Thái Nguyên: Nguyên nhân dự án cấp bách nhưng tiến độ 'rùa bò'

“Cô độc” trong đấu thầu dự án nghìn tỷ

Tháng 7/2016, UBND tỉnh Thái Nguyên có văn bản giao Liên danh Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc – Tổng Công ty Cổ phần Xây dựng Giao thông 8 (Cienco 8) lập đề xuất Dự án Xây dựng cấp bách hệ thống chống lũ lụt sông Cầu kết hợp hoàn thiện hạ tầng đô thị hai bên bờ sông Cầu, TP. Thái Nguyên theo hình thức hợp đồng BT (Hợp đồng xây dựng - chuyển giao).

Tháng 8/2016, UBND tỉnh Thái Nguyên tiếp tục có quyết định phê duyệt chủ trương đề xuất Dự án. Tổng mức đầu tư thời điểm này là 9.811,6 tỷ đồng, thuộc dự án nhóm A; trình tự thủ tục thực hiện dự án nhóm A thuộc thẩm quyền chấp thuận đầu tư của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương về nguồn vốn, quy mô…

Trước tình hình đó, Tỉnh ủy và Thường trực HĐND tỉnh Thái Nguyên đã thống nhất chủ trương đổi tên “Dự án” thành “Đề án” và chia nhỏ ra thành 9 dự án thành phần (Dự án nhóm B - thuộc thẩm quyền phê duyệt của UBND tỉnh).

Sau khi chuyển đổi, tháng 10/2016, UBND tỉnh Thái Nguyên ban hành Quyết định số 2635/QĐ-UBND phê duyệt “Đề án xây dựng cấp bách hệ thống chống lũ lụt sông Cầu kết hợp hoàn thiện hạ tầng đô thị hai bên bờ sông Cầu, tỉnh Thái Nguyên”.

Từ đó, nhà đầu tư đã tổ chức lập 9 báo cáo nghiên cứu khả thi của 9 dự án trình các sở, ngành và UBND TP. Thái Nguyên, thẩm định, trình UBND tỉnh Thái Nguyên phê duyệt.

Tháng 11/2016 khi UBND tỉnh Thái Nguyên phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi 9 dự án thuộc Đề án. 9 dự án nói trên được công bố sơ tuyển lựa chọn nhà đầu tư trên mạng đấu thầu quốc gia theo quy định.

Liên danh Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc – Tổng Công ty Cổ phần Xây dựng Giao thông 8 (Cienco 8) "không có đối thủ" trong việc đấu thầu Đề án xây dựng cấp bách hệ thống chống lũ lụt sông Cầu kết hợp hoàn thiện hạ tầng đô thị hai bên bờ sông Cầu, tỉnh Thái Nguyên.

9 dự gồm: Xây dựng hoàn thiện hệ thống đê bờ Hữu sông Cầu đoạn qua TP. Thái Nguyên (dự án số 01); xây dựng hoàn thiện hệ thống đê bờ Tả sông Cầu đoạn qua TP. Thái Nguyên (dự án số 02); xây dựng hoàn thiện hệ thống đê hai bên suối Mo Linh đoạn qua TP. Thái Nguyên (dự án số 03); xây dựng hệ thống kè chống sạt lở đê hai bên sông và xây dựng 3 bến thuyền tại thượng lưu cầu Quang Vinh, cầu Gia Bẩy và thượng lưu đập Thác Huống (dự án số 04); xây dựng hoàn thiện hệ thống đường giao thông hai bên bờ sông Cầu (dự án số 05); nạo vét mở rộng lòng sông đoạn từ cầu Cao Ngạn đến đập Thác Huống (dự án số 06); xây dựng mở rộng đập Thác Huống, nâng cao mực nước đập Thác Huống về mùa kiệt lên 2m so với cao trình cũ và xây dựng đập dâng Quang Vinh (dự án số 07); xây dựng mới 4 cầu (Quang Vinh, Quang Vinh 2, Xuân Hòa, Huống Thượng) và sửa chữa nâng cấp cầu Gia Bảy (Dự án số 08); xây dựng mới cầu Bến Oánh qua sông Cầu và cầu Mo Linh qua suối Mo Linh (dự án số 09).

Sau khi công bố, chỉ có một nhà đầu tư mua hồ sơ mời tuyển và nộp hồ sơ dự tuyển là Liên danh Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc - Cienco 8.

Vì chỉ có một đơn vị tham gia đấu thầu nên đương nhiên Liên danh Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc – Cienco 8 đã trúng thầu.

Tháng 12/2016 các dự án số 01,03,05 đã được đơn vị liên danh này tổ chức thi công.

Những lo ngại dần thành hiện thực?

Ở thời điểm đó (tháng 12/2016), nhiều ý kiến lo ngại, với 9 dự án có tổng vốn đầu tư hàng nghìn tỷ đồng như vậy, làm thế nào để đảm bảo kiểm soát được Liên danh Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc – Tổng Công ty Cổ phần Xây dựng Giao thông 8 (Cienco 8) có đủ năng lực tài chính thực hiện đồng thời nhiều dự án?

