Thanh tra tổ chức kinh doanh chứng khoán: Lành mạnh hóa thị trường

Phía Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tiếp tục có thêm các giải pháp mạnh tay để chấn chỉnh thị trường. Theo các chuyên gia, thời điểm này có thể coi là cơ hội cho các nhà đầu tư dài hạn theo trường phái đầu tư giá trị.

Cần có nhiều giải pháp để thị trường chứng khoán được minh bạch. Ảnh: Hải Linh

6 tuần lao dốc, thị trường bốc hơi hơn 23% giá trị vốn hóa

Tính riêng tuần qua (9/5 - 13/5) VN-Index giảm 146,49 điểm (-11%) xuống 1.182,77 điểm, HNX-Index giảm 41,07 điểm (-12%) xuống 302,39 điểm. Giá trị giao dịch trên HOSE tăng 79,9% so với tuần trước đó, với 84.217 tỷ đồng tương ứng khối lượng giao dịch tăng 92,9%, lên 3.132 triệu cổ phiếu. Giá trị giao dịch trên HNX tăng 70,7% so với tuần trước đó, với 8.289 tỷ đồng, tương ứng khối lượng giao dịch tăng 93%, lên 406 triệu cổ phiếu. Trong đó, có những phiên, chỉ số này lao dốc không phanh gần 60 điểm khiến nhà đầu tư choáng váng.

Đến tuần này, dù có nhiều phiên hồi phục nhưng theo cách nói đùa của các nhà đầu tư là chứng khoán vẫn “ở đảo”, đường về bờ của họ vẫn còn rất xa xôi. “Cầu vồng” trong cơn mưa của chứng khoán thời gian qua là ở giao dịch khối ngoại. Trong khi nhà đầu tư trong nước hoảng loạn bán ra thì nhà đầu tư nước ngoài lại tăng mua vào. Trên HOSE tuần qua, khối ngoại mua vào 79,6 triệu đơn vị, giá trị 2.740,1 tỷ đồng và bán ra 57,6 triệu đơn vị, giá trị 2.172,5 tỷ đồng. Như vậy, nhà đầu tư nước ngoài đã mua ròng 21,9 triệu đơn vị, tương ứng mua ròng 567,6 tỷ đồng.

Thống kê từ Công ty Chứng khoán SHS cho biết, khoảng hơn 10 năm trước (lần cuối là giai đoạn cuối năm 2011), thị trường mới lại có nhịp giảm sáu tuần liên tiếp. Với nhịp giảm này, VN-Index bay mất hơn 22% giá trị vốn hóa toàn thị trường, chỉ số VN30 cũng giảm hơn 21% số điểm trong 6 tuần qua. Nguyên nhân của những ảm đạm thị trường thời gian qua có ảnh hưởng của các thông tin tiêu cực trên thế giới như lạm phát, điều hành lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), chiến sự Nga - Ukraine.

Ông Nguyễn Thanh Lâm - Công ty Chứng khoán MayBank KimEng (MBKE) cho biết, tâm lý của nhà đầu tư bị thử thách nghiêm trọng, trong khi cơ cấu về nhóm nhà đầu tư cá nhân tại Việt Nam lại chiếm tỷ trọng cao, phần lớn là những nhà đầu tư F0 mới tham gia thị trường trong hơn một năm trở lại đây. Tất cả những vấn đề này cộng hưởng lại, đã tạo ra làn sóng bán tháo liên tục trên thị trường. "Khi niềm tin bị tổn hại quá nhiều và phần lớn nhà đầu tư F0 rõ ràng chưa hề chuẩn bị cho cú sốc khi tham gia vào thị trường, việc họ bán bất chấp là điều có thể hình dung được” - ông Nguyễn Thanh Lâm nói.

Khách hàng giao dịch tại Chứng khoán Bảo Việt, số 8 Lê Thái Tổ, Hà Nội. Ảnh: Hải Linh

Thêm giải pháp mạnh tay minh bạch thị trường

Trong khi xu hướng lao dốc của thị trường chưa dừng lại, phía cơ quan quản lý là Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Sở Giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HOSE) đã phát nhiều thông tin quan trọng. Đặc biệt là sẽ có thêm nhiều giải pháp mạnh tay nhằm chấn chỉnh và thanh lọc thị trường.

Bộ Tài chính cho biết, trọng tâm về quản lý thị trường tài chính và dịch vụ tài chính trong tháng 5 của Bộ là sẽ thực hiện giám sát chặt chẽ các giao dịch chứng khoán có dấu hiệu bất thường. Từ đó kịp thời phối hợp với các sở giao dịch chứng khoán đánh giá, phân tích, tiến hành kiểm tra giao dịch đối với các giao dịch có dấu hiệu vi phạm quy định cũng như thực hiện giám sát hoạt động các công ty đại chúng. Trên cơ sở đó, nhà chức trách sẽ triển khai kế hoạch thanh tra, kiểm tra các DN kiểm toán đối với các DN niêm yết, công ty đại chúng, chú ý đối với DN có khách hàng có báo cáo tài chính sai lệnh hoặc nhiều sai sót.

