Tài chính và viễn thông trước áp lực từ các cam kết EVFTA

Nội dung chính của hội thảo làm rõ các cam kết EVFTA và những tác động đối với ngành tài chính - viễn thông Việt Nam ở cả hai khía cạnh cơ hội và thách thức.

Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch VCCI cho rằng, trong EVFTA cam kết liên quan tới dịch vụ tài chính và viễn thông nằm trong nhóm có cách thức tiếp cận đặc biệt. Một mặt, mở cửa tự do hóa các ngành này không chỉ có ý nghĩa với bản thân các ngành này mà còn có tác động tích cực tới toàn bộ nền kinh tế. Mặt khác, đây cũng là nhóm dịch vụ nhạy cảm, gắn liền với sự ổn định của nền tài chính và kinh tế quốc dân, an toàn an ninh thông tin, ảnh hưởng trực tiếp và tức thời tới mọi hoạt động kinh tế - xã hội và do đó luôn cần có kiểm soát thận trọng.

Trong khi đó, EU lại là đối tác rất mạnh về tài chính và viễn thông đồng thời cũng có những tiêu chuẩn cao trong quản lý và vận hành các lĩnh vực này. “Các cam kết về quy tắc mở cửa thị trường tài chính và viễn thông Việt Nam cho EU trong EVFTA, cùng với các tác động cộng hưởng của nhiều cam kết khác trong Hiệp định thế hệ mới này chắc chắn sẽ có tác động đáng kể tới thị trường và sự phát triển của các ngành này cũng như rất nhiều các lĩnh vực khác liên quan” - đại diện VCCI nhận xét.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và hội nhập (VCCI) nhấn mạnh, trong bức tranh của các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã và đang ký kết cùng cộng đồng quốc tế có các quy định và cam kết cụ thể trong EVFTA về dịch vụ, đầu tư và thương mại điện tử, các nguyên tắc mở cửa dịch vụ theo xu hướng “chọn cho - chọn bỏ” có sự khác biệt và ưu, nhược điểm như thế nào kể cả ở những lĩnh vực có cam kết hoặc chưa có cam kết… đây là những vấn đề khó và mang tính đặc thù cao. Do đó muốn các doanh nghiệp hiểu rõ ràng, đầy đủ để có thể vận dụng cam kết hay thực thi đúng trong quá trình sản xuất kinh doanh thì rất cần những cách thức đào tạo, nâng cao nhận thức hoặc tuyên truyền sâu rộng, thường xuyên, liên tục tới các doanh nghiệp.

Bình luận về những tác động của EVFTA tới thị trường và ngành tài chính - viễn thông Việt Nam, bà Trang cho hay, về trực tiếp sẽ không có tác động quá lớn về đầu tư nước ngoài, vì đối với ngành tài chính sẽ chỉ mở thêm duy nhất dịch vụ nhượng tái bảo hiểm, còn về mức cam kết sẽ không có gì thay đổi. Còn đối với ngành viễn thông, sẽ không mở thêm lĩnh vực viễn thông nào mới, nhưng về mức cam kết thì 5 năm đầu không có thay đổi gì lớn. Sau 5 năm, mức độ mở cửa sẽ cao hơn cam kết WTO về mức vốn nước ngoài trong liên doanh và dịch vụ giá trị gia tăng không có hạ tầng mạng mở cho doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài.

“Nhìn chung, môi trường kinh doanh sẽ ổn định và dễ dự đoán hơn đối với dịch vụ tài chính, nhất là với các cam kết rõ ràng về ngoại lệ thận trọng, các cam kết liên quan tới các dịch vụ tài chính mới và các cam kết về những vấn đề quan trọng trong cung cấp dịch vụ tài chính. Còn đối với dịch vụ viễn thông thì các cam kết nền về cơ chế quản lý, các ràng buộc chống độc quyền và bảo vệ cạnh tranh sẽ giúp cho thị trường dần đi vào ổn định và minh bạch hơn nhiều” - bà Trang cho hay.

Theo đánh giá của đại diện VCCI, cam kết của EVFTA sẽ giúp GDP của Việt Nam tăng thêm 2,18-3,25% trong giai đoạn từ 2019-2023; tăng từ 4,57-5,3% trong giai đoạn từ năm 2024-2028 và 7,07-7,72% trong giai đoạn năm 2029-2033. Ngoài ra, tác động gián tiếp đối với Việt Nam mà EVFTA mang lại sẽ làm gia tăng nhu cầu dịch vụ, giúp cải thiện môi trường kinh doanh theo hướng ổn định, minh bạch. Cùng với đó, sẽ kéo theo cơ hội đầu tư ra các nền kinh tế thành viên của Liên minh châu Âu hay cơ hội hợp tác với các đối tác EU trong việc cải thiện chuyên môn, công nghệ, quản trị và năng lực cạnh tranh.

Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội mở ra thì ngành tài chính và viễn thông cũng đứng trước những áp lực cạnh tranh từ các nhà cung cấp dịch vụ nước ngoài trong bối cảnh hội nhập FTA. Thêm vào đó, yêu cầu của khách hàng với dịch vụ cũng sẽ ngày càng cao hơn và vấn đề ứng dụng công nghệ thông tin, thách thức về bảo mật thông tin, đảm bảo an toàn trong giao dịch... cũng là những tác động gián tiếp từ EVFTA mà nền kinh tế phải đối mặt.

Lưu Thủy