Tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá, Philippines có nên kiện ra Tòa án Quốc tế?

Một tàu đánh cá Philippines hoạt động trên vùng biển ngoài khơi thị trấn Masinloc, tỉnh Zambales của nước này, hồi năm 2015. Ảnh: Reuters.

Tàu cá bị lật, 14 người mất tích

Cùng dẫn nguồn tin từ lực lượng cảnh sát biển Philippines nhưng báo Inquirer cho biết 12 người đã mất tích trong khi tờ Rappler nói rằng số người mất tích lên đến 14. Sự việc xảy ra cách thị trấn Paluan, tỉnh Occidental Mindoro, khoảng 24 km.

Theo Rappler, tàu cá Philippines va chạm với "một tàu hàng Trung Quốc" trong khi Inquirer nói con tàu mang cờ đặc khu Hong Kong.

"Khi đội của chúng tôi tới khu vực, họ nhìn thấy tàu cá đã bị lật nhưng không tìm thấy bất kỳ ai", Commodore Leovegildo Panopio, chỉ huy lực lượng cảnh sát biển quận Nam Tagalog, nói.

Đến gần trưa cùng ngày, nhà chức trách trục vớt được thân tàu cá bị đâm nhưng không thấy ngư dân trên tàu. Khám nghiệm cho thấy thân tàu bị hư hại nặng, lõm sâu vào bên trong.

Lực lượng Bảo vệ bờ biển sau đó cho người lên tàu Vienna Wood để tra hỏi nhưng chủ tàu cũng thú nhận là không rõ số phận thuyền viên tàu Liberty Cinco.

Biển động mạnh khiến công tác tìm kiếm phải gián đoạn song cơ quan chức năng sẽ nối lại hoạt động vào sáng sớm ngày 29/6.

Trước đó, vào ngày 9/6/2019, chiếc tàu cá Gem-Vir 1 của Philippines bị tàu Yuemaobinyu 42212 của Trung Quốc đâm chìm gần bãi Cỏ Rong, phía đông bắc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.

Truyền thông Philippines khi đó cho biết sau khi đâm chìm tàu cá Philippines, tàu Trung Quốc đã lập tức chạy khỏi hiện trường, bỏ mặc 22 thuyền viên Philippines giữa biển khơi. Sau đó, những thuyền viên này được một tàu cá Việt Nam gần đó phát hiện và giải cứu.

Vài ngày sau khi xảy ra vụ việc, Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin viết trên Twitter rằng ông đã ủy quyền cho Đại sứ quán Philippines tại Anh gửi thư “cầu khẩn” lên Liên Hợp Quốc và Tổ chức hàng hải quốc tế (IMO).

Phía Trung Quốc thừa nhận một “tàu cá” nước này có liên quan đến vụ đâm chìm tàu Gem-Vir 1 nhưng bác bỏ cáo buộc về cách hành xử “đâm trúng và bỏ chạy” trong vụ việc.

Tuy nhiên, ông Carpio thời điểm đó nói rằng ông tin rằng một tàu dân quân biển của Trung Quốc có khả năng đứng sau vụ đâm chìm tàu Gem-Vir 1. Phía Philippines cũng đã gửi công hàm ngoại giao phản đối tới Trung Quốc.

Philippines nên kiện Trung Quốc ra ITLOS

Trước việc tàu cá Philippines bị đâm chìm vào năm ngoái, Cựu Phó Chánh án Tòa Tối cao Philippines Antonio Carpio hôm 11-6 đề xuất chính phủ nước này nên kiện Trung Quốc ra Tòa án Quốc tế về Luật Biển (ITLOS).

Cựu Phó Chánh án Tòa Tối cao Philippines Antonio Carpio. Ảnh: MINDA NEWS

Ông Antonio Carpio trả lời phỏng vấn kênh tin tức ABS-CBN, nói rằng Chính phủ Philippines nên kiện Trung Quốc ra ITLOS về việc Bắc Kinh không bồi thường 22 thuyền viên của một tàu cá Philippines bị tàu Trung Quốc đánh chìm hồi năm ngoái.

Philippines cũng yêu cầu Liên Hợp Quốc đặt ưu tiên bảo vệ mạng sống của các ngư dân trên biển lên hàng đầu. Vấn đề bảo vệ tính mạng của các ngư dân đã được Manila nêu ra liên tiếp kể từ khi xảy ra vụ việc trên.

“Chúng ta có thể tìm kiếm bồi thường (từ Trung Quốc) trước ITLOS (Tòa án Quốc tế về Luật Biển)”, ông Carpio phát biểu trong cuộc phỏng vấn ngày 11-6, nhấn mạnh Philippines có quyền đánh cá tại khu vực tàu Gem-Vir 1 bị tàu Trung Quốc đâm chìm.

Cựu Phó Chánh án Tòa Tối cao Philippines khẳng định Philippines có thể kiện đòi Trung Quốc bồi thường do những hành động của nước này với tàu Gem-Vir 1 xảy ra sau phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng tài Thường trực của Liên Hợp Quốc, vốn bác bỏ toàn bộ yêu sách phi pháp của Bắc Kinh đối với Biển Đông.

Tuy nhiên, ông Carpio thừa nhận rằng một động thái như vậy là rất xa vời do chính sách hiện tại của chính quyền Tổng thống Rodrigo Duterte với Trung Quốc.

Hải Doan (TH)