Sagri và lý do ông Lê Tấn Hùng bị bắt

Ngày 6/7, Cơ quan CSĐT Bộ Công an (C01) đã thực hiện các quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam và lệnh khám xét chỗ ở, nơi làm việc đối với: Lê Tấn Hùng (56 tuổi, nguyên Tổng giám đốc SAGRI) và Nguyễn Thành Mỹ (60 tuổi, nguyên Phó trưởng phòng Kế hoạch - Đầu tư SAGRI) về hành vi “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại SAGRI.

Bị can Lê Tấn Hùng (trái) và Nguyễn Thành Mỹ.

Cũng liên quan đến vụ án này, ngày 8/7, C01 tiếp tục thực hiện các quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam và lệnh khám xét chỗ ở, nơi làm việc đối với: Vân Trọng Dũng (52 tuổi, nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên SAGRI) và Nguyễn Thị Thúy (53 tuổi, nguyên kế toán trưởng SAGRI) với cùng tội danh trên. Trong 4 bị can nói trên, ông Hùng được di lý ra Hà Nội để phục vụ công tác điều tra.

Động thái này được đưa ra sau hơn một năm SAGRI bị Thanh tra TP.HCM và Kiểm toán Nhà nước xác định xảy ra hàng loạt hành vi sai phạm. Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong đồng ý với các kết luận về sai phạm, đồng thời chỉ đạo chuyển toàn bộ hồ sơ qua cơ quan điều tra tiếp tục làm rõ.

Chi khống hơn 13 tỷ đồng

Các sai phạm tại SAGRI xảy ra từ năm 2004, liên quan đến công tác quản lý tài chính, đầu tư, hợp tác đầu tư, chuyển nhượng dự án, mua sắm, đấu thầu... Những sai phạm này kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ, liên quan đến 18 lãnh đạo chủ chốt của SAGRI trong hội đồng thành viên, ban tổng giám đốc, kế toán trưởng, kiểm soát viên... Riêng ông Lê Tấn Hùng, ngoài khoản ký khống hợp đồng hơn 13 tỷ đồng, còn bị xác định có trách nhiệm trong các vi phạm về quản lý tài chính, đất đai, dự án... thời kỳ liên quan.

Thanh tra TP.HCM xác định, quá trình ông Hùng quản lý, điều hành hoạt động của SAGRI (từ năm 2016) có nhiều thiếu sót, khuyết điểm. Nghiêm trọng nhất trong các sai phạm về tài chính xảy ra tại SAGRI là việc ký khống hợp đồng, chi khống hàng chục tỷ đồng tiền tham quan, học tập kinh nghiệm ở nước ngoài.

Theo kết luận thanh tra, từ ngày 3/10 - 1/11/2016, ông Hùng đã ký 10 hợp đồng với Công ty CP Du lịch thanh niên xung phong và Công ty TNHH thương mại dịch vụ lữ hành Hòa Bình Quốc Tế về việc tổ chức tham quan, học tập kinh nghiệm ở nhiều nước như: Pháp, Bỉ, Hà Lan, Đức, Nga, Ấn Độ, Nepal, Thái Lan, Nam Dubai, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ… với tổng giá trị hơn 13 tỷ đồng.

Theo hồ sơ, tài liệu do SAGRI cung cấp, 10 hợp đồng này đã được 2 công ty tổ chức thực hiện và các bên đã tiến hành thanh lý hợp đồng, xuất hóa đơn tài chính và tất toán công nợ. Tuy nhiên, qua xác minh với các tổ chức, cá nhân có tên trong danh sách đi nước ngoài do ông Hùng ký, không có người nào tham gia chuyến đi.

Kết quả xác minh tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an TP.HCM, phát hiện 40/70 người lao động có tên trong danh sách đi nước ngoài không tham gia các chuyến đi nước ngoài do SAGRI tổ chức, 30/70 người không có thông tin trên hệ thống của Phòng Quản lý xuất nhập cảnh.

Thanh tra TP.HCM xác định Công ty CP Du lịch thanh niên xung phong có hành vi lập khống hóa đơn đối với 6 hợp đồng, số tiền gần 5 tỷ đồng với SAGRI; Công ty TNHH thương mại dịch vụ lữ hành Hòa Bình Quốc Tế có hành vi lập khống hóa đơn đối với 4 hợp đồng, số tiền hơn 8,3 tỷ đồng với SAGRI. Đặc biệt, Thanh tra TP.HCM khẳng định SAGRI có dấu hiệu câu kết với 2 công ty du lịch lập hồ sơ chứng từ để hợp thức hóa vụ việc, hạch toán và quyết toán không đúng quy định pháp luật.

