Tại sao tiêm vaccine ngừa Covid-19 một số người vẫn dương tính?
Vaccine ngừa Covid-19 không cung cấp sự bảo vệ đầy đủ hoặc ngay lập tức, có nghĩa là vẫn có thể bị nhiễm và xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2. Các chuyên gia đã đưa ra một số nguyên nhân để giải thích hiện tượng này.
Một số người tiêm phòng Covid-19 nhưng vẫn dương tính với virus. Ảnh: Reuters.
Vaccine ngừa Covid-19 không cung cấp sự bảo vệ đầy đủ hoặc ngay lập tức, có nghĩa là vẫn có thể bị nhiễm và xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2. Các chuyên gia đã đưa ra một số nguyên nhân để giải thích hiện tượng này.
Thực tế tiêm chủng tại Mỹ đã xảy ra hiện tượng một số người sau khi tiêm vaccine ngừa Covid-19 vẫn có kết quả xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2.
Chẳng hạn, Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Stephen Lynch của bang Massachusetts đã có kết quả dương tính sau khi tiêm liều thứ hai của vaccine Pfizer.
Ngày 29-1, Hạ nghị sĩ Stephen Lynch của bang Massachusetts, Mỹ thông báo dương tính với virus SARS-CoV-2 sau khi tiêm hai liều vaccine. Ảnh: Reuters.
Huấn luyện viên bóng rổ Rick Pitino, người huấn luyện đội tuyển nam của Đại học Iona ở New York, cũng cho kết quả dương tính sau khi tiêm liều vaccine đầu tiên.
Những người này có thể có kết quả dương tính với Covid-19 vì một vài lý do sau đây.
Có sự chênh lệch giữa tiêm chủng và bảo vệ
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, phải mất vài ngày đến vài tuần để vaccine phát huy tác dụng. Người được tiêm chủng có thể cho kết quả dương tính trước khi vaccine có hiệu lực.
Tiến sĩ Robert Salata, Giám đốc Trung tâm Y tế Du lịch và Sức khỏe Toàn cầu Roe Green của Bệnh viện Đại học ở Cleveland cho biết: "Phải mất một thời gian để phát triển phản ứng miễn dịch".
Liều đầu tiên có thể cung cấp một số biện pháp bảo vệ, nhưng như Giám đốc điều hành Moderna, ông Stephane Bancel cho biết: "Chúng tôi thực sự không có bất kỳ dữ liệu nào để chứng minh điều đó vào thời điểm này".
Đối với Pfizer, Tiến sĩ Salata, người điều tra chính về vaccine ngừa Covid-19 của Pfizer tại bệnh viện của mình cho biết, sau 14 ngày, liều đầu tiên có hiệu quả ngăn ngừa bệnh khoảng 52%.
Tiêm phòng ngừa hầu hết, nhưng không phải tất cả các ca bệnh
Một nguyên nhân khiến người tiêm chủng vẫn có thể cho kết quả dương tính sau khi được chủng ngừa vì vaccine không có hiệu quả 100%.
Hai loại vaccine được Mỹ cấp phép có hiệu quả cao nhưng chúng không bảo vệ toàn diện.
Vaccine của Pfizer có hiệu quả 95% trong việc ngăn ngừa Covid-19 trong các thử nghiệm lâm sàng sau khi tiêm hai liều. Tương tự, hai liều vaccine của Moderna hiệu quả 94% trong các thử nghiệm lâm sàng.
Tiêm phòng giúp ngừa bệnh, nhưng việc lây nhiễm thì không rõ ràng
Tiêm vaccine ngăn ngừa bệnh tật, nhưng vẫn chưa rõ liệu vaccine có thể ngăn ngừa tất cả các bệnh nhiễm trùng do Covid-19 hay không.
Giáo sư, Tiến sĩ William Schaffner, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm và giảng viên về y tế dự phòng tại Khoa Chính sách Y tế, Đại học Vanderbilt nói: "Thông tin chưa rõ ràng liệu vaccine có ngăn virus lây nhiễm cho chúng ta hay không và chúng ta có thể sống mà không có triệu chứng. Điều đó vẫn đang được nghiên cứu".
