Siêu tàu chở dầu của Iran bị chặn lại trên đường tới Syria
Một siêu tàu chở dầu của Iran đã bị chặn lại trên đường tới Syria với cáo buộc vi phạm các lệnh trừng phạt của EU.
Các nhà chức trách ở vùng Gibraltar khẳng định ngày 4/7 rằng họ đã chặn một siêu tàu chở dầu của Iran được cho là đã vi phạm các lệnh trừng phạt của EU khi vận chuyển dầu thô của Tehran tới Syria.
Siêu tàu chở dầu của Iran bị chặn lại trên đường tới Syria. Ảnh: AP
Một quan chức cấp cao Tây Ban Nha cho biết đây là động thái được thực hiện theo yêu cầu của Mỹ. Hãng thông tấn nhà nước của Iran IRNA đã gọi sự việc này là một "vụ bắt giữ bất hợp pháp tàu chở dầu của Iran".
Cảng Gibraltar và cơ quan thực thi pháp luật với sự hỗ trợ của Hải quân Hoàng gia Anh đã bắt giữ tàu chở dầu Grace 1 ngày 4/7, các nhà chức trách ở vùng biển ngoài khơi nước Anh giáp với Tây Ban Nha khẳng định trong một tuyên bố.
Phía Anh cũng cho biết tàu chở dầu này được cho là đang trên đường tới nhà máy hóa dầu Baniyas ở Syria - một công ty sở hữu nhà nước do chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad kiểm soát. Chính quyền ông Assad hiện vẫn đang là mục tiêu trừng phạt của EU.
Ngoại trưởng Tây Ban Nha Josep Borrell cho biết tàu chở dầu của Iran đã bị chính quyền Anh chặn lại sau khi nhận được yêu cầu từ phía Mỹ.
Iran sau đó đã triệu tập Đại sứ Anh tại Tehran tới để trả lời câu hỏi về động thái trên. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi đã khẳng định trong một tweet rằng Đại sứ Anh tại Tehran đã được triệu tập tới vì "hành vi chặn tàu bất hợp pháp" của Anh.
Ông Mousavi cũng gọi đây là hành vi "phá hoại và kỳ quặc". "Điều này có thể làm leo thang căng thẳng trong khu vực", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran nhận định trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại tối 4/7.
Tại Madrid, ông Borrell phát biểu với báo giới rằng Tây Ban Nha đang đánh giá tình hình bởi vụ bắt giữ cũng diễn ra trên vùng biển mà nước này tuyên bố chủ quyền.
Các nhà chức trách Gibraltar chưa xác nhận nguồn gốc của con tàu này song theo Lloyd’s List - một tổ chức chuyên phân tích về hàng hải đã thông tin rằng con tàu treo cờ Panama này chở đầy dầu từ Iran khi bị bắt giữ.
Theo một danh sách của Liên Hợp Quốc, con tàu này do tập đoàn Grace Tankers Ltd có trụ sở ở Singapore sở hữu.
Công ty phân tích dữ liệu tiết lộ siêu tàu này có thể đã chở hơn 2 triệu thùng dầu thô Iran đi từ phía nam châu Phi tới Địa Trung Hải.
Vụ bắt giữ tàu chở dầu Iran diễn ra trong thời điểm đặc biệt nhạy cảm khi leo thang sau khi Tổng thống Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran hồi tháng 5/2018. Ông Trump đã tái áp đặt trừng phạt lên Iran và gần đây chấp nhận điều tàu sân bay cùng các máy bay ném bom và tiêm kích tới Vịnh Ba Tư.
Trong thời gian gần đây, Iran cũng cắt giảm các cam kết của thỏa thuận hạt nhân Iran về việc làm giàu uranium. Tháng trước, Tehran đã bắn hạ một máy bay không người lái của Washington, làm dấy lên những lo ngại về nguy cơ chiến tranh.
Phía Iran ngày 4/7 cho biết bất kỳ cuộc đàm phán nào với Mỹ đều phải được Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei chấp nhận, đồng thời yêu cầu Mỹ dỡ bỏ trừng phạt. Ông Khamenei đến nay vẫn bác bỏ việc đàm phán với Mỹ khi cho rằng Washington không đáng tin.
Ngày 4/7, hãng thông tấn IRNA dẫn lời Bộ trưởng Bộ Thông tin Iran Mahmoud Alavi cho biết "nếu Lãnh tụ Tối cao cho phép, các cuộc đàm phán giữa Iran và Mỹ sẽ được tổ chức", đồng thời khẳng định thêm Tehran sẽ không đàm phán nếu bị gây sức ép.
Hiện Syria chưa có phản ứng gì trước vụ việc tàu chở dầu của Iran bị bắt giữ. Quốc gia Trung Đông này hiện đang trải qua tình trạng thiếu nhiên liệu nghiêm trọng do hậu quả của chiến tranh và lệnh trừng phạt của phương Tây.
Người đứng đầu Gibraltar - nơi tàu chở dầu của Iran bị bắt giữ - ông Fabian Picardo cho biết ông đã thông báo những diễn biến mới về vụ việc cho EU. Trong một tuyên bố, chính phủ Anh hoan nghênh "hành động cứng rắn" của các nhà chức trách ở Gibraltar./.