Vụ việc này vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc kế toán mà pháp luật quy định, trách nhiệm thuộc về tổng giám đốc, kế toán trưởng SAGRI.

Hàng loạt sai phạm

Trong số các sai phạm tại SAGRI, đáng chú ý là vụ hợp tác với Tổng công ty Phong Phú để khai thác dự án nhà ở tại phường Phước Long B (quận 9, TP.HCM) với giá trị vốn góp là 28%, quyền sử dụng đất rộng 3,75ha. Sau đó, SAGRI chuyển nhượng phần vốn góp cho Tổng công ty Phong Phú với giá 168 tỷ đồng, tương đương 10,5 triệu đồng/m2.

Điều đáng nói, giá chuyển nhượng của SAGRI thấp hơn giá mà Tổng Công ty Phong Phú huy động vốn từ khách hàng thời điểm năm 2013 (gần 14 triệu đồng/m2). Thậm chí, giá chuyển nhượng chỉ bằng 1/3 so với những dự án liền kề (hơn 29 triệu đồng/m2).

Theo Thanh tra TP.HCM, SAGRI chuyển nhượng vốn góp 28% (quyền sử dụng đất tại dự án đã hoàn chỉnh hạ tầng kỹ thuật) nhưng không qua đấu giá để xác định giá thị trường. Việc phân chia lợi nhuận theo tỷ lệ cố định mà không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh là không đảm bảo quyền lợi cho SAGRI.

Tại SAGRI và công ty trực thuộc còn xảy ra phi vụ chuyển nhượng hơn 3,6ha đất tại xã Cửa Cạn (huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang) của Công ty CP lâm nghiệp Sài Gòn (Forimex - công ty thành viên của SAGRI và SAGRI chiếm hơn 26% vốn góp) cho một cá nhân với giá 280.000 đồng/m2, trong khi giá thị trường của khu đất là khoảng 3 triệu đồng/m2.

Việc này cũng vi phạm hợp đồng thuê đất với Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Kiên Giang. Bên cạnh đó, cơ quan thanh tra còn xác định SAGRI có các sai phạm trong những dự án đầu tư sử dụng diện tích đất “khủng” nhưng không xin ý kiến của UBND TP.HCM hoặc chưa được chấp thuận giao đất, chưa thực hiện thủ tục thu hồi đất như: dự án cụm công nghiệp Láng Le - Bàu Cò (huyện Bình Chánh, TP.HCM) sử dụng hơn 89ha đất; hai dự án đầu tư khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với diện tích 452ha (xã Phạm Văn Cội, huyện Củ Chi, TP.HCM) và 140ha (xã Phạm Văn Hai, huyện Củ Chi)…

Thanh tra TP.HCM cũng phát hiện tại SAGRI và các đơn vị thành viên có nhiều sai phạm về tài chính khác. Điển hình là qua kiểm tra ngẫu nhiên hồ sơ mua sắm tài sản cố định (12/30 gói mua sắm), cơ quan thanh tra nhận thấy việc mua sắm tài sản cố định tại SAGRI và các đơn vị phụ thuộc chưa đảm bảo đầy đủ về trình tự thủ tục quy định tại luật Đấu thầu 2013, Nghị định số 63/2014 của Chính phủ và quy định pháp luật về quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp.

Ngoài ra, khi thực hiện các dự án đầu tư sửa chữa, cải tạo, nâng cấp, SAGRI không làm thủ tục công khai kết quả lựa chọn nhà thầu 4 dự án: thảm nhựa đường từ đường Lê Đức Thọ vào cổng trung tâm giết mổ gia cầm An Nhơn; nhà màng trồng dưa lưới tại trung tâm giống thủy sản và cây trồng; sửa chữa nhỏ tại trung tâm giết mổ gia cầm An Nhơn; sửa chữa nhà văn phòng, nạo vét kênh nội đồng tại trung tâm giống thủy sản và cây trồng.

Sau kết luận của Thanh tra TP.HCM và Kiểm toán Nhà nước, tháng 6/2019, UBND TP.HCM công bố quyết định đình chỉ công tác đối với ông Lê Tấn Hùng.

Sau đó, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong ký quyết định kỷ luật hình thức cách chức đối với Tổng giám đốc SAGRI. Được biết, ông Hùng là em trai nguyên Bí thư Thành ủy TP.HCM Lê Thanh Hải.

Trước khi giữ chức Tổng giám đốc SAGRI - doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước và là một trong 8 tổng công ty trực thuộc UBND TP.HCM, ông Hùng là Chỉ huy trưởng lực lượng Thanh niên xung phong TP.HCM.

Phùng Đình