Sức sống đang lên của điện ảnh Việt

Hơi thở điện ảnh khắp phố phường

Ngay từ ngày mở màn (6/4), HIFF 2024 đã cho thấy quy mô tổ chức đáng ngưỡng mộ, phố đi bộ Nguyễn Huệ và Nhà hát Thành phố được bài trí với những tấm băng rôn, áp phích và màn hình lớn. Cắt ngang đường Đồng Khởi, tiến vào cửa chính Nhà hát Thành phố là nơi đặt thảm đỏ để tiếp đón những vị khách quý. Đông đảo ánh mắt hiếu kỳ hướng về những đạo diễn, diễn viên, người làm điện ảnh từ khắp nơi trên thế giới đã đặt chân lên thảm đỏ tại LHP Quốc tế TPHCM đầu tiên.

Tiệc điện ảnh quốc tế đầu tiên tại TPHCM hút khách không chỉ ở rạp chiếu mà còn mở rộng ra không gian ngoài trời.

Trong 8 ngày diễn ra, rạp phim dần trở thành “ngôi nhà thứ hai” của tín đồ điện ảnh. Mỗi ngày, các rạp phim lớn đều có 3-4 phim chiêu đãi khán giả. Quá nhiều lựa chọn hấp dẫn cũng khiến cho người yêu điện ảnh đau đầu trong việc sắp xếp lịch trình. Ngoài rạp phim, HIFF còn có hai điểm chiếu phim đặc biệt. Một điểm là CinePark - Công viên điện ảnh Thủ Thiêm, nơi người dân được thưởng thức điện ảnh ngoài trời. Điểm còn lại là Nhà hát TPHCM, nơi mà đạo diễn lừng danh Kore-eda cũng phải cảm thán “là một trải nghiệm đặc biệt và đầy vinh dự”.

Trang trọng, cổ kính cùng sự khuếch đại âm thanh vốn chỉ dành cho âm nhạc cổ điển, không gian chiếu phim Nhà hát Thành phố chính là một điểm nhấn đầy tinh tế trong khâu tổ chức của HIFF.

Bức tranh toàn cảnh về điện ảnh Việt

Hai đạo diễn lừng danh của Hàn Quốc và Nhật Bản được săn đón tại HIFF 2024.

Ngoài chiếu phim, HIFF 2024 còn có rất nhiều hoạt động hội nghị, thảo luận, quy tụ những chuyên gia hàng đầu trong ngành công nghiệp điện ảnh. Những cuộc thảo luận chuyên đề đã mang đến nhiều thông tin bổ ích, vạch ra nhiều hướng đi tiềm năng để điện ảnh Việt Nam vươn lên bắt kịp với dòng chảy điện ảnh thế giới.

Tuy nhiên, hướng về tương lai không có nghĩa là ngoảnh mặt với những thiếu sót hiện tại. Thực tế, khi chúng ta có quá nhiều dự định phía trước cũng có nghĩa là ở hiện tại, ta vẫn chưa có gì đáng kể. Ông Raymond Phathanavirangoon - một nhà sản xuất phim có tiếng ở Đông Nam Á - thẳng thắn chỉ ra rằng, điện ảnh Việt đang sa đà vào các bộ phim tình cảm sướt mướt và hài nhảm. “Nếu không làm mới môi trường điện ảnh bằng sự đa dạng chủ đề, thể loại, rất khó để nền điện ảnh Việt Nam duy trì lâu dài”, ông Raymond nhận định.

Trong một buổi thảo luận khác, bà Winnie Law - một nhà sản xuất nổi tiếng từng làm việc với đạo diễn Vương Gia Vệ, là người đứng sau thành công của siêu phẩm Crazy Rich Asian - nhắn nhủ: “Những nhà làm phim Việt Nam cần có tư duy vượt ra khỏi phạm trù làm phim. Việc quảng bá hay bảo vệ bản quyền cũng là chịu trách nhiệm cho sự thành công của tác phẩm. Tiếc rằng, đó cũng chính là điều các nhà làm phim Đông Nam Á hiện tại chưa thật sự chú trọng, dẫn đến nhiều bộ phim hay nhưng không thể thâm nhập thị trường nước ngoài”.

Việc phim Việt vắng mặt tại các hạng mục tranh giải tại LHP năm nay cũng là điều đáng tiếc. Tuy nhiên, không cần quá bi quan. Chúng ta đều biết Bên trong vỏ kén vàng của Phạm Thiên Ân và Cu li không bao giờ khóc của Phạm Ngọc Lân giành chiến thắng tại các LHP danh giá Cannes và Berlin. Theo đồng Chủ tịch HIFF 2024 NSND Đào Bá Sơn, việc các đại diện mạnh của Việt Nam vắng mặt đơn thuần là do không thể đáp ứng điều lệ và quy định của LHP năm nay.

Thay vào đó, các hoạt động ươm mầm tài năng, chợ dự án, chợ kịch bản tại HIFF 2024 đã mang đến nguồn vốn và sự hỗ trợ đắc lực cho các nhà làm phim trẻ cũng như các dự án đầy tiềm năng khác. Rất có thể các dự án được phát hiện từ mùa LHP năm nay sẽ được phát triển, hoàn thành và tham gia tranh giải ở các mùa tới.

Ðiểm đến của các đạo diễn huyền thoại

Nhà tổ chức HIFF đã gây sốc khi tuyên bố sự xuất hiện của hai đạo diễn nổi tiếng nhất châu Á là Hirokazu Kore-eda và Kim Jee-Woon. Quả thực, người yêu điện ảnh tại Việt Nam không chỉ chào đón mà còn săn đón họ như thần tượng Hàn Quốc.

Những buổi chiếu phủ kín rạp, những màn giao lưu đầy hứng khởi, hai vị đạo diễn không giấu nổi sự bất ngờ khi nhận biết rằng những tác phẩm của họ được khán giả Việt Nam mến mộ nhiều đến thế.

Đạo diễn Kim Jee-Woon hứa hẹn, trong tương lai nhất định sẽ làm phim lấy bối cảnh Việt Nam, trước hết ông sẽ giới thiệu điện ảnh Việt Nam đến với bạn bè. Đạo diễn Kore-eda tại cuối buổi giao lưu nhắn nhủ: “Tôi từng quyết định làm phim ở Hàn Quốc là vì tình cảm dành cho thành phố Busan và LHP nơi đây. Do đó, tôi sẽ suy nghĩ nghiêm túc đến việc làm phim về Việt Nam, chỉ khi HIFF có thêm lần thứ hai, lần thứ ba và rất nhiều lần nữa”.

Việc được tận mắt chứng kiến những nhà làm phim huyền thoại là một món quà ý nghĩa mà HIFF mang lại cho người hâm mộ điện ảnh. Tuy nhiên, một mùa LHP thành công không đủ để làm nên một LHP danh giá. Một nền điện ảnh giàu tiềm năng vẫn chưa thể gọi là nền điện ảnh lớn được.

QUANG LÊ