Quảng Ninh: Vịnh Hạ Long danh thơm thêm tỏa sáng

Năm 2018, ước 4,1 triệu lượt du khách ra thăm vịnh Hạ Long, có gần 3 triệu khách là người nước ngoài.

Theo số liệu thống kê của cơ quan chức năng, lượng khách du lịch ra thăm vịnh Hạ Long lũy tiến tăng, năm sau thường cao hơn năm trước. Thập kỷ 80, chỉ có 3 con tàu sắt đưa du khách thăm quan vịnh Hạ Long, là tàu vượt sóng của nhà nghỉ Công Đoàn và 2 con tàu Hạ Long 01, Hạ Long 02 của Cty Du lịch Quảng Ninh. Tàu không hoạt động thường xuyên, khách du lịch có nhu cầu ra vịnh mới đáp ứng vận tải.

Năm 2015, du khách ra thăm vịnh Hạ Long là trên 2,5 triệu lượt người, dự kiến năm 2018 là 4,1 triệu lượt người. Lượng khách tăng kéo theo các dịch vụ ăn nghỉ, phương tiện vận tải khách tăng.

Năm 1989, chỉ có vài chục chiếc tàu thuyền nhỏ cải hoán từ đò ngang, mỗi chuyến chờ từ 10 - 20 khách ra thăm vịnh. Năm 2018, số lượng tàu lên đến 504 chiếc các loại, có chiếc trọng tải đến 300 du khách. Các con tàu vận chuyển khách ra thăm vịnh là 10 vạn chuyến/năm, ngày cao điểm 900 chuyến.

Trên 10 vạn chuyến tàu đưa khách du lịch thăm vịnh Hạ Long một năm, vào dịp lễ, tết cao điểm 900 chuyến một ngày.

Phương tiện tàu thuyền đưa khách ra thăm vịnh Hạ Long tăng lên quá nhanh khó kiểm soát về chất lượng kỹ thuật, dẫn đến hiểm họa 11 vụ đắm, 10 vụ cháy tàu, tổn thất lớn về người và của.

Một số vụ điển hình như: Ngày 17/2/2011 tàu Trường Hải số 06 đắm, 12 người tử nạn, trong đó có 10 du khách nước ngoài; trước đó vào ngày 24/9/2009, đắm tàu Biển Mơ 5 người thiết mạng, trong đó có 3 du khách nước ngoài.

Sự mất an toàn vùng vịnh, ảnh hưởng xấu đến tài sản quý giá của nhân loại, UNESCO đã khuyến cáo, rút vịnh Hạ Long ra khỏi danh sách di sản thiên nhiên thế giới, nếu không kiềm chế được những tác động xấu của con người.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đã liên tục có công văn hỏa tốc chỉ đạo Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tăng cường quản lý phương tiện thủy nội địa phục vụ hoạt động du lịch, thể thao, vui chơi giải trí.

UBND tỉnh Quảng Ninh, trong khi chờ các Bộ thẩm quyền bổ sung quy phạm đã chủ động nâng một số tiêu chuẩn kỹ thuật cao hơn quy phạm đăng kiểm đối với các phương tiện vận chuyện du khách trên vịnh Hạ Long.

100% tàu du lịch phải lắp đặt hệ thống camera giám sát hành trình GPS, camera an ninh; boong tàu, khoang tàu, buồng lái, các vị trí dịch vụ đón du khách... phải có hệ thống phòng chữa cháy, báo ngập nước tự động; tàu vỏ gỗ qua 10 năm sử dụng phải bọc thêm một lớp vỏ mới, gia cường chống bục đáy.

Quảng Ninh đề xuất nâng cao tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn tàu thuyền du lịch, đã được Bộ Giao thông Vận tải đồng tình đưa vào Thông tư số 43/2012/TT- BGTVT, ngày 23/10/2012 quy định tàu vận tải du khách, tàu khách lưu trú trên biển, nhà hàng khách sạn nổi hệ số an toàn phải bằng hoặc lớn hơn TCVN 5801:2005.

Phó Thủ tướng Nguyễn Đức Đam đã nhất trí về chủ trương, giao cho các Bộ: Công an, Tư pháp, Giao thông Vận tải, Văn hóa, Thể thao và Du lịch rà soát các quy định hiện hành về quản lý hoạt động du lịch trên vịnh Hạ Long, đề xuất văn bản quy phạm pháp luật phù hợp với đặc thù và phát huy giá trị di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long.

