Rạn nứt quan hệ đồng minh quân sự
Quan hệ đồng minh quân sự giữa Mỹ và Philippines bị 'sứt mẻ' nghiêm trọng sau khi Tổng thống Rodrigo Duterte tuyên bố hủy Thỏa thuận cho phép Mỹ triển khai quân đội tại Philippines ký năm 1999 để phản đối Washington cấm nhập cảnh đối với Thượng nghị sĩ Ronaldo dela Rosa.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. (Ảnh: AFP/TTXVN)
Cựu Tư lệnh cảnh sát Rosa, đồng minh chính trị của Tổng thống Duterte, là người dẫn đầu chiến dịch chống ma túy gây tranh cãi của ông Duterte, trong đó cảnh sát được quyền bắn chết các nghi phạm tại chỗ mà không cần qua xét xử. Khoảng 5 ngàn người đã thiệt mạng trong chiến dịch này. Lý do từ chối nhập cảnh của Washington mặc dù không được công bố, nhưng dường như quyết định bắt nguồn từ những cáo buộc giết người không qua xét xử của ông Rosa.
Cắt đứt quan hệ quân sự với đồng minh quân sự lâu đời và lớn nhất được xem là quyết định mạo hiểm của ông Duterte sau khi đã phớt lờ sự can ngăn của các quan chức Philippines. Ngoại trưởng Teodoro Locsin cảnh báo, Mỹ có thể đáp trả bằng việc cắt khoản viện trợ quốc phòng, an ninh trị giá 550 triệu USD, cùng hoạt động hỗ trợ huấn luyện và tình báo. Quan hệ kinh tế giữa hai nước cũng có nguy cơ trở nên lạnh nhạt.
Thỏa thuận quân sự ký năm 1999 cho phép hàng ngàn lính Mỹ luân phiên hiện diện tại Philippines. Đổi lại, Washington rót cho Manila hàng trăm triệu USD, thực hiện các cuộc tập trận chung, huấn luyện, chia sẻ thông tin tình báo và hỗ trợ nhân đạo… Tuy nhiên, thời gian gần đây, ông Duterte không che giấu sự khó chịu với Mỹ và có xu hướng xích lại gần với Trung Quốc.
