Tập trung phân tích, đánh giá toàn diện những kết quả đạt được, khó khăn, hạn chế để đề xuất các giải pháp có tính đột phá, góp phần phát triển kinh tế - xã hội *

Ảnh: Trần Tuyền

- Kính thưa đồng chí Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ chính trị, Chủ tịch Quốc hội Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam!

- Kính thưa các đồng chí lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương!

- Kính thưa các đồng chí lãnh đạo tỉnh, các vị đại biểu Quốc hội, các vị đại biểu HĐND tỉnh, các vị đại biểu khách mời!

- Thưa toàn thể cử tri và Nhân dân trong tỉnh!

Hôm nay, HĐND tỉnh khóa VIII, nhiệm kỳ 2021 - 2026 tổ chức Kỳ họp thứ 18, kỳ họp thường lệ giữa năm theo luật định. Kỳ họp diễn ra vào những ngày tháng 7, tháng tri ân và đền ơn đáp nghĩa. Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Quảng Trị đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, có ý nghĩa đối với các thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng, hướng đến kỷ niệm 76 năm Ngày Thương binh liệt sĩ 27/7 (1947 -2023). Đặc biệt, kỳ họp vinh dự đón đồng chí Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ chính trị, Chủ tịch Quốc hội tham dự phiên khai mạc và phát biểu chỉ đạo. Thay mặt Thường trực HĐND tỉnh, tôi nhiệt liệt chào mừng và trân trọng gửi đến đồng chí Chủ tịch Quốc hội, các đồng chí lãnh đạo các cơ quan trung ương, các đồng chí lãnh đạo tỉnh, các vị đại biểu Quốc hội, các vị đại biểu HĐND tỉnh, các vị khách quý cùng toàn thể cử tri và Nhân dân trong tỉnh lời chúc sức khỏe, hạnh phúc. Chúc kỳ họp thành công tốt đẹp!

Kính thưa quý vị đại biểu!

Năm 2023 là năm thứ 3 triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ 17 và Nghị quyết phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025 của HĐND tỉnh. Đến nay, chúng ta đã đi qua nửa chặng đường trong bối cảnh có nhiều thuận lợi nhưng cũng gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí nhân đôi thách thức: tình hình thế giới, khu vực nhiều biến động, nhanh chóng và khó lường; thời tiết, biến đổi khí hậu, thiên tai diễn biến phức tạp, dịch bệnh COVID-19 bùng phát lan rộng, gây hậu quả nghiêm trọng... đã tác động tiêu cực đến nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội, ảnh hưởng lớn đến sản xuất - kinh doanh, sinh kế và đời sống Nhân dân trên địa bàn tỉnh.

Do đó, yêu cầu đặt ra tại kỳ họp lần này, HĐND tỉnh tập trung xem xét, đánh giá việc thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh 6 tháng đầu năm 2023, gắn liền với kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội nửa nhiệm kỳ 2021 - 2025; quyết định một số biện pháp, nhiệm vụ chủ yếu trong 6 tháng cuối năm, phấn đấu hoàn thành mục tiêu kinh tế - xã hội năm 2023, tiếp tục tạo tiền đề, nền tảng vững chắc và điều kiện thuận lợi, bứt phá thực hiện thắng lợi mục tiêu kinh tế - xã hội cho cả giai đoạn 2021-2025, trong đó mục tiêu quan trọng nhất là đưa Quảng Trị đạt trình độ phát triển trung bình cao của cả nước.

Ngay từ những ngày đầu năm, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành sát sao, quyết tâm cao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh và cả hệ thống chính trị, cùng với sự đồng hành ủng hộ của Nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp, nền kinh tế tỉnh nhà đã có những bước phát triển quan trọng trên tất cả các lĩnh vực.

Tổng sản phẩm trên địa bàn ước tính tăng 6,52% so với cùng kỳ năm trước. Về cơ cấu kinh tế, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỉ trọng 22,81%; khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm 25,81%; khu vực dịch vụ chiếm 47,17%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm chiếm 4,21%. Nông nghiệp được mùa toàn diện; công nghiệp xây dựng, thương mại - dịch vụ có bước phát triển; các dự án trọng điểm được tập trung chỉ đạo.