UBND TP Hạ Long cũng đã chủ động tăng cường công tác quản lý các hoạt động bảo vệ môi trường, bảo vệ an ninh trật tự trên vịnh Hạ Long, đặc biệt là vùng lõi di sản. Nghiêm cấm các hành vi chặt cây, phá đá, săn bắn chim thú, gần đây là cấm không được đánh bắt thủy sản trong vùng lõi di sản. Đặc biệt là tăng cường quản lý tàu thuyền vận tải khách thăm quan vịnh Hạ Long và lưu trú du khách ngủ đêm trên vịnh.

Thành phố đã thành lập Hội đồng đánh giá chất lượng tàu du lịch hoạt động trên vịnh Hạ Long và Bái Tử Long (Hội đồng). Thành viên gồm các cơ quan: Chi cục đăng kiểm số 15, trạm đăng kiểm phương tiện thủy nội địa, Sở Giao thông Vận tải, Sở Công an, Sở Du lịch, UBND TP Hạ Long.

Nội dung đánh giá theo Thông tư số 43/2012/TT-BGTVT, của Bộ Giao thông Vận tải. Kết quả đánh giá 471 chiếc tàu đang hoạt động, 467 chiếc đủ điều kiện hoạt động trên vịnh Hạ Long; 4 chiếc không đạt là tàu gỗ trọng tải 48 hành khách, đóng năm 2000 và năm 2001.

Hội đồng đánh giá 4 con tàu không đủ tiêu chuận hoạt động trên vịnh Hạ Long là tàu vỏ gỗ đóng năm 2000 và 2001.

Hội đồng gồm 11 người đại diện các cơ quan chuyên môn hoạt động công khai, kiểm tra chéo, giám sát lẫn nhau, minh bạch, tránh độc quyền dễ phát sinh tiêu cực; đồng thời kiểm tra chung, tránh tình trạng một đơn vị cùng một thời điểm tiếp nhiều đoàn kiểm tra ảnh hưởng đến kinh doanh. Đây cũng là một nội dung cải cách nền hành chính quốc gia, đáp ứng nhu cầu phát triển.

TP Hạ Long cũng đã chủ động quy hoạch luồng tuyến du lịch trên vịnh, để phân bố khách hợp lý, tránh ùn tắc giao thông và chất lượng phục vụ du khách tốt hơn. Cơ sở hạ tầng được chỉnh trang, tôn tạo thêm cảnh quan môi trường.

Quảng Ninh thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ về quản lý phương tiện thủy nội địa.

Quảng Ninh đã có cố gắng tôn chữ tín về quản lý thắng cảnh vịnh Hạ Long với du khách trong và ngoài nước; đồng thời bảo vệ danh hiệu vịnh Hạ Long 2 lần đón nhận danh hiệu di sản thiên nhiên thế giới. Song dư luận còn đòi hỏi các dịch vụ ở di sản thiên nhiên thế giới cần phải ở một cấp độ phục vụ cao hơn nữa.

Đơn cử tháng 5/2018, bà Lynne Ryan cùng 6 bạn người Úc theo một tour du lịch tham quan vịnh Hạ Long, đi trên tàu HP 4686 (thuộc quản lý của TP Hải Phòng, từ một đại lý du lịch tại Hà Nội).

Con tàu cũ nát, chất lượng phục vụ kém tàu hoạt động ở vịnh Lan Hạ giáp giới với vịnh Hạ Long, bà Lynne Ryan hiểu lầm là tàu của Quảng Ninh đã bùng lên tiếng xấu, phải dầy công thanh minh mới tránh được hiểu lầm.

Quảng Ninh không độc chiếm vịnh Hạ Long, khuyến khích các địa phương lân cận mở tuyến tàu du lịch đến Hạ Long, nhưng phương tiện phải đạt quy chuẩn chất lượng theo di sản và chấp hành nghĩa vụ tôn tạo cảnh quan môi trường di sản.

Quảng Ninh đã bắt đầu tính đến việc nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ du khách thăm quan và nghỉ đêm lưu trú trên vịnh Hạ Long. Hướng theo dịch vụ kinh doanh tinh, không xô bồ theo số lượng, để bảo vệ môi trường và nguồn thu lâu dài.

Quảng Ninh cần sớm xúc tiến lộ trình loại bỏ những doanh nghiệp không đủ năng lực, kinh doanh manh mún, tàu thuyền cũ nát không an toàn trên sông nước; kêu gọi các doanh nghiệp chiến lược, có thực lực đầu tư vào các dịch vụ khai thác tiềm năng kinh tế di sản phục vụ con người, làm cho vịnh Hạ Long danh thơm thêm tỏa sáng.

Vũ Phong Cầm