Tăng tuổi nghỉ hưu cần phù hợp với từng ngành nghề

Ông Đào Ngọc Dung - Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Phó Trưởng Ban chỉ đạo cải cách chính sách tiền lương, BHXH và ưu đãi người có công cho rằng: “Muốn phát triển được BHXH thì phải chú ý phát triển kinh tế, đặc biệt là kinh tế tư nhân. Hiện nay chúng ta còn 15,6 triệu hộ kinh doanh cá thể, thời gian tới phải tập trung cao phát triển BHXH trong lực lượng này. Bên cạnh đó, cần ban hành chính sách nâng cao tính hấp dẫn của BHXH, nâng cao cơ chế hỗ trợ. Hiện nay Nhà nước hỗ trợ chi phí 30% cho hộ nghèo tham gia BHXH, hộ cận nghèo được hỗ trợ 25% và người bình thường 10% để tham gia BHXH, tuy nhiên vẫn chưa đủ tính hấp dẫn” - ông Dung nói.

Ông Dung cho rằng, người nghèo dù có được Nhà nước hỗ trợ 30% chi phí thì cũng khó có thể tham gia BHXH được. Hiện nay một số nước như Indonesia, Trung Quốc hỗ trợ hộ nghèo tham gia BHXH lên tới 60%. Việt Nam có bài học BHYT hiện nay có độ bao phủ lớn (hơn 83% dân số tham gia BHYT - PV) là nhờ sự đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước cho người dân chiếm tỷ trọng lớn.

Một trong những mục tiêu quan trọng trong cải cách BHXH là nâng diện bao phủ của BHXH. Ảnh: I.T

Đồng chí Phùng Quốc Hiển - Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, nhằm hướng tới BHXH toàn dân, cần tăng BHXH bắt buộc về đối tượng và quy mô, bởi trong tổng số 53 triệu lao động hiện nay mới chỉ có 13 triệu người tham gia BHXH bắt buộc và chỉ có 200.000 người tham gia BHXH tự nguyện. Bên cạnh đó, Trung ương cũng cần cân nhắc việc thay đổi điều kiện hưởng chế độ hưu trí từ 20 năm tham gia BHXH xuống 10 năm như trong Đề án.

“Đây là vấn đề hết sức thận trọng, sau này có 10 năm đóng BHXH là đã nghỉ hưu rồi. Hiện nay là 20 năm, sau này xuống 10 năm thì tình hình quỹ của chúng ta như thế nào? Đóng 10 năm nhưng hưởng hưu trí 22 năm, thậm chí tuổi thọ tăng hơn nữa thì cân đối quỹ như thế nào?” - ông Hiển nêu ý kiến.

Một trong những vấn đề trọng tâm trong cải cách BHXH là nâng tuổi nghỉ hưu. Các đại biểu cho rằng, đây là xu thế tất yếu, trong bối cảnh Việt Nam sắp phải đối mặt với già hóa dân số, biến đổi của thị trường lao động, đảm bảo cân đối quỹ BHXH...

Theo Bộ trưởng Bộ LĐTBXH Đào Ngọc Dung, tuổi nghỉ hưu thực tế của Việt Nam hiện nay thấp nhất trong khu vực, bình quân là 54,3 (nam là 55,6 tuổi; nữ là 52,6 tuổi). Mức đóng BHXH bình quân là 22%, mức hưởng 70% trung bình. Nam đóng bảo hiểm hiện nay bình quân là 28 năm và hưởng lương hưu 22,5 năm, nữ đóng bảo hiểm 23 năm nhưng hưởng lương hưu tới 27 năm sau khi về hưu.

Một trong những cải cách trọng tâm BHXH chính là nâng tuổi nghỉ hưu. Ảnh: I.T

“Do vậy, việc quỹ tự cân đối là rất khó khăn, nếu chúng ta không quyết tâm thì không thể làm được. Đây là thời cơ vàng để quyết định chủ trương này. Nếu bắt đầu điểu chỉnh tuổi nghỉ hưu từ năm 2021 thì phải tới năm 2025 mới có những phụ nữ đầu tiên nghỉ hưu ở tuổi 56 (với phương án mỗi năm tăng 3 tháng tuổi hưu - PV)” – ông Dung nhấn mạnh.

Đồng tình với quan điểm nâng tuổi hưu nhưng bà Nguyễn Thị Thu Hà - Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đề nghị cần phải nghiên cứu để xem xét các quy định nghỉ hưu phù hợp với đối tượng.

“Có lẽ cũng cần tính đến các đối tượng do đặc thù nghề nghiệp, lao động độc hại, một số ngành nghề có thể do tính chất lao động, thời gian làm việc, thời gian lao động rất sớm. Như vậy, chúng ta nên giữ nguyên việc nghỉ hưu sớm theo độ tuổi như hiện nay đối với một số đối tượng, ngành nghề như diễn viên múa, vận động viên thể thao hay những ngành nghề như hầm lò, cầu đường… Cần đánh giá tác động của chính sách này đối với nhóm đối tượng đặc thù. Thêm vào đó cần có các chính sách chuyển đổi ngành nghề cho các đối tượng này nếu họ còn lao động” – bà Hà nói.

Cơ quan thuế thực hiện thu phí BHXH

“Theo tính toán, việc nợ BHXH xảy ra ở hầu hết các tỉnh thành, ước tính đến giữa năm 2017 số nợ BHXH là gần 15.000 tỷ đồng. Theo tôi, cơ quan thuế có thể sẽ thực hiện đồng thời thu thuế và thu các khoản BHXH bắt buộc của các đơn vị sử dụng lao động. Qua đó sẽ hạn chế tình trạng chây ì, trốn đóng, đóng thiếu BHXH và tình trạng 2 sổ lương như hiện nay. Bên cạnh đó, đề nghị thực hiện tốt việc cấp công đoàn cơ sở khởi kiện chủ doanh nghiệp nếu chậm đóng BHXH cho người lao động, tăng mức phạt”.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Bí thư tỉnh Bình Thuận

Quốc Thanh - Nguyệt Tạ