Theo nhiều chuyên gia, trường hợp nhà đầu tư tham gia đồng thời 2 hay nhiều dự án, cần đưa thêm điều kiện vào hồ sơ mời sơ tuyển và hồ sơ mời thầu là tại thời điểm lựa chọn nhà đầu tư, phải có xác nhận của kiểm toán, phải liệt kê ra những dự án đang đầu tư; nếu kê khai sai, phải chịu hoàn toàn trách nhiệm. Ngoài ra, tại thời điểm ký hợp đồng cần yêu cầu nhà đầu tư nộp lại năng lực tài chính.

Những lo ngại tại thời điểm đó dường như đang thành hiện thực ở thời điểm hiện tại (tháng 10/2018). Bởi, Đề án đầu tư xây dựng cấp bách hệ thống chống lũ lụt sông Cầu kết hợp hoàn thiện hạ tầng đô thị hai bên bờ sông Cầu được triển khai từ tháng 12/2016 với các dự án số 01,03,05 nhưng đến nay, sau gần hai năm triển khai, mới có khoảng vài trăm mét trong tổng số gần 20km bờ kè được hoàn thành.

Năng lực của Liên danh Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc – Cienco 8 đang bị đặt dấu hỏi khi Đề án xây dựng cấp bách hệ thống chống lũ lụt sông Cầu kết hợp hoàn thiện hạ tầng đô thị hai bên bờ sông Cầu, tỉnh Thái Nguyên được triển khai xây dựng từ tháng 12/2016, nhưng đến này, sau gần hai năm, mới có khoảng vài trăm mét trong tổng số gần 20km bờ kè được hoàn thành.

Phóng viên đã ghi nhận thực tế, tại khu vực bên bờ sông Cầu đoạn qua phường Túc Duyên, Trưng Vương… thuộc địa phận thành phố Thái Nguyên, nhiều đoạn đê cũ đã bị phá bỏ, nhưng chưa kịp xây kè mới.

Điều này khiến người dân địa phương lo lắng và đặt nhiều nghi vấn xung quanh tiến độ, tính khả thi và ý nghĩa xã hội của Đề án do Liên danh Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc - Cienco 8 thực hiện.

Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng TP. Thái Nguyên cũng khẳng định, so với kế hoạch thì các dự án nói trên là chậm so với mục tiêu đặt ra.

Nguyên nhân của sự chậm trễ, được Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng TP. Thái Nguyên cho biết: “Văn bản của Thủ tướng và Bộ Tài chính về việc tạm dừng thanh toán đất công cho các dự án BT. Các nhà đầu tư nghe thấy như vậy thì có sự lưỡng lự trong việc triển khai thi công”.

Ở một diễn biến khác, dư luận cho rằng, tại thời điểm nộp hồ sơ dự thầu, Cienco 8 – đơn vị Liên danh cùng Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc là Công ty có năng lực hạn chế khi bị Bộ GTVT chỉ ra nhiều mặt yếu kém. Cụ thể, tại Quyết định số 1483/QĐ – BGTVT ban hành ngày 13/5/2016 của Bộ Giao thông Vận tải đã chỉ ra Cienco 8 là một trong những đơn vị “Chưa đáp ứng yêu cầu” với 9 gói thầu thực hiện.

Dù “tai tiếng” như vậy, nhưng không hiểu sao, Liên danh Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc – Cienco 8 vẫn được tham gia đấu thầu và trúng thầu.

Bàn về vấn đề này, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Thái Nguyên – ông Hoàng Thái Cương cho biết:

“Trong danh sách Bộ Giao thông Vận tải nói Cienco 8 là đơn vị yếu kém, nhưng Bộ này không nêu chi tiết yếu kém ở chỗ nào. Chính vì vậy Sở KH&ĐT không nắm nội dung đó.

Cơ quan đánh giá thì căn cứ vào nội dung mời thầu và hồ sơ dự thầu của nhà đầu tư. Khi mà người ta đã nộp hồ sơ, qua quá trình thẩm định, thấy đúng quy trình thủ tục theo quy định của pháp luật thì trình đơn vị trúng thầu”.

Ông Hoàng Thái Cương - Giám đốc Sở KH&ĐT tỉnh Thái Nguyên. (Ảnh: Thuonghieucongluan.com.vn)

Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng TP. Thái Nguyên thì cho rằng:

“Văn bản của Bộ Giao thông Vận tải chỉ ra sự yếu kém của Cienco 8 không chi tiết cụ thể, hơn nữa chúng tôi đánh giá đây là văn bản chỉ là mang tính chất tham khảo, không phải là yếu tố quyết định để chúng tôi lựa chọn nhà thầu”.

Rõ dàng, chỉ vài trăm mét hoàn thành trên tổng số hàng chục km bờ kè và hệ thống giao thông trong thời gian gần hai năm thi công tại Đề án xây dựng cấp bách hệ thống chống lũ lụt sông Cầu kết hợp hoàn thiện hạ tầng đô thị hai bên bờ sông Cầu, tỉnh Thái Nguyên thì năng lực của Liên danh Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Lộc – Cienco 8 là một dấu hỏi rất lớn.

Báo Tuổi trẻ Thủ đô sẽ tiếp tục thông tin!

Phùng Đô