Trong đó lực lượng Biên phòng chỉ đạo Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Móng Cái tăng cường công tác quản lý XNC, đặc biệt là hoạt động qua lại của cư dân biên giới theo đúng chế độ; kiểm soát lưu lượng cư dân biên giới trong khu vực cách ly cửa khẩu; điều tiết, phân luồng riêng đối với cư dân biên giới có hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa đảm bảo cho việc áp dụng định mức, số lần XNC theo quy định. Mặt khác, phối hợp chặt chẽ với lực lượng Hải quan trong việc đảm bảo an ninh trật tự, trấn áp các đối tượng chống đối, thiếu hợp tác trong khu vực cửa khẩu.

Cục Hải quan Quảng Ninh chỉ đạo Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái phân công nhiệm vụ cụ thể theo từng vị trí tại cửa khẩu hướng dẫn và hỗ trợ cơ dân biên giới trong việc khai báo và làm thủ tục hải quan. Đồng thời, tăng cường lực lượng kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa của cư dân biên giới, trường hợp hàng hóa nằm ngoài Danh mục quy định tại Thông tư số 02/2018/TT-BTC kiên quyết không làm thủ tục nhập khẩu dưới mọi hình thức. Bên cạnh đó, Hải quan Quảng Ninh phối hợp với lực lượng Biên phòng trong việc đảm bảo an ninh trật tự trong khu vực cửa khẩu; ngăn chặn và xử lý nghiêm các đối tượng lợi dụng cư dân biên giới làm thủ tục xuất cảnh, sau đó đến giữa cầu Bắc Luân nhận hàng rồi quay lại làm thủ tục nhập cảnh; tăng cường công tác điều tra cơ bản, kịp thời trao đổi thông tin với các lực lượng Công an về đối tượng gây rối, kích động để có phương án phối hợp xử lý. Mặt khác, chủ động trao đổi, hợp tác với Hải quan Trung Quốc triển khai phương án hành động liên hợp chống buôn lậu, vi phạm về mang theo hàng hóa, vật phẩm vượt quá tiêu chuẩn tại cặp cửa khẩu Móng Cái-Đông Hưng.

Trao đổi với phóng viên, một cán bộ Tổ Kiểm soát Hải quan thuộc Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái cho biết, liên quan đến vi phạm trong hoạt động XNC, từ đầu năm đến nay đơn vị đã phát hiện 3 vụ, trong đó có 2 vụ vận chuyển trái phép tiền tệ (thu giữ 266 triệu đồng, khởi tố 1 vụ và xử lý hành chính 1 vụ) và 1 vụ vận chuyển trái phép 58 chiếc đồng hồ.

Cư dân biên giới là công dân Việt Nam và công dân nước có chung biên giới có hộ khẩu thường trú tại các khu vực biên giới; người có giấy phép của cơ quan công an tỉnh biên giới cho cư trú ở khu vực biên giới khi mua bán, trao đổi hàng hóa được miễn thuế nhập khẩu và các loại thuế khác (nếu có) với giá trị không quá 2 triệu đồng/1 người/1 ngày/1 lượt và không quá 4 lượt/1 tháng đối với hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa mua bán, trao đổi của cư dân biên giới do Bộ Công Thương ban hành (theo Thông tư 02/2018/TT-BCT ngày 27/2/2018 của Bộ Công Thương quy định chi tiết Danh mục hàng hóa mua bán, trao đổi của cư dân biên giới-PV). Phần giá trị hàng hóa vượt định mức quy định trên phải chịu thuế theo quy định của pháp luật hiện hành.

Quang Hùng