Quyết liệt xử lý phế liệu nhập khẩu tồn đọng
Trước thực trạng hàng chục nghìn container phế liệu nhập khẩu (NK) tồn đọng tại các cảng biển gây ùn ứ và ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, trong khi, số lượng phế liệu NK từ nước ngoài vào Việt Nam chưa có chiều hướng giảm, các bộ, ngành đã và đang có những động thái tích cực để xử lý, quản lý và ngăn chặn.
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ tại Chỉ thị số 27/CT-TTg về một số giải pháp cấp bách tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động NK và sử dụng phế liệu NK làm nguyên liệu sản xuất, thời gian qua, các cơ quan chức năng đã áp dụng nhiều biện pháp ngăn chặn, xử lý hàng nghìn tấn rác thải, phế liệu không đáp ứng điều kiện. Điển hình, tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Đình Vũ (Hải Phòng) - nơi tiếp nhận các container hàng phế thải NK, liên tục trong 2 tháng qua, đã áp dụng các biện pháp thu thập, phân tích, sàng lọc thông tin, như: Kết xuất dữ liệu bản lược khai hàng hóa (e-Manifest); phân tích phần mô tả hàng hóa để nhận diện các lô hàng phế liệu hoặc khai báo có dạng phế liệu… để đối chiếu, kiểm tra đủ điều kiện NK.
Thông qua các biện pháp nghiệp vụ, Chi cục đã phát hiện gần 14 nghìn tấn và 130 container hàng không đủ điều kiện NK, không đủ điều kiện dỡ xuống cảng. Từ đó, không cho phép dỡ hàng xuống bãi cảng và yêu cầu vận chuyển ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.
Hội đồng Xử lý hàng tồn đọng tại cảng Cát Lái và cảng Hiệp Phước cũng đang kiểm đếm khoảng 2.500 container phế liệu tồn đọng. Sau khi kiểm tra, phế liệu sẽ được phân loại và trưng cầu giám định để có căn cứ xử lý.
Luật Bảo vệ môi trường quy định, phế liệu NK phải đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật môi trường và thuộc danh mục phế liệu được phép NK do Thủ tướng Chính phủ quy định. Tuy nhiên, theo thống kê, hiện chỉ có 3 mặt hàng phế liệu NK có quy chuẩn, gồm: Phế liệu sắt, thép và nhựa.
Việc thiếu quy chuẩn đã khiến cơ quan hải quan không có cơ sở để kiểm tra, đối chiếu với các lô hàng phế liệu NK khi thực hiện thủ tục hải quan. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến hàng chục nghìn container phế liệu tồn đọng tại các cảng biển hiện nay.
Để khắc phục, trong tháng 9/2018, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Thông tư 08/2018/TT-BTNMT và Thông tư 09/2018/TT-BTNMT về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường đối với phế liệu sắt, thép, nhựa, giấy, thủy tinh, kim loại màu và xỉ hạt nhỏ, chấm dứt thời gian dài rất nhiều mặt hàng phế liệu có trong Danh mục phế liệu được phép NK từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất nhưng không có quy chuẩn để thực hiện.
Ngày 6/11, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư 41/2018/TT-BCT quy định về danh mục phế liệu tạm ngừng kinh doanh tạm nhập, tái xuất, chuyển khẩu, có hiệu lực từ ngày 20/12/2018 đến hết ngày 31/12/2019.
