Sông ở Phú Quốc bị bức tử

Sông Cửa Cạn đang bị lấn chiếm hành lang an toàn.

Đảo Phú Quốc tỉnh Kiên Giang có 2 dòng sông - sông Dương Đông và sông Cửa Cạn cung cấp nước ngọt cho sinh hoạt và tưới tiêu.

Sông Dương Đông dài trên 20km, là nơi hợp lưu của nhiều rạch trên đảo, trong đó suối Đá Bạc được coi là suối chính. Ở vùng thượng nguồn Bộ NN&PTNT đã xây dựng hồ nước ngọt, có tổng diện tích lên tới 16km vuông.

Sông Cửa Cạn dài khoảng 15km, bắt nguồn từ dãy núi Hàm Ninh phía Bắc đảo, chảy theo hướng Tây - Tây Nam, qua Vườn quốc gia Phú Quốc, đồng Cây Sao, Đồng Bà rồi đổ ra biển thuộc ấp Lê Bát, xã Cửa Cạn. Hai con sông này còn là “địa chỉ đỏ” cho du khách khám phá cảnh đẹp hoang dã. Dòng sông cũng là nơi đóng quân của nghĩa quân Nguyễn Trung Trực trong phong trào khởi nghĩa chống Pháp nửa cuối thế kỷ 19.

Những năm gần đây, dòng sông Dương Đông tại khu vực hạ lưu đã bị ô nhiễm nặng nề. Nước sông chuyển màu đen sẫm, bốc mùi khó chịu. Rác thải các loại, xác động vật thường xuyên xuất hiện, nổi lềnh bềnh trên sông. Một vị lãnh đạo Ban quản lý công trình công cộng huyện Phú Quốc cho biết: Khu vực thị trấn Dương Đông nơi con sông đi qua, có khoảng 10 ngàn hộ dân sinh sống, trên 320 cơ sở sản xuất kinh doanh, trong đó có hàng chục nhà thùng làm nước mắm. Tuy nhiên, do không có hệ thống xử lý nước thải nên hầu hết đều xả thẳng ra sông. Trong khi đó, nhiều khu dân cư tự phát, những dự án “ma” đang tiếp tục mọc lên trên phía thượng nguồn.

Theo báo cáo của Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT), khả năng tiếp nhận chất ô nhiễm sông Dương Đông là không còn. Đặc biệt là đoạn từ cầu Hùng Vương ra biển.

Ông Phạm Văn Nghiệp - Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Quốc cho biết: Việc dòng sông Dương Đông bị ô nhiễm nặng nề, huyện rất quan tâm. Giải pháp căn cơ là phải giải tỏa dân ở 2 bờ sông, di dời các nhà thùng nước mắm về khu tập trung; tiến hành xây dựng bờ kè. Và đặc biệt, nhất thiết phải khẩn trương đầu tư hệ thống xử lí nước thải.

Trong khi đó, sông Cửa Cạn mức độ ô nhiễm không bằng sông Dương Đông, nhưng dòng sông này đang bị tấn công bởi các công trình xây dựng và san lấp tạo mặt bằng.

Tại tuyến sông khu vực ấp Lê Bát, nhiều hộ gia đình đã xây dựng công trình, nhà cửa kiên cố ven sông. Theo tìm hiểu của PV Tiền Phong, người “tiên phong” xây dựng nhà trái phép lấn sông là hộ gia đình ông Nhan Văn Truyền - Nguyên Bí thư kiêm Chủ tịch UBND xã Cửa Cạn, nay là cán bộ Huyện ủy Phú Quốc. Khi còn làm Bí thư Đảng ủy xã Cửa Cạn, vào năm 2011 ông Truyền đã thách thức dư luận xây nhà lấn chiếm hành lang an toàn sông. Vụ việc bị người dân tố cáo nhưng ngôi nhà vẫn được hoàn thiện.

Còn tại chân cầu Cửa Cạn, nhiều công trình xây dựng không chỉ lấn chiếm bờ sông mà còn vi phạm cả an toàn hành lang cầu. Tuy nhiên, lên đến khu vực ấp 2 của xã thì dòng sông còn bị lấn chiếm nhiều hơn. Tại đây, nhiều đoạn sông đã bị lấn chiếm, san lấp. Đặc biệt, một “đại gia” đến từ Hà Nội đã ngang nhiên lấp cả một nhánh sông và chiếm luôn cù lao trên sông.

Theo một lãnh đạo ấp 2, vị đại gia này thâu tóm hơn 10 ha đất ven sông, gần đình thờ ông Nguyễn Trung Trực. Ông Phạm Hoàng Tuấn - Chủ tịch UBND xã Cửa Cạn cho biết, ngành chức năng huyện cùng với xã vừa thành lập đoàn kiểm tra về thực trạng lấn chiếm sông trên địa bàn, trường hợp vi phạm sẽ buộc phải trả lại hiện trạng ban đầu.

Hồng Lĩnh