Tăng cường theo dõi thi hành pháp luật về đầu tư kinh doanh
Sáng 20-7, tại Hà Nội, Bộ Tư pháp tổ chức họp báo công tác tư pháp quý II/2017. Nhiều nội dung cụ thể từ thực tiễn đang được dư luận quan tâm, trong đó giải quyết các vấn đề pháp lý phát sinh trong quá trình thực hiện thi hành pháp luật trong nhiều lĩnh vực được các phóng viên quan tâm nêu ra tại cuộc họp báo.
Toàn cảnh buổi họp báo.
Đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân
Về kết quả công tác chủ yếu sáu tháng đầu năm 2017, Chánh Văn phòng Bộ Tư pháp Đỗ Đức Hiển, chủ trì họp báo, cho biết: Thực hiện Đề án tổng thể đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư giai đoạn 2013 – 2020, Bộ Tư pháp đã rà soát, đề xuất phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư thuộc phạm vi chức năng quản lý Nhà nước của Bộ, trình Chính phủ ban hành Nghị quyết số 58/NQ-CP.
Nghị quyết đã thông qua phương án đơn giản hóa đối với 109 thủ tục hành chính thuộc 15 lĩnh vực quản lý Nhà nước của Bộ Tư pháp. Cụ thể, đề xuất bãi bỏ hai thủ tục “Thông báo có quốc tịch nước ngoài” và thủ tục “Cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân”; sửa đổi, bổ sung theo hướng đơn giản hóa về thành phần hồ sơ và mẫu đơn, tờ khai đối với 107 thủ tục hành chính trên cơ sở khai thác, sử dụng 15 trường thông tin cơ bản về công dân tại Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư nhằm giảm bớt giấy tờ, các thông tin công dân phải cung cấp cho các cơ quan.
Đơn giản hóa thủ tục hành chính cụ thể gồm: Sáu thủ tục trong lĩnh vực lý lịch tư pháp, 10 thủ tục trong lĩnh vực nuôi con nuôi, ba thủ tục trong lĩnh vực thi hành án dân sự, 35 thủ tục trong lĩnh vực hộ tịch, chín thủ tục trong lĩnh vực chứng thực, bảy thủ tục trong lĩnh vực quốc tịch, năm thủ tục trong lĩnh vực trợ giúp pháp lý, hai thủ tục trong lĩnh vực bồi thường nhà nước, hai thủ tục trong lĩnh vực đăng lý giao dịch bảo đảm và 30 thủ tục trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp (công chứng, luật sư, tư vấn pháp luật, trọng tài thương mại, đấu giá tài sản, quản tài viên).
(Theo báo cáo của Bộ Tư pháp)
Chánh Văn phòng Bộ Tư pháp Đỗ Đức Hiển nhấn mạnh, tuy nhiên, đây mới chỉ là định hướng triển khai công việc. Để thực thi phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính, trước hết phải hoàn thành việc xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, theo quy định của Luật Hộ tịch dự kiến chậm nhất đến ngày 1-1-2020, đồng thời sửa đổi các quy định thủ tục hành chính trong các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành.
Chánh Văn phòng Bộ Tư pháp Đỗ Đức Hiển cho biết thêm, sáu tháng đầu năm, toàn ngành đã nỗ lực, tập trung cao cho công tác xây dựng, thẩm định văn bản quy phạm pháp luật. Bộ đã giúp Chính phủ trình Quốc hội thông qua ba luật, hai nghị quyết; chủ trì, phối hợp các bộ, ngành có liên quan rà soát, báo cáo Chính phủ và đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến đất đai, xây dựng, nhà ở, đầu tư, kinh doanh để bảo đảm tính thống nhất, khả thi.
Bên cạnh đó, công tác kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật có nhiều điểm sáng, chú trọng khâu xử lý văn bản trái pháp luật. Các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã thực hiện đăng ký khai sinh mới cho hơn 940 nghìn trường hợp.
Không được gây cản trở trong đăng ký khai sinh cho trẻ em
Tại buổi họp báo, đại diện Bộ Tư pháp cũng thông tin về một số vấn đề báo chí phản ánh trong thời gian qua liên quan đến hoạt động của Bộ, ngành Tư pháp.
Chung quanh việc người dân ở một số địa phương phải “nộp phạt” hoặc “tự nguyện đóng góp” một khoản tiền khi đăng ký khai sinh cho con thứ ba trở lên, Chánh Văn phòng Bộ Tư pháp Đỗ Đức Hiển cho biết, Bộ đã chỉ đạo Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực phối hợp Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật kiểm tra, xác minh.
