Tăng cường quan hệ Trung Quốc - Philippines

Đây là lần đầu tiên một nguyên thủ Trung Quốc thăm Philippines trong 13 năm trở lại đây. Philippines là điểm dừng chân cuối cùng trong khuôn khổ chuyến công du châu Á-Thái Bình Dương của ông Tập Cận Bình. Trước đó, ông đã tới Papua New Guinea, dự Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 26 và thăm cấp Nhà nước Brunei.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tại Diễn đàn cấp cao hợp tác quốc tế "Vành đai và Con đường" ở Bắc Kinh, tháng 5-2017. Ảnh: Tân Hoa Xã.

Theo Sputnik, ngày 19-11, trong một bài báo đăng trên tờ Philippine Star, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố: "Tôi thăm Philippines vào thời điểm này chủ yếu để tiến hành các cuộc thảo luận sâu rộng với Tổng thống Rodrigo Duterte về cách thức nâng tầm hợp tác toàn diện trong tình hình mới và đưa ra kế hoạch tổng thể nhằm giúp quan hệ song phương lên tầm cao mới. Chúng ta cần làm sâu sắc lòng tin chính trị lẫn nhau để duy trì sự phát triển của mối quan hệ Trung Quốc-Philippines".

Ông Richard Heydarian, chuyên gia phân tích ở Manila nhận định, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hy vọng trong chuyến thăm này, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ thực hiện đúng cam kết hỗ trợ tài chính trị giá 24 tỷ USD cho chương trình nâng cấp cơ sở hạ tầng đầy tham vọng mà hai nhà lãnh đạo đã nhất trí trong chuyến thăm Bắc Kinh của ông Rodrigo Duterte năm 2016.

Chương trình cơ sở hạ tầng, vốn là trung tâm chiến lược kinh tế của ông Rodrigo Duterte, gồm 75 dự án trọng điểm mà 1/2 trong số đó được cấp vốn thông qua các khoản cho vay, tài trợ hoặc đầu tư từ Trung Quốc. Tuy nhiên, theo các tài liệu do Manila công bố, cho đến thời điểm này, chỉ có 1/3 trong số các dự án trên được khởi công xây dựng với tổng trị giá khoảng 167 triệu USD. Số còn lại vẫn đang chờ phê duyệt tài chính từ phía Trung Quốc hoặc chờ chỉ định nhà thầu Trung Quốc.

Ông Benjamin Diokno, Bộ trưởng Ngân sách và Quản lý của Philippines nhận định, chuyến thăm của ông Tập Cận Bình rất quan trọng, không chỉ góp phần tăng cường quan hệ ngoại giao và hợp tác kinh tế giữa hai nước mà còn tiếp thêm động lực cho chương trình phát triển của Chính phủ Philippines. Ông cũng cho rằng, việc mong đợi Trung Quốc thực hiện toàn bộ các cam kết chỉ trong hai năm là không hợp lý. Tuy nhiên, vị quan chức này cũng hy vọng, Chủ tịch Tập Cận Bình có thể đẩy nhanh tiến độ thực hiện các cam kết sau chuyến thăm này. “Sự hợp tác này mang lại lợi ích cho cả hai nước", ông Benjamin Diokno nói.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, các dự án lớn được hai bên ký kết “đang được tiến hành suôn sẻ và tiếp tục đạt được những kết quả tích cực”. Trung Quốc muốn thúc đẩy thương mại, đầu tư và sớm khởi công xây dựng các dự án mà hai bên đã ký kết.

Về phần mình, Thứ trưởng Bộ Tài chính Philippines Gil Beltran bày tỏ sự lạc quan rằng, chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ góp phần tăng cường hơn nữa mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Manila. Ông Gil Beltran nói: “Quan hệ hợp tác giữa Trung Quốc và Philippines trong các lĩnh vực kinh tế và tài chính đang rất phát triển. Đó là điều chúng tôi mong đợi. Nhiều dự án cơ sở hạ tầng đang được triển khai. Tôi tin rằng, hai bên sẽ có nhiều dự án hợp tác hơn trong tương lai".

Quan hệ thương mại giữa Trung Quốc và Philippines hiện đang tăng trưởng đáng kể. Theo Ngân hàng Trung ương Philippines, trong 9 tháng năm 2017, kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc sang Philippines tăng 26% so với cùng kỳ năm 2016. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài từ Trung Quốc vào Philippines đã tăng lên 181 triệu USD trong 8 tháng năm 2018. Theo Ngân hàng Trung ương Philippines, con số này khá ấn tượng nếu so sánh với 28,8 triệu USD trong cả năm 2017.

DƯƠNG NGUYỄN