Lĩnh vực văn hóa, xã hội có mặt chuyển biến tích cực; các sự kiện lịch sử quan trọng, trong đó có hoạt động kỷ niệm 50 năm ngày ra mắt Trụ sở Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam; kỷ niệm 55 năm Ngày chiến thắng Đường 9 - Khe Sanh, lần nữa kể lại ký ức không hề phai mờ của nhiều thế hệ cũng như những đổi thay trên mảnh đất Quảng Trị yêu thương. Đồng thời, khơi dậy và phát huy sức mạnh nội sinh để góp phần xây dựng Quảng Trị, xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh và hạnh phúc.

Các nhiệm vụ giáo dục đào tạo, văn hóa, thể thao, du lịch, chăm sóc sức khỏe Nhân dân, chính sách an sinh, phúc lợi xã hội, chăm lo gia đình chính sách, hộ nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số được quan tâm thực hiện đầy đủ, kịp thời. Việc thực hiện 3 Chương trình quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có nhiều chuyển biến tích cực. Quốc phòng - an ninh tiếp tục được củng cố và tăng cường; trật tự an toàn xã hội được giữ vững; công tác đối ngoại được duy trì và phát triển.

HĐND tỉnh đánh giá cao kết quả đạt được trong 6 tháng đầu năm 2023. Tuy nhiên, nền kinh tế tỉnh nhà vẫn đang đứng trước những khó khăn, thách thức rất lớn: tổng sản phẩm trên địa bàn ước tính tăng 6,52% nhưng quy mô tăng trưởng thấp, nhất là lĩnh vực công nghiệp, xây dựng và dịch vụ; cơ cấu giữa ngành nông nghiệp và phi nông nghiệp chuyển dịch chưa phù hợp so với mục tiêu đề ra. Tiến độ xây dựng quy hoạch tỉnh, quy hoạch vùng huyện, quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn chậm, ảnh hưởng đến điều hành kinh tế - xã hội.

Quản lý nhà nước trên lĩnh vực tài nguyên khoáng sản, nhất là việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở, đất sản xuất, đất xây dựng trụ sở các cơ quan, đơn vị chuyển biến chậm. Đất rừng sản xuất của các công ty lâm nghiệp giao về địa phương còn nhiều bất cập, hầu hết là diện tích bị xâm lấn không quy được chủ rừng.

Tiến độ giải ngân vốn đầu tư công đạt thấp, kể cả vốn các chương trình mục tiêu quốc gia; các dự án trọng điểm triển khai cầm chừng; nhiều dự án thu hút đầu tư vẫn trong tình trạng quy hoạch treo, chậm xử lý; các dự án sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi sắp đến hạn đóng dự án nhưng vẫn còn nhiều rào cản chưa được giải quyết.

Sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phục hồi chậm; chính sách tiền tệ được nới lỏng, nhưng tăng trưởng tín dụng vẫn đạt thấp. Thu ngân sách gặp nhiều khó khăn, một số nguồn thu có quy mô lớn nay đã sụt giảm, không phát sinh doanh thu chịu thuế; không có nguồn thu đột biến; thu từ nguồn đấu giá quyền sử dụng đất giảm sâu, thị trường bất động sản ngừng trệ, khả năng thanh khoản thấp.

Khó khăn của ngành y tế ảnh hưởng đến công tác chăm sóc sức khỏe của Nhân dân, quyền lợi hợp pháp của người bệnh tham gia bảo hiểm y tế. Vai trò quản lý nhà nước và sự phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương nhiều mặt thiếu đồng bộ, phản ứng chính sách còn chậm; một số bộ phận cán bộ đang còn tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm, né tránh, đùn đẩy trong xử lý công vụ.