Kết quả cho thấy, sự việc báo chí phản ánh là có thực, các địa phương cho biết, đây là một trong những biện pháp được áp dụng nhằm hạn chế tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên.
Tuy nhiên, theo đại diện Bộ Tư pháp, việc yêu cầu người dân phải “nộp phạt” hoặc “tự nguyện đóng góp” một khoản tiền mới được đăng ký khai sinh đối với trường hợp sinh con thứ ba trở lên là không phù hợp quy định pháp luật hiện hành, như: Công ước quốc tế về quyền trẻ em, Bộ luật Dân sự, Luật Trẻ em, Luật Hộ tịch và Luật Xử lý vi phạm hành chính...
Để khắc phục tình trạng này, Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực đã có công văn gửi Sở Tư pháp các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, chỉ đạo các cơ quan đăng ký hộ tịch trên địa bàn thực hiện đúng quy định và tạo mọi điều kiện thuận lợi để đăng ký khai sinh cho trẻ em; không có bất cứ hành vi cản trở, gây khó khăn trong việc đăng ký khai sinh cho trẻ em.
Theo đó, các đơn vị rà soát, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật và của địa phương về đăng ký hộ tịch nói chung và đăng ký khai sinh nói riêng, nếu phát hiện có sai phạm, đề nghị chấn chỉnh kịp thời. Trường hợp địa phương ban hành văn bản dưới bất kỳ hình thức nào nhằm thu tiền của người dân liên quan đến việc đăng ký khai sinh do sinh con thứ ba trở lên thì đề xuất bãi bỏ...
Về xử phạt lái xe không mang bản chính Giấy đăng ký xe
Đại diện Bộ Tư pháp cho biết, gần đây có nhiều bài viết trên các phương tiện thông tin đại chúng phản ánh về việc xử phạt vi phạm hành chính đối với người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ không mang bản chính Giấy đăng ký xe, trong đó nhiều trường hợp là ô-tô đang được thế chấp tại các tổ chức tín dụng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự.
Về vấn đề này, Bộ đã giao Cục Quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật phối hợp Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực và Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm nghiên cứu, đề xuất hướng xử lý. “Trên cơ sở các ý kiến phản ánh, nghiên cứu các quy định của pháp luật hiện hành và yêu cầu thực tiễn, Cục Quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật đã phối hợp với các đơn vị có liên quan xây dựng, trình lãnh đạo Bộ Tư pháp báo cáo Thủ tướng Chính phủ về vấn đề này”, đại diện Bộ Tư pháp cho biết.
Tại buổi họp báo, đồng chí Đặng Thanh Sơn, Cục trưởng Quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật thông tin thêm, hiện có khoảng 1,3 triệu ô-tô đang thực hiện việc thế chấp Giấy đăng ký xe tại ngân hàng.
Theo đó, việc xử phạt đối với người điều khiển phương tiện không mang theo bản chính đăng ký xe mà chỉ có bản sao công chứng và giấy chứng nhận của tổ chức tín dụng đã dẫn tới sự hoang mang, phản ứng trong dư luận.
Việc lực lượng cảnh sát giao thông xử phạt là có cơ sở pháp lý, cụ thể tuân thủ theo Nghị định số 46/2016/NĐ-CP của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt. Trong khi đó, các tổ chức tín dụng giữ bản chính đăng ký xe là một thực tiễn, xuất phát từ việc các ngân hàng muốn bảo đảm an toàn trong hoạt động kinh doanh nên giữ giấy tờ bản chính để tránh phát sinh nợ xấu.
“Rõ ràng quy định pháp luật chưa đồng bộ, chưa rõ ràng, minh bạch. Nếu tiếp tục xử phạt với người dân chỉ mang theo bản sao có thể tác động tiêu cực tới hoạt động tài chính kinh tế”, Cục trưởng Quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật cho rằng, trong thời gian tới cần điều chỉnh hệ thống pháp luật để người dân, doanh nghiệp thực hiện thống nhất.
Trong quý III/2017, Bộ Tư pháp tiếp tục phối hợp các cơ quan chuẩn bị kỹ hồ sơ dự án Luật sửa đổi, bổ sung Luật Lý lịch tư pháp và các báo cáo trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ tư; chuẩn bị và tổ chức triển khai thi hành các luật, nghị quyết thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước hoặc có tác động lớn đến việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Bộ, ngành Tư pháp.
“Bộ sẽ tăng cường công tác theo dõi thi hành pháp luật trong lĩnh vực đầu tư kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp; nghiên cứu, đánh giá tình hình thi hành pháp luật trong lĩnh vực luật sư, công chứng…”, Chánh Văn phòng Bộ Tư pháp cho biết.