“Việc thanh tra, kiểm tra trên thị trường chứng khoán là việc làm thường xuyên. Làm thị trường, mở rộng thị trường phải có kỷ cương và nếu vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định. Việc xử lý vi phạm là tốt cho thị trường, đây không phải là lý do có thể ảnh hưởng đến nhà đầu tư" - Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Phạm Hồng Sơn cho biết.

Cũng theo ông Phạm Hồng Sơn, hiện, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã chỉ đạo về việc giao dịch lô lẻ, HoSE đang test hệ thống với các công ty chứng khoán và tuần sau sẽ hoàn tất. Ngay sau khi hoàn tất, đầu tháng 6 có thể sẽ giao dịch lô lẻ. Liên quan đến việc công bố thông tin giao dịch tự doanh, ông Phạm Hồng Sơn cho biết, công bố thông tin mua bán theo từng ngày, từng mã cuối phiên giao dịch. Nguyên tắc thị trường chứng khoán công khai, minh bạch, càng công khai bao nhiêu càng tốt cho hoạt động của thị trường bấy nhiêu. Tất cả mọi người đều có thể tiếp nhận thông tin này trước 23/5.

Trước đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có công văn đề nghị Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam chỉ đạo HNX, HoSE công bố thông tin cuối ngày giao dịch về tổng khối lượng và tổng giá trị giao dịch mua, bán tự doanh đối với từng mã chứng khoán. HoSE, HNX yêu cầu tổ chức niêm yết, tổ chức đăng ký giao dịch trong thời hạn 24 giờ kể từ khi giá cổ phiếu tăng trần hoặc giảm sàn từ 5 phiên liên tiếp trở lên phải báo cáo, công bố các thông tin liên quan đến công ty có ảnh hưởng đến biến động giá cổ phiếu. Sở Giao dịch chứng khoán đồng thời công bố nội dung báo cáo giải trình của tổ chức niêm yết/tổ chức đăng ký giao dịch trên trang thông tin điện tử.

Đầu tư thế nào trong giai đoạn này?

Theo các chuyên gia phân tích, hiện tại định giá của thị trường đã về mức khá hấp dẫn với P/E VN-Index khoảng gần 13 lần và P/E của VN30 là khoảng hơn 12 lần. Đây đều là mức thấp hơn trung bình 5 năm gần nhất. Và nếu tính theo P/E Forward cho năm 2022 thì mức định giá trên sẽ càng trở nên hấp dẫn hơn. “Do đó, đây có thể coi là cơ hội cho các nhà đầu tư dài hạn theo trường phái đầu tư giá trị” - bản tin thị trường ngày 17/5 của Công ty Chứng khoán SHS khuyến nghị.

Tương tự, Dragon Capital cho rằng, mức định giá hấp dẫn hiện tại của thị trường Việt Nam càng trở nên nổi bật khi so sánh với các thị trường trong khu vực. Tuy vẫn còn ẩn số trong ngắn hạn nhưng tiềm năng lợi nhuận dành cho các nhà đầu tư dài hạn là rất rõ ràng. Với quan điểm thận trọng, Giám đốc Môi giới Chứng khoán HSC Bùi Văn Huy nhận định: "Giá rẻ vẫn có thể rẻ hơn, do đó nhà đầu tư cần cẩn trọng và từ tốn hơn trong những quyết định bắt đáy".

Chuyên gia SHS cũng thận trọng, ở mặt bằng giá hiện cũng đã đủ hấp dẫn đối với các nhà đầu tư dài hạn. Thế nhưng, thị trường vẫn đang trong xu hướng giảm chưa xác nhận đáy. Do đó nếu nhà đầu tư đang nắm giữ tỷ lệ tiền mặt cao và theo trường phái giao dịch ngắn hạn chưa nên tham gia quá sớm vào thị trường cho đến khi vùng đáy điều chỉnh được xác nhận rõ ràng hơn.

“Với các nhà đầu tư đang nắm giữ tỷ trọng cổ phiếu cao nên tận dụng các phiên hồi phục kỹ thuật để cơ cấu lại danh mục và giảm tỷ trọng cổ phiếu về mức hợp lý nhằm cân bằng tâm lý đề phòng trường hợp VN-Index tiếp tục điều chỉnh sâu hơn nếu kịch bản xấu của thị trường xảy ra” - bản tin SHS viết.

Việc thị trường điều chỉnh thời gian vừa qua mà vấn đề dòng tiền không quá hào hứng với việc bắt đáy. Đầu tư vào cổ phiếu là đầu tư vào giá trị DN. Số liệu thống kê quý I/2022 cho biết, 86% DN niêm yết báo cáo có lãi, do đó nhà đầu tư tránh bán tháo một cách không cần thiết.

Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Nguyễn Hồng Sơn

Hà Lâm