Giáo sư, Tiến sĩ Namandje Bumpus, Giám đốc Khoa Dược và khoa học phân tử, Đại học Johns Hopkins cho biết: “Theo những gì chúng tôi đã thấy, những loại vaccine này thực sự đang thay đổi cuộc chơi trong việc ngăn ngừa bệnh tật và thậm chí là mức độ nghiêm trọng của bệnh”.
"Nhưng tập trung vào con số hiệu quả không vẽ nên bức tranh toàn cảnh, bởi vì bạn vẫn có thể bị nhiễm Covid-19. Song tất cả các dấu hiệu cho thấy, những trường hợp đó vẫn thực sự ít nghiêm trọng hơn những người không được tiêm chủng, và điều đó thực sự quan trọng".
Các nhà sản xuất vaccine vẫn đang nghiên cứu xem liệu vaccine chỉ giúp người tiêm không bị bệnh thực sự, hay liệu họ hoàn toàn được bảo vệ khỏi bị nhiễm trùng.
Nếu bạn không có triệu chứng, bạn vẫn sẽ cho kết quả dương tính với Covid-19. Điều đó cũng có nghĩa là ngay cả khi bạn đã được tiêm phòng, bạn vẫn có thể lây bệnh cho người khác. Đó là lý do tại sao ngay cả những người đã được tiêm phòng sẽ vẫn phải đeo khẩu trang. Một người có thể là người mang virus không có triệu chứng và có virus trong hệ hô hấp, vì vậy khi họ thở, nói hoặc hắt hơi, họ vẫn có thể truyền virus cho người khác.
Vaccine ngừa Covi-19 không hoạt động trở về trước
Y tá Sandra Lindsay được tiêm liều vaccine Covid-19 đầu tiên ở Mỹ ngày 14-12-2020. Ảnh: Getty Images.
Một trong những lý do nữa khiến nhiều người sau khi tiêm phòng vẫn dương tính với Covid-19 là vì vaccine không có tác dụng trở về trước. Bạn có thể có kết quả dương tính bởi vì bạn đã bị nhiễm bệnh trước khi tiêm vaccine và chỉ là chưa biết về nó. Đó là những gì đã xảy ra với một số nhân viên y tế trong một nghiên cứu do Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ vừa công bố.
Nghiên cứu cho thấy, 22 người trong số 4.081 nhân viên chăm sóc sức khỏe được tiêm chủng có kết quả dương tính với Covid-19 sau khi tiêm liều đầu tiên.
Một trong những tác giả nghiên cứu, Tiến sĩ Eyal Leshem thuộc Trung tâm Y tế Sheba ở Israel cho biết, rõ ràng một số người có kết quả dương tính "thực sự đã bị nhiễm Covid-19 trước khi họ tiêm liều đầu tiên".
Nghi vấn về biến thể
Có người lo ngại rằng một số biến thể nhất định của virus SARS-CoV-2 có thể ít nhạy cảm hơn với sự bảo vệ từ vaccine.
Dữ liệu sơ bộ trong phòng thí nghiệm cho thấy vaccine vẫn cung cấp sự bảo vệ với các biến thể, và các nhà lãnh đạo y tế công cộng mong muốn càng nhiều người được tiêm chủng càng nhanh càng tốt để hạn chế cơ hội biến đổi của virus.
Các nhà sản xuất vaccine Covid-19 cho biết họ đang thử nghiệm để xem liệu vaccine có hoạt động chống lại các biến thể hay không và họ cũng đang nghiên cứu để tăng cường khả năng bảo vệ của vaccine chống lại các biến thể.
Giáo sư Schaffner nói: “Có thể sau một năm nữa, tôi sẽ tiêm phòng cúm ở một bên tay và tiêm vaccine ngừa Covid -19 ở cánh tay còn lại. Chúng ta sẽ phải tự thích nghi với những gì virus này đang làm. Và chúng ta có đủ khả năng để bắt kịp với những biến thể của virus, và thậm chí vượt qua nó".
