Sai sót trong xây dựng nông thôn mới

Trụ sở UBND huyện Lương Sơn (Hòa Bình).

Để thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia về NTM, UBND huyện Lương Sơn đã thành lập Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia huyện Lương Sơn. Ban chỉ đạo đã giao tiêu chí cho các phòng, ban, ngành chịu trách nhiệm phối hợp với các xã thực hiện.

Đến hết năm 2017, đánh giá bình quân tiêu chí thì huyện Lương Sơn đạt 16,47 tiêu chí/xã. Có 10/19 xã được công nhận đạt chuẩn NTM, có 9/19 xã đạt từ 11 tiêu chí đến 18 tiêu chí.

Tuy nhiên, theo Thanh tra tỉnh Hòa Bình kết luận, Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia huyện Lương Sơn chưa kịp thời hướng dẫn các xã thực hiện mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất, dẫn đến một số xã thực hiện mô hình chưa đảm bảo trình tự, thủ tục theo quy định.

Việc đánh giá tiêu chí theo Bộ tiêu chí Quốc gia về xây dựng NTM tại huyện Lương Sơn chưa chặt chẽ, dẫn đến 4/19 xã chưa đạt từ 1 tiêu chí đến 2 tiêu chí nhưng Hội đồng thẩm định huyện Lương Sơn vẫn trình cấp có thẩm quyền công nhận cho các xã đạt tiêu chí.

Trong 3 năm từ năm 2015 đến năm 2017, mục tiêu phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội để đạt được các tiêu chí 2,3,4,5,6,7,8,9 trong bộ tiêu chí Quốc gia về xây dựng NTM tại 19 xã thuộc huyện Lương Sơn đã triển khai thực hiện 42 công trình. Tuy nhiên, việc đầu tư còn dàn trải, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển cơ sở hạ tầng trên địa bàn các xã.

Qua thanh tra các công trình đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng thuộc Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng NTM, các nguồn vốn khác do UBND huyện Lương Sơn, Phòng GDDT huyện, UBND các xã làm chủ đầu tư, Thanh tra tỉnh Hòa Bình phát hiện sai phạm do thi công thiếu khối lượng xây lắp và dự toán tính sai giá trị 283 triệu đồng.

Ngoài ra, Ban Quản lý Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM các xã còn hạn chế về năng lực trong công tác đầu tư xây dựng, việc quản lý và lưu trữ hồ sơ chưa khoa học.

Về chuyển dịch cơ cấu kinh tế nâng cao thu nhập, tính đến tháng 12/2017, huyện Lương Sơn có 17/19 xã có thu nhập bình quân 26 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 4,83%. Qua kiểm tra 12 loại mô hình sản xuất gồm các mô hình chăn nuôi trâu, bò, lợn sinh sản…

Thanh tra tỉnh phát hiện mô hình chăn nuôi lợn sinh sản đầu tư tương đối lớn về vốn, công lao động. Trong quá trình nuôi nhiều con giống bị chết hoặc không sinh sản, chưa cho hiệu quả kinh tế, ít có tác dụng nhân rộng.

Đáng chú ý, có 5/19 xã hồ sơ, chứng từ chi mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất thiết lập chưa đảm bảo chặt chẽ theo quy định của Bộ Tài chính như: Thiếu báo giá, hợp đồng, thanh lý hợp đồng, quyết định chỉ định đơn vị cung cấp, thiếu biên bản họp thôn, đơn đăng ký của các hộ. Có 4/19 xã (xã Cao Dăm, Thành Lập, Tân Thành, Hợp Châu) việc quản lý và sử dụng nguồn kinh phí hỗ trợ phát triển sản xuất cho các mô hình chưa ưu tiên cho các gia đình chính sách, hộ nghèo.

Năm 2015, UBND xã Cao Dăm chi sai dự toán được duyệt mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất, thiết lập chứng từ chi quản lý chưa chặt chẽ dẫn đến sai phạm số tiền 5.590.000 đồng.

Cũng theo cơ quan thanh tra, các cơ sở sản xuất tại huyện Lương Sơn còn mang tính nhỏ lẻ, chưa mang tính hàng hóa, chưa có các hợp đồng liên kết theo chuỗi sản xuất với các tổ chức kinh tế khác nhằm nâng cao năng suất.

Về phát triển giáo dục và đào tạo, Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng NTM chưa bố trí đủ nguồn vốn để xây dựng cơ sở vật chất trường lớp cho địa phương. Bên cạnh đó, tỷ lệ thôn, xóm đạt chuẩn văn hóa theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đạt chưa cao. Đáng chú ý, xã Long Sơn và xã Hòa Sơn còn có các cán bộ xã trình độ chuyên môn chưa đạt chuẩn…

Qua thanh tra tại Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 19 xã, 10 công trình đầu tư do Phòng GDĐT huyện, Ban Chỉ đạo CT-229 huyện Lương Sơn làm chủ đầu tư, 32 công trình do UBND các xã làm chủ đầu tư, Chánh Thanh tra tỉnh Hòa Bình đã ban hành các quyết định thu hồi số tiền 158 triệu đồng để nộp ngân sách nhà nước.

Về hướng tiếp tục xử lý các sai phạm, Thanh tra tỉnh Hòa Bình cũng kiến nghị Phòng NNPTNT huyện Lương Sơn, Ban Quản lý CT-229 huyện, UBND các xã thu hồi, nộp lại số tiền sai phạm và giảm trừ khi nghiệm thu, thanh toán số tiền hàng trăm triệu đồng.

Đồng thời, Chánh Thanh tra tỉnh Hòa Bình Nguyễn Văn Trường yêu cầu Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia huyện Lương Sơn tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có khuyết điểm, tồn tại, thiếu sót.

Đức Sơn