Ruộng lúa ở Long An loang lổ... ao tôm, chính quyền nói gì?

Dân nuôi tôm cảnh giác, người trồng lúa... lặng im

Khu vực vùng trồng lúa tại xã Tân Lập, huyện Mộc Hóa loang lổ những ao nuôi tôm tự phát. Hình ảnh ghi nhận trưa 31/3.

Các ao tôm đều xây dựng các công trình kiên cố để phục vụ cho quá trình nuôi.

Người trồng lúa bị thiệt hại nặng nề khi môi trường nước bị ảnh hưởng từ các ao nuôi tôm tự phát. "Hàng xóm láng giềng, chúng tôi rất ngại lên tiếng vì sợ đụng chạm. Nhưng càng ngày, nhìn thấy sản lượng lúa giảm rõ rệt, lúa vàng úa nhiều hơn, hạt lúa ngậm không no sữa, từ hơn 8 tấn một hecta, giờ chưa tới 6 tấn. Khi những ao tôm sau nhà bắt đầu cho máy xúc đào, chúng tôi có phản ánh với xã, nhưng không hiểu sao số lượng ao nuôi ngày càng nhiều, không thấy sự ngăn chặn. Bây giờ, nước dưới kênh đã bắt đầu xuất hiện mùi thối rồi", một người dân xin được giấu tên ở khu dân cư ấp 1 bức xúc.

Con đường kênh vừa mới được thi công dẫn vào các ao tôm phía sau khu dân cư ấp 1. Chỉ cần người lạ xuất hiện, có mang theo máy ảnh thì lập tức các hộ nuôi tôm sẽ cho người ra hỏi, ngăn cản.

Thời điểm trưa 31/3, phóng viên Tiền Phong ghi nhận máy móc vẫn đang hoạt động nhộn nhịp tại khu vực ao mới.

UBND tỉnh Long An đã có văn bản chỉ đạo các huyện Mộc Hóa, Tân Hưng, Vĩnh Hưng, Tân Thạnh, Thạnh Hóa về việc quản lý việc sử dụng đất trong nuôi tôm thẻ chân trắng tại các huyện vùng Đồng Tháp Mười trên địa bàn của tỉnh. Trong khi địa phương vẫn còn chờ văn bản hướng dẫn thì các hộ dân vẫn tích cực thi công, biến đất lúa thành ao tôm.

Chính quyền xã nói gì?

Mỗi hộ nuôi tôm bị xử phạt khoảng 5 triệu đồng, lợi nhuận mỗi ao là tiền tỷ, người dân chấp nhận đóng phạt để nuôi tôm. Chính quyền địa phương thì thẩm quyền chỉ ghi nhận, báo cáo. Chính vì thế, lãnh đạo tỉnh Long An cần có những chế tài mạnh tay, dứt khoát để trả lại hiện trạng ban đầu.

"Tôi cảnh báo các hộ nuôi mới đào ao. Chưa biết thành hay bại, cẩn thận sẽ mất trắng nếu cứ làm theo kiểu tự phát", Bí thư xã Tân Lập nói với phóng viên.

Nhìn những hình ảnh này, nghĩ đến vấn đề xử lý nước thải thì có thể hình dung ra câu chuyện môi trường của vùng đất này trong tương lai vài năm tới.

Diện tích lúa khu vực này đang trong tình trạng báo động khi người nuôi tôm thì vô tư đào ao, không theo chủ trương, người trồng lúa không dám lên tiếng vì sợ đụng chạm, xót xa nhìn sản lượng lúa sụt giảm từng mùa, chính quyền địa phương thì... thẩm quyền có hạn, chờ văn bản hướng dẫn từ tỉnh...

Mỗi khu nuôi tôm mọc lên thì một cây cầu tự xây dựng lên, nhiều công trình kiên cố hoàn thiện ngay trên đất lúa để phục vụ cho việc nuôi tôm...

Thậm chí, một hộ dân còn xẻ luôn đất trồng rừng để nuôi tôm, chừa một hàng cây tràm mặt tiền để che chắn khu vực ao bên trong.

Một công trình đào ao nuôi tôm này đang thi công ngay gần trụ sở UBND xã Tân Lập.

Máy móc thi công vẫn còn nguyên trên bờ ao. "Ban ngày, khi các máy xúc này thi công thì chúng tôi đến xử lý. Tuy nhiên, khi thấy bóng dáng của cơ quan chức năng, tài công tắt máy, bỏ đi và nói chỉ làm thuê", Bí thư xã Tân Lập thông tin.

Đến thời điểm hiện tại, quan điểm chỉ đạo của UBND tỉnh Long An là không có chủ trương cho người dân chuyển đổi nuôi tôm trên khu vực Đồng Tháp Mười vì nơi đây là hệ sinh thái nước ngọt. Tuy nhiên, nông dân sản xuất lúa không hiệu quả, trong khi một số mô hình chuyển đổi lại có thu nhập cao nên họ khát khao có cuộc sống đổi đời. Mặc dù địa phương đã tăng cường tuyên truyền, người dân cũng biết chuyển đổi là vi phạm pháp luật nhưng vẫn tiếp diễn. Trước tình trạng trên, ngành nông nghiệp tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương không để phát sinh diện tích nuôi mới. Trường hợp có những hộ dân nuôi mới phát sinh, UBND Long An giao cho các địa phương xử lý và phải kiên quyết ngay từ đầu, tức là vừa xử lý vi phạm hành chính vừa phải trả lại hiện trạng ban đầu.

Phạm Nguyễn