Trên cơ sở báo cáo của UBND tỉnh và báo cáo thẩm tra của các Ban HĐND tỉnh, nhất là tiếp thu ý kiến chỉ đạo của đồng chí Chủ tịch Quốc hội tại phiên khai mạc của kỳ họp, đề nghị các vị đại biểu HĐND tỉnh tập trung phân tích, đánh giá khách quan, sát thực, toàn diện những kết quả đạt được, những khó khăn, hạn chế; làm rõ trách nhiệm, nguyên nhân khách quan, chủ quan; dự báo sát với tình hình thời gian tới. Từ đó, đề xuất các giải pháp hữu hiệu, mạnh mẽ, quyết liệt, có tính đột phá, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà. Theo đó, cần tập trung các nhiệm vụ chủ yếu sau:

Hoàn thành quy hoạch tỉnh Quảng Trị thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; ưu tiên quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn, hệ thống kết cấu hạ tầng, khu công nghiệp, khu chức năng trong khu kinh tế.

Tăng cường quản lý nhà nước về tài nguyên, nhất là đất đai và khoáng sản, tập trung giải quyết những vướng mắc về thủ tục, hồ sơ địa chính, thu hồi và bàn giao đất rừng từ các tổ chức về địa phương, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng cho các dự án trọng điểm, nhất là cao tốc Bắc Nam Vạn Ninh - Cam Lộ, Khu công nghiệp Quảng Trị, sân bay, cảng biển.

Tập trung chỉ đạo sản xuất - kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, hỗ trợ thủ tục đầu tư cho các dự án trọng điểm; tiếp tục triển khai 3 chương trình mục tiêu quốc gia, gắn với thực hiện có hiệu quả các lĩnh vực văn hóa xã hội.

Tăng cường công tác quốc phòng - an ninh, tư pháp, nội chính và phòng, chống tham nhũng tiêu cực; sức mạnh của khu vực phòng thủ gắn với diễn tập khu vực phòng thủ, phòng thủ dân sự tỉnh năm 2023 và kinh tế đối ngoại, hội nhập quốc tế.

Kính thưa kỳ họp!

Ngoài nội dung trọng tâm nêu trên, kỳ họp sẽ thảo luận và quyết định các nội dung quan trọng khác, bao gồm 3 nhóm nội dung sau đây:

Về đầu tư công, có 15 nội dung về phê duyệt chủ trương đầu tư; điều chỉnh chủ trương đầu tư; điều chỉnh kế hoạch đầu tư trung hạn 5 năm 2021 - 2025; điều chỉnh kế hoạch vốn năm 2023; kéo dài thời gian thực hiện kế hoạch vốn năm 2022 sang năm 2023; bổ sung vốn chương trình mục tiêu quốc gia. Đề nghị các vị đại biểu xem xét trên tinh thần linh hoạt, sử dụng hiệu quả, giải ngân hết kế hoạch vốn đầu tư công nhưng phải bảo đảm tính kế hoạch, tính chiến lược, không vì kế hoạch ngắn hạn, giới hạn khuôn khổ của từng nguồn vốn mà làm mất tính cân đối của trung hạn.

Nhất là nguồn thu đấu giá quyền sử dụng đất sẽ sụt giảm nhưng không để biên độ giao động quá lớn, tránh tình trạng dồn vốn vào cuối kỳ kế hoạch năm 2025; không vì khó khăn hiện tại mà đưa ra các giải pháp thiếu tính dài hạn. Cần rà soát tổng thể, toàn diện, tính toán, cân nhắc đầy đủ, tuân thủ sự lãnh đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đối với việc điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 nguồn vốn ngân sách trung ương hỗ trợ và dự kiến kế hoạch đầu tư công năm 2024.

Về ngân sách, cơ chế chính sách địa phương, có 9 nội dung về sửa đổi chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư; chế độ dinh dưỡng đặc thù đối với huấn luyện viên, vận động viên thuộc đội tuyển năng khiếu tỉnh, đội tuyển thể thao người khuyết tật tỉnh và các đội tuyển cấp huyện đang tập trung tập huấn, thi đấu các giải thể thao; hỗ trợ cước thuê bao dịch vụ vệ tinh giám sát hành trình tàu cá trên địa bàn tỉnh; quy định nội dung chi, mức chi cho công tác y tế - dân số; quy định nội dung, mức chi đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, sinh viên Nước Cộng hòa DCND Lào; quy định mức thu, miễn, giảm, chế độ thu nộp các khoản phí, lệ phí đối với hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến;

