Sẽ tăng mức xử phạt các trường hợp trốn tránh nghĩa vụ quân sự
Cử tri tỉnh Bắc Giang đề nghị Nhà nước tăng cường các chế tài xử phạt nghiêm đối với những trường hợp trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự (NVQS). Bởi, thực tế việc gọi thanh niên nhập ngũ gặp rất nhiều khó khăn, một số đối tượng dùng thủ thuật nhằm trốn tránh thực hiện NVQS, trong khi đó chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe.
Về vấn đề này, Bộ Quốc phòng có văn bản trả lời cử tri tỉnh Bắc Giang như sau:
Việc xử lý vi phạm liên quan về nghĩa vụ quân sự (NVQS) được quy định tại Điều 59, Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 như sau: “Tổ chức, cá nhân có hành vi trốn tránh, chống đối, cản trở việc thực hiện nghĩa vụ quân sự thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm và bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự”.
Bộ Luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định tại Điều 332, tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự; theo đó, những hành vi vi phạm về NVQS có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm, phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm, trường hợp cá biệt có thể bị xử phạt đến 5 năm tù giam.
Việc xử phạt những hành vi vi phạm về thực hiện NVQS chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự được quy định tại Nghị định 120/2013/NĐ-CP ngày 9/10/2013 quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu; tùy theo mức độ vi phạm đối với cá nhân, tổ chức, bị xử lý với mức phạt tiền tương ứng; sau nộp phạt đối tượng vi phạm bắt buộc phải thực hiện NVQS. Tuy nhiên, thực tế như cử tri phản ánh, mức xử phạt hành chính hiện nay chưa đủ sức răn đe; quy trình xử phạt còn nhiều vướng mắc, chưa kịp thời; số vụ truy cứu trách nhiệm hình sự còn ít; bên cạnh đó nhiều công dân cố tình tìm mọi cách né tránh thực hiện NVQS.
Về giải pháp, Bộ Quốc phòng được Chính phủ giao chủ trì soạn thảo Nghị định thay thế Nghị định số 120/2013/NĐ-CP theo hướng tăng mức xử phạt phù hợp nhằm có tính răn đe.
Hằng năm, Bộ Quốc phòng, theo chức năng, nhiệm vụ chỉ đạo, hướng dẫn địa phương về công tác phối hợp với các cơ quan: Công an, Tư pháp, các ngành liên quan quản lý chặt chẽ nguồn công dân trong độ tuổi nhập ngũ, tiến hành đồng bộ nhiều biện pháp; xử lý nghiêm minh những trường hợp vi phạm, từng bước bảo đảm công bằng xã hội; kết hợp làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về NVQS đối với công dân trong độ tuổi gọi nhập ngũ, ví dụ: Không xăm hình, xăm chữ lên cơ thể, cá nhân phải tự tẩy xóa, hoặc cưỡng chế xóa hình xăm, chữ xăm; năm 2020, cơ quan chức năng Bộ Quốc phòng đã có hướng dẫn riêng về quy định hình, xăm chữ để địa phương và đơn vị thực hiện. Ngày 26/10/2019, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã ban hành Chỉ thị số 98/CT-BQP về việc tăng cường biện pháp, nâng cao chất lượng tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ trong tình hình mới; qua đó, cùng nhiều biện pháp, hiện nay các địa phương, đơn vị trong toàn quân đang triển khai quyết liệt ngay trong mùa tuyển quân năm 2020.
Bộ Quốc phòng đề nghị Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; Hội đồng nhân dân các cấp tại địa phương phát huy vai trò giám sát về nội dung công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ hằng năm, hạn chế, ngăn ngừa công dân vi phạm pháp luật về NVQS, góp phần bảo đảm công bằng xã hội; bảo đảm pháp luật liên quan được thực thi nghiêm minh tại các địa phương.
