Tăng cường công tác thanh tra nội bộ trong tự chủ đại học

Sáng 30-11, Trường Đại học Luật TP.HCM phối hợp với Thanh tra Bộ GD&ĐT tổ chức hội thảo khoa học “Thanh tra nội bộ tại các cơ sở giáo dục đại học công lập trong bối cảnh tự chủ đại học”.

Tăng cường thanh tra nội bộ

Ông Nguyễn Đức Cường, Chánh Thanh tra Bộ GD&ĐT cho biết, tự chủ giáo dục đại học là một xu hướng tất yếu và đang diễn rất mạnh mẽ. Điều này đòi hỏi các trường công lập phải có những bước chuyển mình thực sự toàn diện ở các khía cạnh tự chủ tổ chức, nhân sự, tự chủ tài chính và tự chủ học thuật.

Ông Nguyễn Đức Cường, Chánh Thanh tra Bộ GD&ĐT phát biểu tại hội thảo. Ảnh: NTCC

Khi các cơ sở giáo dục được trao quyền một cách mạnh mẽ, phân cấp và phân quyền thì thanh tra nội bộ tại các cơ sở giáo dục đại học đóng vai trò quan trọng. Đây là một khâu thiết yếu phục vụ đắc lực cho công tác quản lý của các hiệu trưởng, góp phần bảo đảm trách nhiệm giải trình trước xã hội về hoạt động của nhà trường.

Cũng theo ông Nguyễn Đức Cường, Bộ GD&ĐT đã có Chỉ thị 1048/CT-BGDĐT ngày 28-4-2020 của về tăng cường công tác thanh tra giáo dục đáp ứng yêu cầu giáo dục phổ thông và tự chủ đại học.

Luật Thanh tra năm 2022 có hiệu lực từ ngày 01-7- 2023 đã chính thức khẳng định sự tồn tại, địa vị pháp lý của thanh tra nội bộ tại các đơn vị sự nghiệp công lập cũng như trách nhiệm của Thủ trưởng các đơn vị sự nghiệp công lập trong việc tổ chức, chỉ đạo hoạt động thanh tra nội bộ tại các đơn vị này.

Nhân lực thanh tra nội bộ mỏng, việc lại nhiều

Tham luận tại hội thảo, Ths Võ Tấn Đào, Giảng viên Khoa Luật Hành chính – Nhà nước, Trường Đại học Luật TP.HCM cho biết mặc dù được đánh giá là một hoạt động có vai trò quan trọng đối với các cơ sở giáo dục.

Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua hoạt động thanh tra nội bộ tại các cơ sở giáo dục đại học vẫn còn tồn tại, hạn chế, làm cho hoạt động thanh tra nội bộ trở nên không đúng nghĩa, nhiều nơi còn tỏ ra mờ nhạt.

Toàn cảnh hội thảo khoa học sáng nay. Ảnh: NTCC

Một trong những vấn đề được ông Đào đề cập, khối lượng công việc đúng nghĩa của hoạt động thanh tra nội bộ là hết sức đồ sộ và quy mô từ thanh tra đối với công tác tuyển sinh, mở ngành, duy trì điều kiện mở ngành; tổ chức thi kết thúc học phần, quản lý, cấp phát văn bằng...Trong khi đó, thực tiễn hiện nay cho thấy số lượng nhân sự làm công tác thanh tra nội bộ tại các cơ sở giáo dục đại học là cơ bản khiêm tốn, bình quân chỉ từ 2 đến 5 nhân sự.

Với số lượng như trên, người làm công tác thanh tra nội bộ phải am tường và hiểu rõ một lúc rất nhiều quy định pháp luật khác nhau. Trong khi đó, nhân sự làm công tác thanh tra nội bộ chủ yếu vừa làm thực tiễn vừa nghiên cứu, thậm chí có nơi còn kiêm nhiệm vừa làm giảng viên, vừa làm công tác thanh tra nội bộ hoặc được điều động từ viên chức ở các phòng, ban khác đến đảm nhận. Bên cạnh đó, việc bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ này chưa được chú trọng trong thời gian qua gây ảnh hưởng đến hoạt động thanh tra.

Mặt khác, chế độ, chính sách đãi ngộ đối với người làm công tác thanh tra nội bộ phụ thuộc hoàn toàn vào quy chế chi tiêu nội bộ tại cơ sở giáo dục đại học.

Trước thực trạng trên, ông Đáo kiến nghị Bộ GD&ĐT có thể hình thành các quy định theo hướng định hướng hoặc khuyến nghị các cơ sở giáo dục đại học thành lập đơn vị thanh tra nội bộ với số lượng nhân sự tương ứng làm nguyên tắc để các cơ sở giáo dục đại học bố trí số lượng người làm việc tại các đơn vị thanh tra nội bộ.

Việc định ra số lượng người làm việc trong tổ chức thanh tra nội bộ tại các cơ sở giáo dục đại học là có cơ sở và phù hợp.

Bởi hoạt động thanh tra nội bộ rộng lớn về tính chất, quy mô như vậy cần phải có một người nắm vững về pháp luật thanh tra tiếp đến một người am tường về kiến thức liên quan đến pháp luật về tiếp công dân, khiếu nại; một người chuyên sâu về lĩnh vực tài chính tài sản; một người chuyên về quản trị nhân sự thì mới có khả năng đảm đương khối lượng công việc với quy mô và tính chất phức tạp.

NGUYỄN QUYÊN