Quy trình, thủ tục thanh toán, quyết toán các nguồn vốn được lồng ghép thực hiện các Chương trình MTQG; phê chuẩn điều chỉnh quyết toán thu NSNN trên địa bàn, quyết toán thu, chi ngân sách địa phương năm 2021; điều chỉnh kế hoạch tài chính công 5 năm giai đoạn 2021 - 2025. Đề nghị HĐND tỉnh xem xét sự phù hợp với quy định của pháp luật và yêu cầu thực tiễn của địa phương, tính cấp bách cân đối với nguồn lực, khả năng ngân sách trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo.

Về chủ trương thu hồi đất; chuyển đổi mục đích sử dụng đất, có 64 dự án cần thu hồi đất, với diện tích 130 ha; 15 dự án chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa, với diện tích 13 ha và chuyển đổi mục đích sử dụng rừng gần 6 ha. Đề nghị HĐND tỉnh xem xét bảo đảm quy định của Luật Đất đai, Luật Lâm nghiệp, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và các quy hoạch có liên quan, tạo thuận lợi cho việc triển khai thực hiện các dự án, nhưng không để xảy ra tình trạng lợi ích cục bộ, hoặc trở thành quy hoạch treo.

Đồng thời, xem xét việc thực hiện giải pháp bảo đảm đất ở, đất sản xuất cho các hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số miền núi đang thiếu đất; giải pháp giao đất có thu tiền sử dụng đất cho các đơn vị sự nghiệp công lập nhằm thực hiện tốt cơ chế tự chủ tài chính theo quy định của pháp luật.

Cũng tại kỳ họp lần này, HĐND tỉnh sẽ tập trung thảo luận, cho ý kiến vào Chương trình giám sát năm 2024 của HĐND tỉnh; xem xét báo cáo công tác của Thường trực HĐND, UBND, các Ban của HĐND, các cơ quan tư pháp và cơ quan khác theo luật định; kiện toàn các chức danh do HĐND tỉnh bầu đối với phó trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách và phó trưởng Ban Dân tộc HĐND tỉnh.

Kính thưa quý vị đại biểu!

Để chuẩn bị tốt nội dung kỳ họp, Thường trực HĐND, UBND và các cơ quan, đơn vị đã tổ chức các phiên làm việc, bàn bạc, thảo luận và đi đến thống nhất nội dung trình kỳ họp; các Ban HĐND tỉnh đã tích cực trong công tác giám sát, thẩm tra. Các Tổ đại biểu tổ chức tiếp xúc cử tri và họp tổ để thảo luận các nội dung trình kỳ họp; thư ký kỳ họp tổng hợp đầy đủ nội dung họp Tổ đại biểu để trình bày tại kỳ họp, đây là hình thức đổi mới của kỳ họp, nhằm dành thời lượng cho hoạt động chất vấn, trả lời chất vấn, giải trình.

Với 52 báo cáo, đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết trình kỳ họp lần này có ý nghĩa rất quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh năm 2023 và cả giai đoạn 2021 - 2025. Vì vậy, tôi trân trọng đề nghị các đại biểu HĐND tỉnh, đại biểu tham dự kỳ họp phát huy trách nhiệm, tập trung nghiên cứu, thảo luận sôi nổi, chất vấn, thể hiện quan điểm, chính kiến để các quyết nghị của HĐND tỉnh thực sự đi vào cuộc sống, phù hợp, đáp ứng yêu cầu thực tiễn của địa phương.

Với tinh thần đó, thay mặt Chủ tọa Kỳ họp, tôi xin tuyên bố khai mạc kỳ họp thứ 18 HĐND tỉnh.

Kính chúc quý vị đại biểu cùng toàn thể cử tri và Nhân dân trong tỉnh sức khỏe, bình an. Chúc Kỳ họp thành công, hoàn thành chương trình đã xác định.

Xin trân trọng cảm ơn!

* Đầu đề do tòa soạn đặt