Quay về điều đơn giản ở Na Uy

Với hơn 10 vạn km đường biển nhìn ra Bắc Đại Tây Dương và hơn 450.000 sông, hồ, suối tự nhiên, Na Uy xứng đáng được coi là thiên đường của những người thích câu cá. Trang web chính thức của Bộ Thương mại, Công nghiệp và Thủy sản quốc gia cung cấp vô số lựa chọn để thỏa mãn đam mê câu cá: cá nước mặn hay cá nước ngọt, mùa Hè hay mùa Đông, thử thách hay tận hưởng…

Câu cá được nhiều người ở Na Uy yêu thích. (Ảnh tác giả cung cấp)

Thiên đường của các cần thủ

Mùa Hè, ở các vịnh hẹp (fjords) ăn sâu vào vách núi lởm chởm của bờ Tây Na Uy, dân câu thường đi thuyền len lỏi vào lòng vịnh, vừa để tận hưởng thiên nhiên hùng vĩ, vừa buông cần chờ cá minh thái (saithe) cắn câu. Đây cũng là thời điểm ngày dài nhất trong năm nên nhiều gia đình cùng nhau đi về phía Bắc như tỉnh Romsdalsfjord, nơi có dòng sông lý tưởng nhất để câu cá hồi và ngắm Mặt trời rực rỡ lúc nửa đêm. Cuối năm, khi mùa Đông dài lạnh lẽo và tối tăm ban tặng Bắc cực quang – thứ lửa trời xanh diệu kỳ nhảy múa trên màn đen thăm thẳm, các đoàn du hành đục lỗ câu cá tuyết trên lớp băng dày. Đặc biệt, khoảng thời gian từ tháng Một đến tháng Ba hằng năm, cá tuyết di cư sinh sản sẽ hứa hẹn một mùa câu kéo cần không nghỉ. Giải câu cá tuyết thế giới tổ chức tại Lofoten thu hút hàng ngàn cần thủ nghiệp dư và chuyên nghiệp, khiến không khí vùng biển Bắc “nóng” hẳn lên dưới tiết trời lạnh giá.

Khám phá bản địa

Tranh thủ những ngày cuối Hè còn dài nắng, tôi theo chân một gia đình người Việt tới một vùng ngoại ô cách thủ đô Oslo khoảng 1 giờ tàu để trải nghiệm câu cá biển, mò cua, bắt ốc và xem cạy hàu. Ở Na Uy, nếu muốn thử câu cá hồi nước ngọt, bạn có thể mua giấy phép online tại inatur.no hoặc đọc thêm các thông tin hữu ích bằng tiếng Anh tại fishspot.no.

Ngược lại, cá biển được phép câu tự do, nên chỉ cần nắm được một số kỹ thuật, cộng thêm chút may mắn, các gia đình đi câu có thể đủ cá ăn suốt mùa Đông.

Khoảng thời gian tốt nhất trong ngày để đi câu là 1 giờ chiều, khi nước lên và chảy vào bờ, mang theo hàng đàn những con cá thu da bạc óng ánh. Tôi được chú Đạt – một người Việt sinh sống lâu năm ở thành phố Moss – hướng dẫn cách quăng cần sao cho xa, kéo cần sao cho chắc, móc mồi vào lưỡi câu sao cho cá không rỉa mất. Những người bản địa hay người “đi câu nhiều thành quen” như chú Đạt có thể kéo từ 5 đến 10 con cá thu cùng lúc. Dù “sát cá” như vậy, nhưng gần như không một ai đến đây với mong muốn mang được càng nhiều cá về càng tốt. Ở vùng đất mà người dân nổi tiếng lạnh lùng, ít nói này, bờ biển là nơi mọi người gặp gỡ, trò chuyện, chia sẻ niềm vui khi kéo cá, rồi chia nhau mang về nướng hoặc cấp đông tích trữ cho mùa tới.

Theo nghiên cứu hải dương học và khí hậu Na Uy, hải lưu nước này đi về hướng Đông Bắc, ngược với dòng chảy của Bắc Đại Tây Dương, giúp nhiệt độ nước biển ấm hơn, trung hòa bớt lượng muối biển và mang theo nhiều dinh dưỡng cho cá. Với tàu đánh bắt số lượng lớn, những con cá tuyết, cá trích, cá chình tươi ngon nhất sẽ được sơ chế, chuyển về cảng, chợ và siêu thị, trong khi phần còn lại được phân phối khắp các quốc gia trên thế giới. Điều kiện tự nhiên thuận lợi có lẽ cũng là lý do đưa ngành công nghiệp đánh bắt thủy hải sản trở thành nguồn thu chính của Na Uy sau khai thác dầu.

Đây là lần đầu tiên tôi được thử câu cua biển. Cảm giác thả dây câu xuống làn nước trong vắt nhìn thấu rong và đá, một chú cua biển to bằng bàn tay bò lại ăn tôm và từ từ bị kéo lên bờ thật sự thích thú. Dù chỉ cần lội nước khoảng 1 giờ đồng hồ, chúng tôi có thể có một bữa tối tươi ngon mang đậm hương vị biển, nhưng mọi người đều vui vẻ “phóng sinh”, bởi cảm giác tận hưởng thiên nhiên Bắc Âu trong một chiều cuối Hè ấm áp như vậy đã trọn vẹn.

Chỉ cần vừa đủ

Bốn mùa câu cá và sống gần gũi với thiên nhiên, có lẽ người Na Uy đã quen với thời tiết khắc nghiệt và học cách hài lòng với những gì mình có. Khi đi câu, họ thường mang theo lều, túi ngủ, đồ ăn đơn giản và những dụng cụ an toàn cần thiết. Trong trường hợp khẩn cấp, các cabin cứu hộ (dạng nhà gỗ nhỏ tự do sử dụng) luôn sẵn sàng mở cửa để khách ngủ qua đêm hay tự nấu nướng. Trải nghiệm câu cá ở đất nước đắt đỏ nhất nhì thế giới vì thế trở thành một lựa chọn hợp túi tiền cho bất kỳ khách du lịch nào muốn khám phá cuộc sống bản địa. Người Na Uy chọn cho mình lối sống “quay về những điều đơn giản” (back to basic), tìm những nơi vắng vẻ để hòa mình với thiên nhiên, tận hưởng cảm giác “chỉ cần vừa đủ” là hạnh phúc rồi.

Hà Trang Vân