Sức ép vẫn đè nặng Nga trong vụ Navalny

Nga ngày 16-9 tuyên bố đang tiếp tục kiểm tra những gì đã xảy ra với lãnh đạo phe đối lập Alexei Navalny và nhấn mạnh thêm rằng, Moscow không thích áp lực gây ra cho mình về vụ việc này.

Thủ lĩnh đối lập Nga Alexei Navalny và gia đình ông trong bức ảnh chụp tại bệnh viện Charite ở Berlin, Đức hôm 15-9. Ảnh: Reuters

AP dẫn lời người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng nói với các phóng viên trong một cuộc gọi hội nghị hàng ngày rằng, Nga có thể gửi thêm yêu cầu cung cấp thông tin tới Đức, nơi ông Navalny đang được điều trị sau khi ông ta bị bệnh nặng ở Siberia và được đưa đến Đức hồi tháng trước. Ông Peskov cho biết thêm, không có cuộc gọi nào giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Đức Angela Merkel về vụ Navalny.

Đức lâu nay vẫn tranh cãi với Nga quanh vụ việc này, nói rằng, ông Navalny đã bị đầu độc bằng chất độc thần kinh cực mạnh Novichok vốn được phát triển dưới thời Liên Xô giai đoạn thập niên 70-80. Trong động thái mới nhất, Berlin cho biết các phòng thí nghiệm đặc biệt ở Pháp và Thụy Điển xác nhận chính trị gia Nga bị đầu độc bằng chất độc thần kinh Novichok. Phát ngôn viên chính phủ Đức Steffen Seibert tiếp tục kêu gọi Moscow giải thích về trường hợp của ông Navalny. Berlin cho biết, mẫu thử lấy từ cơ thể ông Navalny đã được gửi đến Tổ chức Cấm Vũ khí hóa học (OPCW) ở The Hague - Hà Lan để kiểm tra.

Tuy nhiên, Nga bác bỏ các cáo buộc “vô căn cứ” này và nhấn mạnh các bác sĩ không tìm thấy dấu vết độc tố trong người ông Navalny. Người phát ngôn của Điện Kremlin Dmitry Peskov nhấn mạnh, Moscow vẫn mở ngỏ khả năng làm rõ điều gì đã xảy đến với ông Navalny, nhưng họ cần tiếp cận thông tin về trường hợp của ông từ Đức. Ông Peskov nói Moscow không hiểu tại sao các phòng thí nghiệm của Pháp và Thụy điển có thể xét nghiệm các mẫu y tế của ông Navalny, trong khi nước Nga không được quyền tiếp cận tương tự? Moscow đã đề xuất gửi nhân viên điều tra đến Berlin để phối hợp với giới chức Đức điều tra.

Phía Nga tuyên bố nói có nhiều câu hỏi dành cho Đức vì thực tế là thời điểm ông Navalny rời khỏi lãnh thổ Nga không có chất độc nào trong người. Ông Sergei Naryshkin, Giám đốc Cơ quan Tình báo Đối ngoại của Nga nói rằng, nhân vật đối lập Nga không có dấu hiệu bị đầu độc trước khi ông được chuyển tới Đức để chữa trị. Ông Naryshkin nói thêm rằng, Moscow vì thế có “nhiều câu hỏi” dành cho phía Đức. “Thực tế là thời điểm ông Alexei Navalny rời khỏi lãnh thổ Nga thì không có chất độc nào trong cơ thể ông. Vì thế chúng tôi có rất nhiều câu hỏi với phía Đức” – ông Naryshkin khẳng định. Trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron hôm 14-9, Tổng thống Putin nhấn mạnh việc đưa ra “những cáo buộc không có căn cứ chống lại phía Nga là không phù hợp”. Cũng theo Điện Kremlin, Tổng thống Putin muốn Đức chuyển kết quả xét nghiệm của ông Navalny cho Nga.

Tuy nhiên, ông Navalny đã từ chối yêu cầu của Moscow về việc hợp tác điều tra vụ ông nghi bị đầu độc với Berlin và có kế hoạch trở lại Nga sau khi bình phục. Tờ NYTimes của Mỹ hôm 16-9 trích dẫn một nguồn tin an ninh giấu tên từ Đức cho biết, ông Navalny, đã nói chuyện với một công tố viên Đức về âm mưu giết hại ông, và cho biết ông dự định sẽ trở về Nga ngay sau khi ông hồi phục. Ông Navalny cũng cho biết không muốn Nga hợp tác với Đức điều tra vụ việc liên quan đến sức khỏe của ông.

Vụ việc này càng làm tăng thêm căng thẳng giữa Nga và phương Tây, mà mối quan hệ vốn đã tuột dốc xuống mức thấp nhất kể từ khi vùng Crimea sáp nhập về với Nga vào năm 2014, và vụ đầu độc điệp viên ở Anh vào năm 2018. Thủ tướng Đức kêu gọi phải trừng phạt Nga bằng cách đình chỉ dự án Nord Stream 2, một dự án sắp hoàn tất để xây cất đường ống dẫn dầu để truyền khí đốt từ Nga sang Đức.

KHẢ ANH

Bệnh viện Charite, nơi chữa trị cho ông Navalny hôm 14-9 cho biết, nhân vật đối lập Nga đã có thể khôi phục khả năng vận động, có thể rời khỏi giường bệnh. “Bệnh nhân được cai thở máy thành công. Bệnh nhân có thể rời giường trong thời gian ngắn”, thông báo từ bệnh viện Charite nêu rõ. Hôm 15-9, viết trên mạng xã hội Instagram, ông Navalny cũng cho biết ông đã có thể tự thở.