Tập trung tháo gỡ vướng mắc mặt bằng các dự án GT trọng điểm

Tại cuộc họp, Chủ tịch TP đánh giá: mặc dù đã có cố gắng nhưng công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) còn chậm, ảnh hưởng tới tiến độ thi công các dự án. Trong khi đó, cơ chế chính sách về đền bù, GPMB còn nhiều vướng mắc, đặc biệt là khâu xác định đơn giá đền bù, bố trí tạm cư, tái định cư; khâu chỉ đạo điều hành còn chưa quyết liệt ở tất cả các cấp; sự phối hợp giữa các đơn vị liên quan còn chưa thường xuyên…

Dự án xây dựng cầu Nhật Tân đang chậm tiến độ vì thiếu mặt bằng. Ảnh: Huy Hùng

Theo Ban Chỉ đạo GPMB TP Hà Nội, cả 10 dự án giao thông trọng điểm trên địa bàn Thủ đô do Bộ GTVT làm chủ đầu tư đều đang gặp vướng mắc trong công tác GPMB. Điển hình là dự án xây dựng cầu Nhật Tân và đường dẫn 2 đầu cầu theo kế hoạch là phải xong GPMB vào tháng 5-2013 nhưng hiện đang vướng 1,59ha đất liên quan đến 138 hộ dân trên địa bàn phường Phú Thượng (quận Tây Hồ). Trong đó 111/138 hộ không hợp tác, không cho các tổ công tác vào khảo sát, đo đạc với lý do giá bồi thường thấp và đòi hỏi phải được đối thoại trực tiếp với lãnh đạo UBND TP; dự án đường nối từ cầu Nhật Tân đến sân bay Nội Bài theo kế hoạch phải xong GPMB trong tháng 6-2013 nhưng đến nay vẫn còn rất bộn bề. Đặc biệt tại khu vực huyện Sóc Sơn còn tới 347 hộ chưa bàn giao mặt bằng; dự án xây dựng quốc lộ 3 mới Hà Nội-Thái Nguyên phải hoàn thành GPMB trong tháng 5-2013 nhưng đến nay mới chỉ xong phần thuộc địa phận huyện Đông Anh. 2,37ha đất trên địa bàn huyện Gia Lâm và Sóc Sơn đang vướng mắc do dân kiến nghị nâng giá đền bù hoặc đang khó khăn trong việc xác định giá đất ở làm căn cứ bồi thường. Một số dự án khác như đường cao tốc Nội Bài-Lào Cai, nhà ga T2 Cảng hàng không quốc tế Nội Bài… đã cơ bản xong mặt bằng cho chủ đầu tư nhưng tại một số hạng mục nhỏ làm ảnh hưởng chung tới dự án.

Tại cuộc họp, đại diện các quận, huyện cho rằng: cơ chế, chính sách trong công tác đền bù, hỗ trợ và TĐC có nhiều thay đổi nên các địa phương gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt là khâu xác định giá đất ở làm căn cứ lên phương án đền bù. Tại nhiều dự án đang gặp khó khăn về nguồn vốn phục vụ GPMB và xây dựng hạ tầng kỹ thuật các khu đất TĐC. Như khu TĐC tại chỗ thuộc 2 xã Quang Tiến và Phù Lỗ (huyện Sóc Sơn), UBND huyện Sóc Sơn đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và lập dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật nhưng đến nay vẫn chưa được bố trí vốn để trả cho các hộ.

Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường kiến nghị: quỹ thời gian còn lại không nhiều, Bộ GTVT đề nghị TP Hà Nội chỉ đạo các địa phương tập trung quyết liệt hơn nữa cho công tác GPMB. Ngay khi có mặt bằng sạch, Bộ GTVT sẽ chỉ đạo các chủ đầu tư, nhà thầu khẩn trương thi công để dự án hoàn thành đúng tiến độ. Rút kinh nghiệm từ gói thầu số 3 dự án xây dựng cầu Nhật Tân bị nhà thầu Nhật Bản yêu cầu đền bù những phát sinh chi phí do chậm GPMB nên đã có những gói thầu, Bộ chưa dám giao cho nhà thầu nước ngoài thi công vì sợ bị phạt. Về nguồn vốn, Bộ GTVT sẽ cố gắng chủ động bố trí đủ và kịp thời để giải ngân phục vụ chi trả cho người dân.

Kết luận cuộc họp, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Thảo chỉ rõ: chậm trễ trong khâu GPMB có nhiều lý do. Cụ thể: cơ chế, chính sách, đặc biệt là việc xác định đơn giá đền bù còn chưa rõ ràng. Cách hiểu về việc bố trí tạm cư cho người dân giữa các sở ngành và quận huyện còn chưa thống nhất. Khâu chỉ đạo, điều hành còn chưa quyết liệt ở tất cả các cấp. Sự phối hợp giữa các bên chưa thường xuyên, chặt chẽ. Vướng mắc vì thế mà lớn dần. Các vấn đề này cần phải chấn chỉnh ngay. Khối lượng công việc tại từng dự án còn rất lớn. Tiến độ GPMB không thể chậm trễ hơn nữa. UBND TP yêu cầu các sở ngành, quận, huyện liên quan khẩn trương lập phương án đền bù GPMB, công khai với dân và kịp thời bố trí đủ kinh phí để chi trả; Sở Tài chính sớm dự thảo văn bản giao cho các quận, huyện chủ động đề xuất mức giá bồi thường trình TP phê duyệt, trong đó có xem xét hệ số K phù hợp với điều kiện từng địa phương. Nguyên tắc xuyên suốt của TP là các phương án đã phê duyệt sẽ không thay đổi để bảo đảm công bằng xã hội. Không thể người đi sau có lợi hơn những người đã chấp hành đi trước. TP cũng yêu cầu phải đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng kỹ thuật các khu TĐC để bàn giao cho dân. Trong lúc chờ xây dựng khu TĐC, phương án tạm cư cho dân cũng phải rất cụ thể, rõ ràng nhằm bảo đảm điều kiện sống của người dân. Khi các vướng mắc đã được tháo gỡ, nếu người dân vẫn cố tình chây ỳ, chống đối thì cương quyết áp dụng biện pháp cưỡng chế…