Tân Tổng Giám đốc WTO chia sẻ ưu tiên chính sách trước thềm Hội nghị Bộ trưởng WTO

Tân Tổng giám đốc WTO Okonjo-Iweala. (Nguồn: NY Times)

Phiên họp của Đại hội đồng WTO cũng đã thống nhất về thời gian và địa điểm tổ chức Hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ 12 (MC12) bắt đầu từ 29/11 tại Geneva, Thụy Sỹ.

Hội nghị Bộ trưởng WTO là cơ chế ra quyết định cao nhất của WTO. MC12 ban đầu dự kiến tổ chức tại Kazakhstan vào tháng 6/2020 nhưng đã bị hoãn do đại dịch Covid-19.

Phát biểu tại Đại hội đồng, bà Ngozi Okonjo-Iweala đề cập các ưu tiên trong chương trình nghị sự của bà như đã nêu trong văn bản gửi đến các Phái đoàn tại Geneva cuối tháng 2 vừa qua.

Các ưu tiên này bao gồm:

Khẩn trương hành động để giúp kiểm soát đại dịch Covid-19 thông qua mối liên hệ giữa thương mại và y tế công cộng; mở rộng quyền tiếp cận đối với các vaccine mới, thuốc điều trị và chẩn đoán bằng cách thúc đẩy chuyển giao kỹ thuật trong khuôn khổ các quy tắc đa phương;

Nhanh chóng kết thúc đàm phán trợ cấp thủy sản và từ đó vượt qua cuộc thử nghiệm lớn về uy tín đa phương của WTO trong khi đóng góp vào tính bền vững của các đại dương trên thế giới;

Gây dựng nguồn năng lượng mới cho hệ thống thương mại đa phương từ các sáng kiến tuyên bố chung vốn thu hút được sự quan tâm và ủng hộ lớn hơn, bao gồm từ các nước đang phát triển;

Giải quyết trong phạm vi rộng hơn mối liên hệ giữa thương mại và biến đổi khí hậu, dùng thương mại để tạo ra nền kinh tế tuần hoàn và xanh, tái khởi động và mở rộng các cuộc đàm phán về hàng hóa và dịch vụ môi trường, đưa ra sáng kiến để giải quyết vấn đề điều chỉnh biên giới cacbon do chúng có thể ảnh hưởng đến thương mại;

Tạo sân chơi bình đẳng trong thương mại nông nghiệp thông qua cải tiến tiếp cận thị trường và đối phó với các hỗ trợ trong nước làm bóp méo thương mại, miễn áp dụng hạn chế xuất khẩu cho các khoản mua mang tính nhân đạo của Chương trình lương thực thế giới;

Đẩy mạnh kỷ cương trong vấn đề trợ cấp công nghiệp, bao gồm hỗ trợ cho các doanh nghiệp sở hữu nhà nước; giảm bớt bất đồng về Quy chế Ưu đãi đặc biệt (SDT); xây dựng một chương trình hành động nhằm khôi phục giải quyết tranh chấp hai tầng nấc để thống nhất muộn nhất là tại Hội nghị Bộ trưởng MC12.

Về trọng tâm trước mắt, Tổng Giám đốc Ngozi Okonjo-Iweala nhấn mạnh, các Thành viên WTO cần phải thống nhất về khoảng 3-4 nội dung chính có thể đạt được trước MC12, trong đó ưu tiên hành động đối phó với đại dịch Covid-19, hoàn tất đàm phán trợ cấp thủy sản trước giữa năm nay, cải cách cơ chế giải quyết tranh chấp và thương mại nông sản.

Theo bà Ngozi, cần xây dựng kế hoạch hành động cho những nội dung khác như trợ cấp công nghiệp, thương mại điện tử, thúc đẩy đầu tư, quy chế dịch vụ trong nước, MSMEs, phụ nữ trong thương mại và thương mại và biến đổi khí hậu để đưa ra trình Hội nghị MC12.

Bà Ngozi Okonjo-Iweala cho rằng, WTO đang tụt hậu trước những biến chuyển của thế giới, các nỗ lực của các Thành viên và Ban thư ký WTO chưa đưa lại kết quả như mong muốn, cần phải thay đổi cách tiếp cận để tạo ra kết quả.

Tổng Giám đốc Ngozi nhấn mạnh, WTO có thể tạo ra kết quả nếu các Thành viên WTO chấp nhận có thể giải quyết các vấn đề một cách khác so với trước đây, cam kết sẽ nỗ lực hết sức để thúc đẩy đạt tiến triển.

Bên cạnh đó, theo bà Ngozi cho rằng, vì WTO là tổ chức do các Thành viên quyết định nên bà không thể thúc đẩy WTO đạt tiến triển nếu không có sự hợp tác của tất cả các Thành viên và Ban thư ký.

QT

(theo Phái đoàn Việt Nam tại Geneva)